ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਕਈ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਚਲਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕਈ ਬਚਤ ਸਕੀਮਾਂ ਚਲਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਇੱਕ ਸਕੀਮ ਹੈ। NPS ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। NPS ਵਾਤਸਲਿਆ ਯੋਜਨਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਯੋਜਨਾ (NPS) ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਹੈ। ਨਾਬਾਲਗਾਂ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਅਗਲੇ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਦਾ ਐਲਾਨ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕੇਂਦਰੀ ਬਜਟ 2024 ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਸ ਸਕੀਮ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਮਾਪੇ ਜਾਂ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ NPS ਖਾਤਾ ਖੋਲ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਦੇ 18 ਸਾਲ ਦੇ ਹੋਣ ਤੱਕ ਨਿਯਮਤ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਫੰਡ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਅਥਾਰਟੀ (PFRDA) ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਨੂੰ ਅੰਤਿਮ ਰੂਪ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਹੇਠ ਹੋਵੇਗੀ।
NPS ਵਾਤਸਲਿਆ ਸਕੀਮ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ?
ਇਹ ਸਕੀਮ ਰਵਾਇਤੀ NPS ਵਰਗੇ ਵਿਭਿੰਨ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਿਕਲਪਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇਕੁਇਟੀ, ਸਰਕਾਰੀ ਪ੍ਰਤੀਭੂਤੀਆਂ ਅਤੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਬਾਂਡਾਂ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਜੋ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਜੋਖਮ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲਾਂ ਲਈ ਲਚਕਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਗਾਹਕਾਂ ਕੋਲ ਜਾਂ ਤਾਂ ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਵਿਕਲਪ (ਜੋ ਗਾਹਕ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਅਨੁਕੂਲ ਕਰਦਾ ਹੈ) ਜਾਂ ਆਪਣੇ ਨਿਵੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਵਿਕਲਪ ਚੁਣਨ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਬੱਚਾ ਬਾਲਗ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਖਾਤਾ ਨਿਰਵਿਘਨ ਇੱਕ ਨਿਯਮਤ NPS ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਿਵੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਤਾਂ ਦਾ ਸੁਤੰਤਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਵੇਗਾ।
ਇਹ ਸਕੀਮ ਵਿਦਿਅਕ ਜਾਂ ਡਾਕਟਰੀ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਖਾਤਾ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਅੰਸ਼ਕ ਕਢਵਾਉਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਕੁੱਲ ਯੋਗਦਾਨ ਦੀ ਰਕਮ 'ਤੇ 25 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਸੀਮਾ ਦੇ ਨਾਲ।
ਜਮ੍ਹਾਂ ਕੀਤੇ ਯੋਗਦਾਨ ਦਾ 80 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਾਲਾਨਾ ਯੋਜਨਾ
ਨਾਬਾਲਗ ਦੇ 18 ਸਾਲ ਦੇ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਕੀਮ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋਣ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ, ਜਮ੍ਹਾਂ ਕੀਤੇ ਯੋਗਦਾਨ ਦਾ 80 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਾਲਾਨਾ ਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਾਕੀ 20 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਇੱਕਮੁਸ਼ਤ ਵਜੋਂ ਕਢਵਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।