ଓଡିଶା

odisha

ETV Bharat / health

ମ୍ୟାଲେରିଆରୁ କେବେ ମିଳିବ ମୁକ୍ତି !  କେବଳ ରୋଗ ନୁହଁ, ମୃତ୍ୟୁର କାରଣ ବି ହୋଇପାରେ ମଶା ! - World Malaria Day

World Malaria Day 2024: ମଶା ଦ୍ବାରା ବ୍ୟାପୁଥିବା ମ୍ୟାଲେରିଆରେ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥାନ୍ତି ଲୋକ । ଅନେକ ପ୍ରାଣ ବି ହରାଇଥାନ୍ତି । ମ୍ୟାଲେରିଆ ରୋକିବା ତଥା ଭାରତ ସମେତ ପ୍ରାୟ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଏହା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ସୂଚନା ପ୍ରସାର କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ ଦ୍ୱାରା ଏପ୍ରିଲ ୨୫ରେ ବିଶ୍ୱ ମ୍ୟାଲେରିଆ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଏ ।

ବିଶ୍ୱ ମ୍ୟାଲେରିଆ ଦିବସ; କେବଳ ରୋଗ ନୁହଁ, ମୃତ୍ୟୁର କରାଣ ବି ହୋଇପାରେ ମଶା
ବିଶ୍ୱ ମ୍ୟାଲେରିଆ ଦିବସ; କେବଳ ରୋଗ ନୁହଁ, ମୃତ୍ୟୁର କରାଣ ବି ହୋଇପାରେ ମଶା

By ETV Bharat Odisha Team

Published : Apr 25, 2024, 12:55 PM IST

Updated : Apr 25, 2024, 2:51 PM IST

ହାଇଦ୍ରାବାଦ:ପ୍ରତିବର୍ଷ ମଶା ଦ୍ୱାରା ହେଉଥିବା ରୋଗ ମ୍ୟାଲେରିଆ, ଏହାର ଗୁରୁତର ପ୍ରଭାବ କାରଣରୁ ମୃତ୍ୟୁ ମାମଲା କ୍ରମାଗତ ଭାବେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି । ତେଣୁ ଏହାକୁ ଏକ ଗମ୍ଭୀର ବିଶ୍ୱ ସ୍ତରୀୟ ସମସ୍ୟା ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ମ୍ୟାଲେରିଆ ସହ ଜଡିତ ବିପଦ ବିଷୟରେ ଲୋକଙ୍କୁ ସଚେତନ କରାଇବା ଏବଂ ଏହାର ଚିକିତ୍ସା ତଥା ପ୍ରତିରୋଧ ବିଷୟରେ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରତିବର୍ଷ ଏପ୍ରିଲ ୨୫ରେ ବିଶ୍ୱ ମ୍ୟାଲେରିଆ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଏ ।

ତେବେ ଏହି ରୋଗକୁ ଦୂର କରିବା ପାଇଁ, ଠିକ୍ ସମୟରେ ଯାଞ୍ଚ କରିବା, ଚିକିତ୍ସା କରିବା ଏବଂ ନୂତନ ଲୋକଙ୍କ ନିକଟରେ ବିସ୍ତାରକୁ ରୋକିବା ଏହି ଦିବସ ପାଳନର ଲକ୍ଷ୍ୟ ରହିଛି । ଚଳିତ ବର୍ଷରଏହି ଦିବସ ପାଳନରଥିମରହିଛି,'Accelerating the fight against malaria for a more equitable world' ଏହାର ଅର୍ଥ 'ବିଶ୍ୱ ପାଇଁ ମ୍ୟାଲେରିଆ ବିରୋଧରେ ଲଢେଇକୁ ଅଧିକ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବା ।'

ମ୍ୟାଲେରିଆ କ'ଣ: କାରଣ ଏବଂ ପ୍ରଭାବ?

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀର ଭର୍ମା ହେଲଥ କେୟାର କ୍ଲିନିକ, ଜେନେରାଲ ଫିଜିସିଆନ ଡ଼ା. ଆଲୋକ କୁମାର ସିଂ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଦେଶରେ ଗତ କିଛି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ କେବଳ ମ୍ୟାଲେରିଆ ନୁହେଁ, ମଶା କାମୁଡ଼ିବା କାରଣରୁ ଚିକେନଗୁନିଆ, ଡେଙ୍ଗୁ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରୋଗ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟାପିଛି । ବିଶେଷ କରି ଯଦି ଆମେ ମ୍ୟାଲେରିଆ ବିଷୟରେ କଥା ହେଉ, ପ୍ରତିବର୍ଷ ଅନେକ ସମୟରେ ମ୍ୟାଲେରିଆ ରୋଗ ହୁଏ, ବିଶେଷକରି ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଏବଂ ମୌସୁମୀ ଋତୁରେ ଏହି ରୋଗୀଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ପାଏ ।

ବିଶ୍ୱ ମ୍ୟାଲେରିଆ ଦିବସ

ସେ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି ଯେ ମ୍ୟାଲେରିଆ ପାଇଁ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପରଜୀବୀ ପ୍ଲାଜାମୋଡିୟମ୍ ପ୍ରୋଟୋଜୋଆ ଏବଂ ଏହାର ପ୍ରଜାତି ଦାୟୀ । ଯେତେବେଳେ ଏହି ପରଜୀବୀ ଦ୍ୱାରା ସଂକ୍ରମିତ ଆନାଫେଲ୍ସ ମଶା ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ କାମୁଡ଼େ, ଏହି ପରଜୀବୀ ତାଙ୍କ ରକ୍ତରେ ପହଞ୍ଚେ ଯାହା ମ୍ୟାଲେରିଆ ସୃଷ୍ଟି କରେ । ଯଦି ମ୍ୟାଲେରିଆ ପୀଡିତଙ୍କ ଚିକିତ୍ସା ଠିକ୍ ସମୟରେ ଆରମ୍ଭ ନହୁଏ, ତେବେ ଅନେକ ସମୟରେ ଗୁରୁତର ସମସ୍ୟା ଉପୁଜିପାରେ, ଯେପରିକି ରକ୍ତହୀନତା, ଫୁସଫୁସରେ ସମସ୍ୟା, କିଡନୀ, ଯକୃତ ଏବଂ ଅଙ୍ଗ ଫେଲ, ରକ୍ତ ହ୍ରାସ । ଯାହା, ଯଦି ସମସ୍ୟା ଗୁରୁତର ହୋଇଯାଏ, ତେବେ ପୀଡିତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ । ତେବେ ଠିକ ସମୟରେ ଏହି ରୋଗର ଚିକିତ୍ସା କରାଗଲେ, ଏହାକୁ ରୋକାଯାଇପାରିବ ।

ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାଙ୍କ ପ୍ରତି ବିପଦ ଅଧିକ !

ଡକ୍ଟର ଆଲୋକ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଗତ କିଛି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଏଭଳି ଘଟଣାର ଗମ୍ଭୀରତା ବୃଦ୍ଧି କିମ୍ବା ମୃତ୍ୟୁ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ହେବାର ଅନ୍ୟତମ କାରଣ ହେଉଛି ଲୋକଙ୍କ ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି । ଯେଉଁଥିପାଇଁ ସେମାନଙ୍କର ଶରୀର ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ଉଭୟଙ୍କର ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ କୌଣସି ପ୍ରକାର ରୋଗ ଏବଂ ସଂକ୍ରମଣ ବିରୋଧରେ ଲଢିବାର କ୍ଷମତା କମିଯାଏ । ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ମ୍ୟାଲେରିଆ ସାଧାରଣତଃ ଛୋଟ ପିଲା, ବୃଦ୍ଧ ବ୍ୟକ୍ତି, ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳା ଏବଂ ଲୋକଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ ଯେଉଁମାନେ ପୂର୍ବରୁ କିଛି ରୋଗ କିମ୍ବା ସଂକ୍ରମଣର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ଏହି କାରଣରୁ ସେମାନଙ୍କର ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଯାଇଥିଲା । ବିଶେଷକରି ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାମାନଙ୍କଠାରେ ମ୍ୟାଲେରିଆ ଏକ ଗୁରୁତର ସମସ୍ୟା ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ କାରଣ ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ମାଆଙ୍କ ରକ୍ତ ମାଧ୍ୟମରେ ରୋଗର ପ୍ରଭାବ ମଧ୍ୟ ଗର୍ଭସ୍ଥ ଶିଶୁର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇପାରେ । ସେ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଗର୍ଭବତୀ ମା’ମାନଙ୍କଠାରେ ଭୟଙ୍କର ମ୍ୟାଲେରିଆ ମଧ୍ୟ ମାତୃ ମୃତ୍ୟୁ, ଗର୍ଭପାତ, ଅକାଳ ଜନ୍ମ, ଏବଂ ନବଜାତ ଶିଶୁର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇପାରେ ।

ମ୍ୟାଲେରିଆର ଲକ୍ଷଣ ଏବଂ ପ୍ରତିରୋଧ

ଡା. ଆଲୋକ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସଂକ୍ରମିତ ମଶା କାମୁଡ଼ିବା ପରେ ସାଧାରଣତଃ 10 ରୁ 14 ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ମ୍ୟାଲେରିଆ ଜ୍ୱରର ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥାଏ । କିନ୍ତୁ କେତେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ କିମ୍ବା କେତେକ ପ୍ରକାରର ମ୍ୟାଲେରିଆରେ ମ୍ୟାଲେରିଆ ପରଜୀବୀ ଏକ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଶରୀରରେ ନିଷ୍କ୍ରିୟ ରହିପାରେ ।

ମ୍ୟାଲେରିଆ ଲକ୍ଷଣ:

ବିଶ୍ୱ ମ୍ୟାଲେରିଆ ଦିବସ
  • ଜ୍ୱର ହେବା
  • ଅସହଜ, କ୍ଳାନ୍ତ ଏବଂ ଦୁର୍ବଳ ଅନୁଭବ କରିବା
  • ବାନ୍ତି ଏବଂ ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା ହେବା
  • ପେଟ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଏବଂ ଝାଡ଼ା ହେବା
  • ହୃଦସ୍ପନ୍ଦନ ବୃଦ୍ଧି
  • ମାଂସପେଶୀ କିମ୍ବା ଗଣ୍ଠି ଯନ୍ତ୍ରଣା
  • ନିଶ୍ୱାସ ନେବାରେ ଅସୁବିଧା
  • କାଶ ହେବା
  • ମଳତ୍ଯାଗ ବେଳେ ସମସ୍ୟା ହେବା
  • ଆଖି ଏବଂ ଚର୍ମ ହଳଦିଆ ଦେଖାଦେବା
    ବିଶ୍ୱ ମ୍ୟାଲେରିଆ ଦିବସ

ପ୍ରତିରୋଧ:

ଡା. ଆଲୋକ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଯେଉଁଠାରେ ଖୋଲା ନାଳ କିମ୍ବା ଡ୍ରେନ୍ ଅଛି କିମ୍ୱା ପାଣି ଜମା ହୋଇରହିଲେ । ସେଠାରେ ଅଧିକ ମଇଳା ରହିଥାଏ କିମ୍ବା ଅଧିକ ଗଛ ଏବଂ ଉଦ୍ଭିଦ ଥିଲେ, ସେଠାରେ ମଶା ନିଜର ବଂଶବୃଦ୍ଧି କରିଥାଏ । ଏଣୁ ନାଳ , ଡ୍ରେନକୁ ବନ୍ଦ କରିବା ଏବଂ ପାଣି ଜମା ରହୁଥିବା ସ୍ଥାନକୁ ପରିଷ୍କାର ରଖିବା ଦରକାର ।

ନିଜକୁ ମଶାଠାରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ଏହି ଜିନିଷ ଧ୍ୟାନ ରଖନ୍ତୁ:

  • ଘର ଭିତରେ କିମ୍ବା ଆଖପାଖରେ କୌଣସି ପ୍ରକାରେ ଜଳ ଜମା ହେବାକୁ ଦିଅନ୍ତୁ ନାହିଁ
  • ମଶା ଅଧିକ ହେଉଥିବା ସ୍ଥାନରେ ଏବଂ ଘର ଭିତରେ ଓ ବାହାରେ ନିୟମିତ ଭାବେ ମଶା ମାରିବା ସ୍ପ୍ରେ କରନ୍ତୁ କିମ୍ବା ଧୂଆଁ କରନ୍ତୁ ।
  • ବିଶେଷକରି ଶିଶୁ ଏବଂ ବୃଦ୍ଧମାନେ ସକାଳ ଓ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ପାର୍କରେ ବୁଲିବାକୁ କିମ୍ବା ଖେଳିବାକୁ ଯାଉଥିବାବେଳେ ହାତ ଏବଂ ଗୋଡକୁ ଘୋଡାଇ ହେଉଥିବା ପରି ପୋଷାକ ପିନ୍ଧିବା ଉଚିତ କିମ୍ୱା ଚର୍ମରେ ମଶା ଆଣ୍ଟି କ୍ରିମ୍ କିମ୍ବା ତେଲ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ ।
  • ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାମାନେ, ବିଶେଷକରି ମଶା କିମ୍ବା ମ୍ୟାଲେରିଆ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ଅଂଚଳରେ ସେମାନଙ୍କର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟର ଅତିରିକ୍ତ ଯତ୍ନ ନେବା ଉଚିତ ।
  • ଆବଶ୍ୟକ ଟୀକାକରଣ କରନ୍ତୁ

ଏହା ମଧ୍ୟ ପଢନ୍ତୁ:ମ୍ୟାଲେରିଆ ପାଇଁ ମହୌଷଧି; R21 / Matrix-M ଟିକାକୁ WHOର ମଞ୍ଜୁରୀ

Last Updated : Apr 25, 2024, 2:51 PM IST

ABOUT THE AUTHOR

...view details