ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / bharat

ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ 'ਚ ਛੁਪਿਆ ਹੈ ਸਿਹਤ ਦਾ ਖਜ਼ਾਨਾ, ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਖਾਂਦੇ ਹੋ ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ? - SESAME AND JAGGERY

ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ ਦਾ ਸਵਾਦ ਜਿੱਥੇ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਾ ਮਜ਼ਾ ਦੁੱਗਣਾ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਇਹ ਸਿਹਤ ਲਈ ਵੀ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

SESAME AND JAGGERY
ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ 'ਚ ਛੁਪਿਆ ਹੈ ਸਿਹਤ ਦਾ ਖਜ਼ਾਨਾ (ETV Bharat)

By ETV Bharat Lifestyle Team

Published : Jan 11, 2025, 7:29 PM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਡੈਸਕ: ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਤੋਂ ਸੂਰਜ ਦੱਖਣ ਤੋਂ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਵਧਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਸੂਰਜ ਦੀਆਂ ਕਿਰਨਾਂ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜਿਹੜੀ ਚੀਜ਼ ਸਭ ਵਿੱਚ ਸਾਂਝੀ ਹੈ ਉਹ ਹੈ ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ। ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ ਦਾ ਸਵਾਦ ਜਿੱਥੇ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਾ ਮਜ਼ਾ ਦੁੱਗਣਾ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਇਹ ਸਿਹਤ ਲਈ ਵੀ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ ਦੇ ਫਾਇਦੇ

ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਖਿਚੜੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ, ਗੁਜਰਾਤ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰਰਾਯਨ ਤਿਉਹਾਰ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ ਪੋਂਗਲ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਵਿੱਚ ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ, ਅਸਾਮ ਵਿੱਚ ਭੋਗਲੀ ਬਿਹੂ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਲੋਹੜੀ। ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਸਾਰੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪਕਵਾਨ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਖਾਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਕਵਾਨ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਮੇਂ, ਮਿਆਦ ਅਤੇ ਮੌਸਮ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲੜੀ ਵਿੱਚ, ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ ਦੇ ਪਕਵਾਨ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਖਾਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ 'ਤੇ ਕੁਝ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ ਦੇ ਸੁਆਦਲੇ ਲੱਡੂ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ ਨੂੰ ਪੀਸ ਕੇ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ ਦੀ ਬਣੀ ਗਜਕ ਨੂੰ ਵੀ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਤਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ

ਤਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਪ੍ਰੋਟੀਨ, ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ, ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ, ਕਾਪਰ, ਆਇਰਨ, ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ ਆਦਿ। ਇਸ ਵਿਚ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਾਂਬਾ ਗਠੀਆ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ ਨਬਜ਼ ਅਤੇ ਸਾਹ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਏ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਮਾਈਗ੍ਰੇਨ, ਪੀਐਮਐਸ, ਓਸਟੀਓਪੋਰੋਸਿਸ ਅਤੇ ਕੋਲਨ ਕੈਂਸਰ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਗੁੜ ਦੇ ਫਾਇਦੇ

ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗੁੜ ਵਿੱਚ ਔਸ਼ਧੀ ਗੁਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਅਜਿਹਾ ਸੁਪਰ ਫੂਡ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲੋਕ ਸਰਦੀਆਂ 'ਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਗਰਮੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਗੁੜ 'ਚ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ, ਫਾਸਫੋਰਸ, ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ, ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ, ਫੋਲਿਕ ਐਸਿਡ ਅਤੇ ਆਇਰਨ ਵਰਗੇ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਸਿਹਤ ਲਈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਖਾਣ ਦੇ ਫਾਇਦੇ

ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ 'ਤੇ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ ਤੋਂ ਬਣੇ ਪਕਵਾਨ ਖਾਂਦੇ ਹਾਂ ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹਨ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ 'ਤੇ ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਸਰਦੀ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ, ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਗਰਮੀ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਗਰਮ ਗੁਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਤਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਤੇਲ ਭਰਪੂਰ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੁੜ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲਾਏ ਤਿਲ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਐਂਟੀ-ਆਕਸੀਡੈਂਟ ਇਸ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਕੇ ਬਣਾਏ ਗਏ ਪਕਵਾਨ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਿੱਘ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ ਦੇ ਪਕਵਾਨ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖਾਧੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਤਿਲ ਦੇ ਲੱਡੂ ਅਤੇ ਗਜਕ ਦੇ ਫਾਇਦੇ

ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ ਤੋਂ ਬਣੇ ਲੱਡੂ ਜਾਂ ਹੋਰ ਪਕਵਾਨ ਫੇਫੜਿਆਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਤਿਲ ਫੇਫੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦਾ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ ਖਾਣ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਭਰਪੂਰ ਮਾਤਰਾ 'ਚ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਹੱਡੀਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਚੰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਤਿਲ-ਗੁੜ ਦੇ ਲੱਡੂ ਪਾਚਨ ਤੰਤਰ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਖਾਣ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ ਐਸੀਡਿਟੀ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਸਗੋਂ ਕਬਜ਼ ਵਰਗੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਵੀ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਤਿਲ ਦੇ ਲੱਡੂ ਭੁੱਖ ਵਧਾਉਣ ਵਿਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਤਿਲ ਅਤੇ ਗੁੜ ਤੋਂ ਬਣੇ ਲੱਡੂ ਅਤੇ ਚਿੱਕੀ ਵਿੱਚ ਊਰਜਾ ਭਰਪੂਰ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ ਸਰੀਰ 'ਚ ਖੂਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਧਦੀ ਹੈ ਸਗੋਂ ਵਾਲਾਂ ਅਤੇ ਚਮੜੀ 'ਚ ਚਮਕ ਵੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।

ਤਿਲ ਦੇ ਲੱਡੂ ਖਾਣ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ ਸਰੀਰਕ ਸਗੋਂ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਵੀ ਠੀਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਖਾਣ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਦੂਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਹ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਉਦਾਸੀ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਦਿਵਾਉਣ ਵਿਚ ਵੀ ਮਦਦਗਾਰ ਹੈ।

ABOUT THE AUTHOR

...view details