ఎన్నికల ముందు ప్రతిపక్షనేతగా, అధికారం చేపట్టాక ముఖ్యమంత్రిగా జగన్‌మోహన్‌రెడ్డి... పెళ్లి కానుక పథకం అమలుపై ఎన్నో హామీలు ఇచ్చారు. పేదింటి బిడ్డల వివాహానికిచ్చే ఆర్థిక సాయాన్ని రెట్టింపు చేస్తామని ప్రకటించారు. ప్రమాణ స్వీకారం తర్వాత ఏడాదిపాటు దరఖాస్తులనూ తీసుకున్నారు. 2020 ఏప్రిల్‌ 2 (శ్రీరామ నవమి) నుంచి పెంచిన సాయంతో సహా పథకాన్ని అమలు చేస్తామని ఉత్తర్వులూ ఇచ్చారు. కొత్త ప్రభుత్వం కొలువుదీరాక తీసుకున్న దరఖాస్తులకు ఒక్క రూపాయి చెల్లించలేదు. అలాగని 2020 ఏప్రిల్‌ నుంచి పథకాన్ని అమలు చేశారంటే అదీ లేదు. అసలు పథకం ఉందా? లేదా? అనేదీ స్పష్టత లేదు. 2019 సెప్టెంబరులో నిర్వహించిన రాష్ట్ర మంత్రివర్గ సమావేశంలో పెళ్లికానుక పథకానికి ఆమోదం లభించింది. 2020 నుంచి అమలులోకి వస్తుందని అప్పటి రవాణా శాఖ మంత్రి పేర్నినాని ప్రకటించారు. ఇందుకు ఏకంగా రూ.750 కోట్లు కేటాయించినట్లు వెల్లడించారు. రాముడి కల్యాణం జరిగే శ్రీరామనవమి నుంచి సాయం అందిస్తామన్నారు. కానీ... ఇప్పటివరకు అతీగతీ లేదు.
గతంలో ఠంచనుగా సాయం
గత ప్రభుత్వం 2018 ఏప్రిల్‌ నుంచి పెళ్లికానుకను అమల్లోకి తీసుకొచ్చింది. ఆ ఏడాది వివాహాలు చేసుకున్న 83 వేల కొత్త జంటలకు ఆర్థిక సాయాన్ని అందించి భరోసా కల్పించింది. పెళ్లి జరిగే సమయంలోనే సాయంలో 20%, పెళ్లి అయిన నెల రోజుల్లో మిగతా 80% అందించింది. ఆ ప్రాతిపదికగానే కొత్త ప్రభుత్వం అధికారంలోకి వచ్చాక 2019-20లో 1.28 లక్షల వివాహాలు జరిగే అవకాశముందని అంచనా వేసిన అధికారులు... వీరికి పెళ్లికానుక సాయాన్ని అందించేందుకు రూ.716 కోట్లు అవసరమని అంచనా వేసి బడ్జెట్‌లో ప్రతిపాదించారు. కానీ అమలు చేయలేదు. ఆ తర్వాతి బడ్జెట్లలో పథకం ఊసే లేదు. సంక్షేమ క్యాలెండర్లు ఏటికేడు ప్రకటిస్తున్నా పెళ్లికానుక అమలు తేదీలు మాత్రం అందులో ఉండటం లేదు.
కరోనా సాకు చూపి...
మొదటి ఏడాది బడ్జెట్‌ కేటాయింపులతో సెర్ప్‌ అధికారులు 60 వేల మంది నుంచి దరఖాస్తులు స్వీకరించారు. లబ్ధిదారులకు రూ.316 కోట్లు చెల్లించాల్సి ఉంది. కొత్త సాయం ప్రకారం లెక్కిస్తే రెట్టింపు ఉంటుంది. అయితే... కరోనా నేపథ్యంలో 2020 మార్చి నుంచి దరఖాస్తుల స్వీకరణను ఆపేశారు. తర్వాత పునరుద్ధరించలేదు. ఇప్పటికే దరఖాస్తు చేసుకున్న వారికి సాయాన్ని అందిస్తారా? లేదా? అనేది స్పష్టతనివ్వడం లేదు.
కళ్యాణమిత్రలకు మొండిచేయి
గత ప్రభుత్వ హయాంలో ఈ పథకం అమలుకు డ్వాక్రా సంఘాల్లోని సభ్యులను కల్యాణమిత్రలుగా నియమించారు. పెళ్లిళ్ల వివరాల నమోదు ఆధారంగా వారికి నగదు ప్రోత్సాహకాన్ని అందించేవారు. వీరు నెలనెలా కొంతమొత్తం సంపాదిస్తూ తమ కుటుంబాలకు చేదోడుగా నిలిచేవారు. వైకాపా అధికారంలోకి వచ్చాకా... కల్యాణమిత్రలు వారి పరిధిలో జరిగిన వివాహాల వివరాలను ప్రభుత్వానికి పంపారు. ఆ మేరకు దాదాపు 1,800 మంది కల్యాణమిత్రలకు రూ.4 కోట్ల మేర ప్రోత్సాహకం పెండింగ్‌లో ఉంది.
* గత ప్రభుత్వం ఇచ్చింది: ఎస్సీ, ఎస్టీ, మైనార్టీ యువతుల వివాహానికి రూ.50 వేలు, బీసీలకు రూ.35 వేలు
* వైకాపా ప్రభుత్వం పెంచుతామంది: ఎస్సీ, ఎస్టీ, మైనార్టీలకు రూ.లక్ష, బీసీలకు రూ.50 వేలు
* కులాంతర వివాహాలకు ప్రోత్సాహం: దంపతులకు రూ.1.20 లక్షలు