ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ— ਭਾਰਤ 'ਚ ਚਾਹ ਸਿਰਫ ਇਕ ਪੀਣ ਵਾਲੀ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਇਕ ਕ੍ਰੇਜ਼ ਹੈ। ਸਥਿਤੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸਵੇਰ ਹੋਵੇ, ਸ਼ਾਮ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਰਾਤ, ਬੱਚਿਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਤੱਕ ਹਰ ਕੋਈ ਚਾਹੇ ਚਾਹ ਪੀਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਚਾਹ ਨਾ ਮਿਲਣ 'ਤੇ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਦਰਦ ਹੋਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਾਨਸੂਨ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਚਾਹ ਦੀ ਮੰਗ ਹੋਰ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਰਸਾਤ ਦੇ ਮੌਸਮ 'ਚ ਲੋਕ ਚਾਹ ਦੀ ਚੁਸਕੀ ਲੈਣਾ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕਰਨਾਟਕ ਤੋਂ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਜਾਣ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਜਾਓਗੇ। ਦਰਅਸਲ, ਇਹ ਫੂਡ ਸੇਫਟੀ ਐਂਡ ਸਟੈਂਡਰਡ ਅਥਾਰਟੀ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (FSSAI) ਦੀ ਜਾਂਚ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਇਆ ਹੈ। ਫੂਡ ਸੇਫਟੀ ਅਫਸਰਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਪਾਇਆ ਕਿ ਚਾਹ ਪੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਧੂੜ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਅਤੇ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਵੇਚਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਰੋਡਾਮਾਈਨ-ਬੀ ਅਤੇ ਕਾਰਮੋਇਸੀਨ ਵਰਗੇ ਫੂਡ ਕਲਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਭੋਜਨ ਰੰਗ ਤੁਹਾਡੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਰੰਗ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਅਤੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਹਨ।
ਚਾਹ ਵਿੱਚ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਅਤੇ ਖਾਦ : FSSAI ਦੇ ਸੂਤਰਾਂ ਮੁਤਾਬਿਕ ਚਾਹ 'ਚ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਅਤੇ ਖਾਦ ਮਿਲਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੈਂਸਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਿਕ ਕਰਨਾਟਕ ਦਾ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲਾ ਜਲਦ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚਾਹ ਬਾਗਾਂ ਖਿਲਾਫ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਚਾਹ ਉਗਾਉਣ ਸਮੇਂ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
48 ਸੈਂਪਲ ਲਏ ਗਏ
ਹੁਣ ਤੱਕ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਕੁੱਲ 48 ਨਮੂਨੇ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਗਲਕੋਟ, ਬਿਦਰ, ਗਦਗ, ਧਾਰਵਾੜ, ਹੁਬਲੀ, ਵਿਜੇਨਗਰ, ਕੋਪਲ ਅਤੇ ਬਲਾਰੀ ਵਰਗੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਲੈਬ ਵਿੱਚ 35 ਤੋਂ 40 ਮਿਸ਼ਰਣਾਂ ਅਤੇ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਚਾਹ ਵਿੱਚ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਾਈ ਗਈ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਭੋਜਨਾਂ 'ਤੇ ਲੱਗ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਪਾਬੰਦੀ :ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਰਨਾਟਕ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਗੋਬੀ ਮੰਚੂਰੀਅਨ, ਪਾਣੀ ਪੁਰੀ ਅਤੇ ਕਬਾਬ ਵਰਗੇ ਖਾਣਿਆਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਿਕ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਵਿਕਣ ਵਾਲੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਵਸਤਾਂ 'ਚ ਨਕਲੀ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਵੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਾਧ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਦੌਰਾਨ ਪਾਇਆ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਕੈਂਸਰ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਰੋਡਾਮਾਇਨ-ਬੀ ਅਤੇ ਟਾਰਟਰਾਜ਼ੀਨ ਦੀ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿਚ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
Rhodamine B ਕੀ ਹੈ?
ਰੋਡਾਮਾਇਨ ਬੀ ਇੱਕ ਰਸਾਇਣਕ ਰੰਗ ਹੈ ਜੋ ਰੰਗਦਾਰ ਕੱਪੜੇ, ਕਾਗਜ਼, ਚਮੜੇ, ਪ੍ਰਿੰਟਿੰਗ ਅਤੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲਾਲ ਅਤੇ ਗੁਲਾਬੀ ਰੰਗ ਦੇਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਰੰਗ ਖਪਤ ਲਈ ਢੁਕਵਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਜ਼ਹਿਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰਸਾਇਣ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨ ਨਾਲ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਅਤੇ ਸਾਹ ਦੀ ਨਾਲੀ ਵਿੱਚ ਜਲਣ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
FSSAI ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਕੁਦਰਤੀ ਅਤੇ ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਭੋਜਨਾਂ ਵਿੱਚ ਰੰਗ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕੁਝ ਭੋਜਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਈਸ ਕਰੀਮ, ਬਿਸਕੁਟ, ਕੇਕ, ਮਿਠਾਈ, ਫਲਾਂ ਦੇ ਸ਼ਰਬਤ ਅਤੇ ਕਰਸ਼, ਕਸਟਾਰਡ ਪਾਊਡਰ, ਜੈਲੀ ਕ੍ਰਿਸਟਲ ਅਤੇ ਕਾਰਬੋਨੇਟਿਡ ਜਾਂ ਗੈਰ-ਕਾਰਬੋਨੇਟਿਡ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ।