ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ— ਦਿੱਲੀ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਡੀਟੀਸੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀਆਂ 90 ਫੀਸਦੀ CNG ਬੱਸਾਂ ਦੀ ਵੈਧਤਾ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਡੀਟੀਸੀ ਦੀਆਂ ਬੱਸਾਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਾਲ ਚਲਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੀਆਂ ਬੱਸਾਂ ਦੇ ਚੱਲਣ ਕਾਰਨ ਸਵਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵੀ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਬੱਸਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਨਵੀਆਂ ਬੱਸਾਂ ਆ ਜਾਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਸਨ ਪਰ ਅਜੇ ਤੱਕ ਬੱਸਾਂ ਨਹੀਂ ਆਈਆਂ। ਦਿੱਲੀ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਇਸ ਸਮੇਂ 7,713 ਬੱਸਾਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਕੁੱਲ 1970 ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਬੱਸਾਂ ਹਨ। ਇਹ ਬੱਸਾਂ ਦਿੱਲੀ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ (ਡੀਟੀਸੀ) ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਮਲਟੀਮੋਡਲ ਟਰਾਂਜ਼ਿਟ ਸਿਸਟਮ (ਡੀਆਈਐਮਟੀਐਸ) ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਦਿੱਲੀ ਦੀਆਂ ਬੱਸਾਂ 'ਚ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 41 ਲੱਖ ਯਾਤਰੀ ਸਫਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਵੀ ਬੱਸਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਹੈ। 19 ਜੂਨ ਨੂੰ ਡੀਆਈਐਮਟੀਐਸ ਅਧੀਨ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ 997 ਬੱਸਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਪੁੱਗ ਗਈ। ਇਹ ਬੱਸਾਂ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਲੈ ਕੇ ਚਲਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਡੀਟੀਸੀ ਦੇ ਫਲੀਟ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਿਆਦ ਪੁੱਗ ਚੁੱਕੀਆਂ ਬੱਸਾਂ: ਦਿੱਲੀ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ (ਡੀਟੀਸੀ) ਕੋਲ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਫਲੀਟ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 2996 ਸੀਐਨਜੀ ਬੱਸਾਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਉਮਰ 12 ਸਾਲ ਜਾਂ 7.50 ਲੱਖ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਜੋ ਵੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਵੇ। ਡੀਟੀਸੀ ਫਲੀਟ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 90 ਫੀਸਦੀ ਬੱਸਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਪੁੱਗ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਹ ਬੱਸਾਂ 2025 ਤੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਾਲ ਚਲਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। 1200 ਡੀਟੀਸੀ ਬੱਸਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਅਗਲੇ ਮਹੀਨੇ ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਖਤਮ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੱਸਾਂ ਨੂੰ ਸੜਕ ਤੋਂ ਹਟਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੱਸਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਬੱਸਾਂ ਦੀ ਟੁੱਟ-ਭੱਜ ਕਾਰਨ ਮੁਸਾਫਰ ਹੋਏ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ : ਆਪਣੀ ਜੀਵਨ ਲੀਲ੍ਹਾ ਪੂਰੀ ਕਰ ਚੁੱਕੀਆਂ ਬੱਸਾਂ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਟੁੱਟ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। AC ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਕੜਾਕੇ ਦੀ ਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਰ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਡਰਾਈਵਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਦਿੱਲੀ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸੈਂਕੜੇ ਬੱਸਾਂ ਟੁੱਟ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਠੀਕ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਫਿਰ ਤੁਰ ਪਈ। ਸਾਰੀਆਂ ਬੱਸਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਮਿਆਦ ਪੁੱਗ ਚੁੱਕੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੱਸਾਂ ਦੇ ਚੱਲਣ ਕਾਰਨ ਕੋਈ ਵੀ ਹਾਦਸਾ ਵਾਪਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਾਲ ਖਿਲਵਾੜ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
"ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਦਿੱਲੀ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ CNG ਬੱਸਾਂ ਦੇ ਕੁੱਲ ਫਲੀਟ ਦਾ 20 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਟੁੱਟ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਮਿਆਦ ਪੁੱਗ ਚੁੱਕੀਆਂ ਬੱਸਾਂ ਦੇ ਬ੍ਰੇਕਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਹਨ। ਸੀਐਨਜੀ ਬੱਸਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਅਤੇ ਮਕੈਨੀਕਲ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਬੱਸਾਂ ਦੀ ਲਾਈਫ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਮੁਰੰਮਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। -ਅਨਿਲ ਛਿਕਾਰਾ, ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ, ਦਿੱਲੀ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ।
ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀਆਂ ਹੋਰ ਬੱਸਾਂ ਹੋਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ: ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਦੌਰਾਨ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਬੱਸਾਂ ਆਈਆਂ ਸਨ। ਉਦੋਂ ਵੀ ਬੱਸਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਸੀ। ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ 10,480 ਬੱਸਾਂ ਚਲਾਉਣ ਦਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 8,000 ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਬੱਸਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ, ਬਾਕੀ ਸੀਐਨਜੀ ਬੱਸਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਡੀਟੀਸੀ ਦੇ ਫਲੀਟ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 4,566 ਬੱਸਾਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕਲੱਸਟਰ ਸਕੀਮ ਤਹਿਤ 3147 ਬੱਸਾਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।