ଚେନ୍ନାଇ: ବାଲେଶ୍ବର ବାହାନଗାରେ ଗତବର୍ଷ ଘଟିଥିବା ଟ୍ରେନ୍ ଟ୍ରାଜେଡିର ପୁନରାବୃତ୍ତି । ମେନ-ଲାଇନ ଛାଡି ଲୁପ-ଲାଇନରେ ପ୍ରବେଶ କରି ଛିଡା ହୋଇଥିବା ମାଲଗାଡିକୁ ପଛପଟୁ ଧକ୍କା ଦେଲା ଦ୍ରୁତ ବେଗରେ ଆସୁଥିବା ‘ମହୀଶୂର-ଦରଭଙ୍ଗା ବାଗମତୀ ଏକ୍ସପ୍ରେସ’ । ଦୁର୍ଘଟଣା ଏତେ ପ୍ରଚଣ୍ଡ ଥିଲା ଯେ, ଏକ୍ସପ୍ରେସର 12ଟି ବଗି ଲାଇନଚ୍ୟୁତ ହେବା ସହ ଦୁଇଟି ବଗିରେ ନିଆଁ ଲାଗିଯାଇଥିଲା । 20ରୁ ଅଧିକ ଯାତ୍ରୀ ଆହତ ହୋଇଥିଲେ ସୁଦ୍ଧା ସୌଭାଗ୍ୟବଶତଃ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କାହାର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇନି । ମାତ୍ର ଆହତଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଙ୍କଟାପନ୍ନ ଥିବାରୁ ମୃତ୍ୟୁ ମାମଲା ସାମ୍ନାକୁ ଆସିବାର ଆଶଙ୍କା ମଧ୍ୟ ରହିଛି ।
ତେବେ ପାରିପାର୍ଶ୍ବିକ ସ୍ଥିତିରୁ ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ ଯେ, ଗତବର୍ଷ ବାଲେଶ୍ବର ବାହାନଗାରେ ଘଟିଥିବା ତ୍ରିକୋଣୀୟ ଟ୍ରେନ୍ ଟ୍ରାଜେଡି ପରି କାରଣ ରହିଛି । ଯାହାକି ରେଳବାଇର ବୈଷୟିକ ଦକ୍ଷତା ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଛି । ସିଗ୍ନାଲିଂ ଏରର ପାଇଁ ଏପରି ଦୁର୍ଘଟଣା ଘଟିଥିବାର ସର୍ବାଧିକ ଅନୁମାନ କରାଯାଉଛି । ଦ୍ରୁତଗତିରେ ଆସୁଥିବା ଏକ୍ସପ୍ରେସ ଭୁଲ ସିଗନାଲ ପାଇଁ ମେନ-ଲାଇନ ପରିବର୍ତ୍ତେ ଲୁପ-ଲାଇନରେ ପ୍ରବେଶ କରିବା ଫଳରେ ଏହି ଦୁର୍ଘଟଣା ଘଟିଥାଇପାରେ ବୋଲି ସନ୍ଦେହ କରାଯାଉଛି । ଭାରତୀୟ ରେଳ ଏବେ କବଚ ସିଷ୍ଟମ ଓ ଅନ୍ୟ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ଲାଗୁ କରିବାରେ ଲାଗିଥିବା ବେଳେ ଏପରି ଦୁର୍ଘଟଣା ରେଳଯାତ୍ରାର ନିରାପତ୍ତା ଓ ବୈଷୟିକ ସାମର୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନବାଚୀ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି ।
- ମେନ-ଲାଇନରୁ ଲୁପ-ଲାଇନରେ ପଶିଗଲା ଦ୍ରୁତଗାମୀ ଟ୍ରେନ
ସୂଚନା ଅନୁସାରେ, ଗତକାଲି ରାତି ପ୍ରାୟ ସାଢେ 8ଟା ସମୟରେ ଏହି ଦୁର୍ଘଟଣା ଘଟିଛି । କର୍ଣ୍ଣାଟକର ମହୀଶୂର ଷ୍ଟେସନରୁ ବିହାର ଦରଭଙ୍ଗା ଅଭିମୁଖେ ଯାତ୍ରା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା ‘ବାଗମତୀ ଏକ୍ସପ୍ରେସ’ (12578)। ତାମିଲନାଡୁର ତିରୁଭୁଲ୍ଲାର ଜିଲ୍ଲାର କାଭାରାଇପେଟ୍ଟାଇ ଷ୍ଟେସନ ଅତିକ୍ରମ କରିବା ପରେ ଏକ୍ସପ୍ରେସ ଟ୍ରେନଟି ହଠାତ ମେନ-ଲାଇନରୁ ଲୁପ-ଲାଇନରେ ପ୍ରବେଶ କରିଥିଲା । ସେତେବେଳେ ଟ୍ରେନର ବେଗ ପ୍ରାୟ ଘଣ୍ଟା ପ୍ରତି 70 ରୁ 80 କି.ମି ମଧ୍ୟରେ ଥିଲା । ସେହି ଲୁପ-ଲାଇନରେ ପୂର୍ବରୁ ଏକ ମାଲଗାଡି ଛିଡା ହୋଇରହିଥିଲା । ଦ୍ରୁତଗାମୀ ‘ବାଗମତୀ ଏକ୍ସପ୍ରେସ’ ମାଲଗାଡିକୁ ପଛପଟୁ ଧକ୍କା ଦେଇଥିଲା । ଫଳରେ ଏକ୍ସପ୍ରେସର 12ଟି ବଗି ଲାଇନଚ୍ୟୁତ ହୋଇଥିଲା । ପାଓ୍ବରକାର ବଗିରେ ନିଆଁ ଲାଗିଯାଇଥିଲା ଓ ପରେ ଅନ୍ୟ ଏକ ବଗିକୁ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟାପୀ ଯାଇଥିଲା ।
- ମୁଖ୍ୟତଃ ଦୁଇ ସମ୍ଭାବ୍ୟ କାରଣ:-
ଦକ୍ଷିଣ ରେଳ ଡିଭିଜନ ମହାପ୍ରବନ୍ଧକ ଆର.ଏନ ସିଂ କହିବା ଅନୁସାରେ, ‘ବାଗମତୀ ଏକ୍ସପ୍ରେସ’ର କାଭାରାଇପେଟ୍ଟାଇ ଷ୍ଟେସନରେ ରହଣୀ ନଥିଲା । ଫଳରେ ଟ୍ରେନକୁ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ବେଗରେ ମେନ-ଲାଇନରେ ହିଁ ଷ୍ଟେସନ ଅତିକ୍ରମ କରିଯିବାର ଥିଲା । ସେଥିପାଇଁ ପୂର୍ବରୁ ସିଗନାଲ ମଧ୍ୟ ରହିଥିଲା । ମାତ୍ର ଟ୍ରେନଟି ଲୁପ-ଲାଇନରେ ପ୍ରବେଶ କରିବାରୁ ଏପରି ଦୁର୍ଘଟଣା ଘଟିଛି । ତେବେ ସିଗନାଲିଂ ତ୍ରୁଟି ପାଇଁ ଟ୍ରେନଟି ଲୁପ-ଲାଇନରେ ପ୍ରବେଶ କରିଥାଇ ପାରେ, ନଚେତ ଲୋକୋପାଇଲଟଙ୍କ ଅବାବଧାନତା ପାଇଁ ଗାଡିଟି ଲୁପଲାଇନକୁ ଯାଇଥାଇ ପାରେ ବୋଲି ସନ୍ଦେହ କରାଯାଇଛି । ରେଳବାଇର ତଦନ୍ତରେ ଏହା ବୈଷୟିକ ନା ମାନବୀୟ ତ୍ରୁଟି ତାହା ଜଣାପଡିବ ।
- ଆଧୁନିକୀରଣ ଚାଲିଥିବା ବେଳେ ବଢିବାରେ ଲାଗିଛି ଦୁର୍ଘଟଣା
ବିଶ୍ବର 4ର୍ ବୃହତ୍ତମ ରେଳ ନେଟଓ୍ବାର୍କ ହେଉଛି ଭାରତ । ବିଶାଳ ଲୋକସଂଖ୍ୟାବହୁଳ ଦେଶର ଏହା ହେଉଛି ପରିବହନ ମେରୁଦଣ୍ଡ । ଭାରତୀୟ ରେଳ ଏବେ ଏକାଧିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ସଫଳତା ହାସଲ କରିଛି । ନୂଆ ନୂଆ ବୈଷୟିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ବ୍ୟବହାର ହେଉଛି । ଦୁର୍ଘଟଣା ରୋକିବା ପାଇଁ ‘କବଚ ସିଷ୍ଟମ’ ବ୍ୟବହାର ହେବା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । ଶତପ୍ରତିଶତ ବିଦ୍ୟୁତକରଣ କରି ଡିଜେଲ ଲୋକୋମୋଟିଭକୁ କାର୍ଯ୍ୟରୁ ବାଦ ଦେବା, ଟ୍ରାଫିକ ସମସ୍ୟା ହ୍ରାସ କରିବା ଟ୍ରେନର ଗତି ବଢାଇବା ଓ ଯାତ୍ରା ସମୟ ହ୍ରାସ କରିବା ପରି ଲକ୍ଷ୍ୟରେ ରେଳବାଇ କାମ କରୁଛି । ଏହା ସହ ସ୍ବଦେଶୀ ସେମି ହାଇସ୍ପିଡ ଟ୍ରେନ ବନ୍ଦେ ଭାରତ ମଧ୍ୟ ଟ୍ରାକରେ ହଡୁଛି । ଦେଶର ପ୍ରଥମ ବୁଲେଟ ଟ୍ରେନ ପ୍ରକଳ୍ପ ବମ୍ବେ- ଅହମ୍ମଦାବାଦ ରୁଟରେ କାମ ଜାରି ରହିଛି । ଏହାରି ମଧ୍ୟରେ ସିଗ୍ନାଲିଂ ତ୍ରୁଟି କାରଣରୁ ବାରମ୍ବାର ଦୁର୍ଘଟଣା ଘଟିବା ରେଳବାର ବୈଷୟିକ ଦକ୍ଷତା ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନବାଚୀ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି ।
- ଟ୍ରେନରେ ଥିଲେ 13ଶହ ଯାତ୍ରୀ, 20 ରୁ ଅଧିକ ଆହତ:-
ବାଗମତୀ ଏକ୍ସପ୍ରେସରେ ପ୍ରାୟ 13ରୁ ଅଧିକ ଯାତ୍ରୀ ଥିଲେ । ତୁରନ୍ତ ଖବର ପାଇଁ ରେଳବାଇ, ପ୍ରଶାସନ ଓ ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକେ ଉଦ୍ଧାର କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ପ୍ରାୟ 20ଜଣ ଆହତ ଯାତ୍ରୀଙ୍କୁ ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇ ହସ୍ପିଟାଲରେ ଭର୍ତ୍ତି କରାଯାଇଛି । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କିଛି ଗୁରୁତର ମଧ୍ୟ ରହିଛନ୍ତି । ଏବେ ସେହି ଲାଇନରେ ରେଳ ଚଳାଚଳ ବନ୍ଦ ରହିବା ସହ ପୁନରୁଦ୍ଧାର କାର୍ଯ୍ୟ ଜାରି ରହିଛି । ରେଳବାଇ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ ତଦନ୍ତ ଆରମ୍ଭ କରିଛି । ପ୍ରାଥମିକ ଭାବେ ଏହା ଏକ ସିଗ୍ନାଲିଂ ଏରର କିମ୍ବା ଲୋକୋ-ପାଇଲଟଙ୍କ ତ୍ରୁଟି କାରଣରୁ ବୋଲି ସନ୍ଦେହ କରାଯାଉଛି । ତଦନ୍ତ ପରେ ପ୍ରକୃତ କାରଣ ଜଣାପଡିବା ନେଇ ଦକ୍ଷିଣ-ରେଳଜୋନ ପକ୍ଷରୁ କୁହାଯାଇଛି ।