ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / sports

ਵਿਨੇਸ਼ ਫੋਗਾਟ ਕੁਝ ਨਹੀਂ, ਇਸ ਮੁਸਲਿਮ ਐਥਲੀਟ ਨਾਲ ਜੋ ਹੋਇਆ ਉਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ - Heart Broken Story of Paralympic

Vinesh Phogat: ਪੈਰਿਸ ਓਲੰਪਿਕ 'ਚ ਵਿਨੇਸ਼ ਫੋਗਾਟ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਜਾਣਦੀ ਹੈ, ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੈਰਾਲੰਪਿਕ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਕਹਾਣੀ ਦੱਸਾਂਗੇ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਅਜਿਹਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਨੇਸ਼ ਫੋਗਾਟ ਦਾ ਦਰਦ ਘੱਟ ਹੈ। ਪੜ੍ਹੋ ਪੂਰੀ ਖਬਰ...

ਵਿਨੇਸ਼ ਫੋਗਾਟ
ਵਿਨੇਸ਼ ਫੋਗਾਟ (IANS PHOTO)

By ETV Bharat Sports Team

Published : Sep 11, 2024, 9:31 AM IST

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਪੈਰਿਸ ਓਲੰਪਿਕ ਭਾਰਤ ਲਈ ਕਿਸੇ ਵੱਡੇ ਵਿਵਾਦ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ। ਕੁਸ਼ਤੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਚਾਂਦੀ ਦਾ ਤਗਮਾ ਉਦੋਂ ਪੱਕਾ ਹੋ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਪਹਿਲਵਾਨ ਵਿਨੇਸ਼ ਫੋਗਾਟ ਨੇ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੇ 50 ਕਿਲੋ ਵਰਗ ਦੇ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਤੈਅ ਸੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਵਿਨੇਸ਼ ਫੋਗਾਟ ਫਾਈਨਲ 'ਚ ਹਾਰ ਵੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਵੀ ਚਾਂਦੀ ਦਾ ਤਗਮਾ ਪੱਕਾ ਹੈ ਪਰ ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਹੋਇਆ ਜਿਸ ਨੇ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

ਵਿਨੇਸ਼ ਨੂੰ ਫਾਈਨਲ ਵਿਚ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਯੋਗ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਕਿਸੇ ਤਗਮੇ ਦੀ ਹੱਕਦਾਰ ਨਹੀਂ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੈਰਾਲੰਪਿਕ 'ਚ ਵੀ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਇਕ ਘਟਨਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਘਟਨਾ ਵਿਨੇਸ਼ ਫੋਗਾਟ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਿਲ ਤੋੜਨ ਵਾਲੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਨੇਸ਼ ਫੋਗਾਟ ਦਾ ਦਰਦ ਘੱਟ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ਲੱਗਾ।

ਕਲਪਨਾ ਕਰੋ ਕਿ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਸਦਕਾ ਸੋਨ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗੇਗਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਅਯੋਗ ਹੋ ਗਏ ਹੋ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਤਗਮੇ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਨਹੀਂ ਰਹੇ ਹੋ। ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਕੁਝ ਈਰਾਨੀ ਐਥਲੀਟ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਜੋ ਚਰਚਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣ ਗਿਆ।

8 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਹੋਈਆਂ ਪੈਰਿਸ ਪੈਰਾਲੰਪਿਕਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਡਰਾਮਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਈਰਾਨੀ ਐਥਲੀਟ ਨੂੰ ਸੋਨ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਯੋਗ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਚਾਂਦੀ ਦਾ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤੀ ਐਥਲੀਟ ਨੂੰ ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਦਰਅਸਲ 2024 ਪੈਰਾਲੰਪਿਕ 'ਚ ਜੈਵਲਿਨ ਥ੍ਰੋਅ ਈਵੈਂਟ 'ਚ ਸੋਨ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਈਰਾਨੀ ਐਥਲੀਟ ਸਾਦਿਕ ਬੈਤ ਸਯਾਹ ਨੂੰ ਧਾਰਮਿਕ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਉਣ 'ਤੇ ਸੋਨ ਤਮਗਾ ਗੁਆਉਣਾ ਪਿਆ। ਜੈਵਲਿਨ ਥਰੂਰ ਨੇ F41 ਵਰਗ 'ਚ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਿਆ।

ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਜੋਸ਼ ਵਿਚ ਹੋਸ਼ ਗੁਆ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾ ਸਥਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ ਧਾਰਮਿਕ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਇਆ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਤਗਮਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਅਤੇ ਪਹਿਲੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਰਹਿਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਅਯੋਗ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਈਰਾਨ ਦੇ ਪੈਰਾ-ਐਥਲੀਟ ਨੇ 47.64 ਮੀਟਰ ਜੈਵਲਿਨ ਸੁੱਟ ਕੇ ਨਵਾਂ ਓਲੰਪਿਕ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾਇਆ ਸੀ, ਜਦਕਿ ਭਾਰਤੀ ਪੈਰਾ-ਐਥਲੀਟ ਨਵਦੀਪ ਸਿੰਘ ਨੇ 47.32 ਮੀਟਰ ਜੈਵਲਿਨ ਸੁੱਟ ਕੇ ਨਵਾਂ ਓਲੰਪਿਕ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾਇਆ ਸੀ।

ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸ ਝੰਡੇ ਨੇ ਈਰਾਨੀ ਐਥਲੀਟ ਨੂੰ ਅਯੋਗ ਠਹਿਰਾਇਆ। ਦਰਅਸਲ ਸੋਨ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਣ ਦੇ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਸਾਦਿਕ ਬੇਟ ਨੇ ਕਾਲੇ ਕੱਪੜੇ 'ਤੇ ਅਰਬੀ 'ਚ ਲਿਖਿਆ ਝੰਡਾ ਉਤਾਰ ਕੇ ਦਿਖਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਪੈਰਾ-ਐਥਲੈਟਿਕਸ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਐਥਲੀਟ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਝੰਡੇ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੋਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਚਿੰਨ੍ਹ ਦਿਖਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਯੋਗ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਵਿਨੇਸ਼ ਫੋਗਾਟ ਨਾਲ ਵੀ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਇੱਕ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰੀ, ਫਾਈਨਲ ਮੈਚ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਜ਼ਨ ਨਿਰਧਾਰਤ ਵਜ਼ਨ ਤੋਂ 100 ਗ੍ਰਾਮ ਵੱਧ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਯੋਗ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੰਨਾ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੰਨਿਆਸ ਦਾ ਐਲਾਨ ਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਖੇਡ ਲਈ ਆਰਬਿਟਰੇਸ਼ਨ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਪਰ ਉੱਥੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਪੀਲ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।

ਮੋਬਾਈਲ ਫ਼ੋਨ ਰੱਖਣ 'ਤੇ ਵੀ ਪਾਬੰਦੀ

ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਟਾਲੀਅਨ ਖਿਡਾਰਨ ਨੂੰ ਵੀ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਰੱਖਣ ਕਾਰਨ ਅਯੋਗ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਇਤਾਲਵੀ ਐਥਲੀਟ ਨੂੰ ਇੱਕ ਰੋਇੰਗ ਈਵੈਂਟ ਦੌਰਾਨ ਬੋਰਡ ਵਿੱਚ ਮੋਬਾਈਲ ਫ਼ੋਨ ਰੱਖਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ੀ ਪਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੈਰਿਸ ਪੈਰਾਲੰਪਿਕ ਤੋਂ ਅਯੋਗ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਾਂਸੀ ਦਾ ਤਗਮਾ ਵੀ ਗੁਆਉਣਾ ਪਿਆ।

ਪੈਰਾਲੰਪਿਕ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਫਲਸਫਾ ਕੀ ਹੈ?

ਪੈਰਾਲੰਪਿਕ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਈਰਾਨੀ ਐਥਲੀਟ ਸਾਦਿਕ ਬੇਸ਼ਿਆਹ ਨੇ ਆਚਾਰ ਸੰਹਿਤਾ ਦੇ ਨਿਯਮ 8.1 ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਹਿਤਾ ਪੈਰਾ-ਐਥਲੈਟਿਕਸ ਦੀ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਇਮਾਨਦਾਰੀ, ਨੈਤਿਕਤਾ ਅਤੇ ਆਚਰਣ ਦੇ ਉੱਚੇ ਮਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਚਨ ਦੀ ਈਰਾਨੀ ਐਥਲੀਟ ਨੇ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਅਣਉਚਿਤ ਵਿਵਹਾਰ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਮਗਾ ਗੁਆਉਣਾ ਪਿਆ।

ਇਨ੍ਹਾਂ ਗਲਤੀਆਂ ਕਾਰਨ ਐਥਲੀਟ ਤਮਗੇ ਵੀ ਗੁਆ ਸਕਦੇ ਹਨ

  1. ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੌਰਾਨ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਲਈ ਰਿਫਰੈਸ਼ਮੈਂਟ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਬੰਧ ਹੈ ਅਤੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਉਥੋਂ ਹੀ ਰਿਫਰੈਸ਼ਮੈਂਟ ਜਾਂ ਪਾਣੀ ਲੈਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਉਹ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਥਾਂ ਤੋਂ ਪਾਣੀ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਯੋਗ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
  2. ਕੋਈ ਵੀ ਐਥਲੀਟ ਓਲੰਪਿਕ ਜਾਂ ਪੈਰਾਲੰਪਿਕ ਦੌਰਾਨ ਕੋਈ ਸਿਆਸੀ ਇਸ਼ਾਰੇ ਜਾਂ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦਾ। ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਵਿਰੋਧ ਨੂੰ ਵੀ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਅਯੋਗ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਵੀ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
  3. ਕਿਸੇ ਵੀ ਐਥਲੀਟ ਨੂੰ ਓਲੰਪਿਕ ਈਵੈਂਟ ਦੌਰਾਨ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਸਪਾਂਸਰ ਦੇ ਲੋਗੋ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੈ।
  4. ਪੈਰਾਲੰਪਿਕਸ ਜਾਂ ਓਲੰਪਿਕ ਵਿੱਚ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਐਥਲੀਟ ਨੂੰ ਈਵੈਂਟ ਦੌਰਾਨ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੰਚਾਰ ਉਪਕਰਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ABOUT THE AUTHOR

...view details