અમદાવાદ:માનવ ઇતિહાસમાં રમતગમતએ એક મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી છે, રમત એક એવું ક્ષેત્ર છે જે ભૌગોલિક અને સાંસ્કૃતિક વાટાઘાટાઓને દૂર કરે છે, ખેલ એ લોકોને જીવવા માટે નવી પ્રેરણા આપે છે. જો તમે રમતગમતના ચાહક છો અથવા ફક્ત એથ્લેટિક્સના ઇતિહાસ અને સંસ્કૃતિમાં રસ ધરાવો છો, તો અહીં વિશ્વભરના ટોપ 5 સ્પોર્ટ્સ મ્યુઝિમ વિષે સંપૂર્ણ જાણકારી દર્શાવવામાં આવી છે જેની ચોક્કસથી તમે મુલાકાત લેવા માંગશો.
MCC લોર્ડ્સ ક્રિકેટ ગ્રાઉન્ડ (Getty Images) 1. MCC લોર્ડ્સ ક્રિકેટ ગ્રાઉન્ડ, લંડન:
એમસીસી મ્યુઝિયમ વિશ્વના સૌથી જૂના સ્પોર્ટ્સ મ્યુઝિયમમાંનું એક છે, જે ક્રિકેટના ઇતિહાસ અને વિકાસનું પ્રદર્શન કરે છે. 1953 માં મેરીલેબોન ક્રિકેટ ક્લબ (MCC) મ્યુઝિયમ ડ્યુક ઓફ એડિનબર્ગ દ્વારા ખોલવામાં આવ્યું હતું.
1864માં આ મ્યુઝિયમના વસ્તુઓનો સંગ્રહ કરવાનું શરૂ થયો હતું. મ્યુઝિયમના પ્રવેશ દ્વારા પરથી જ તમને વિશ્વના સૌથી પ્રખ્યાત ક્રિકેટ ગ્રાઉન્ડની ઝાંખીઓ જોવા મળશે. તેમાં મહાન ખેલાડીઓ અને અત્યાર સુધીની તમામ ઇવેન્ટ્સ, રમતના પાયાના સ્તર, ક્રિકેટ ક્લબને લગતી સામગ્રીનો સમાવેશ થાય છે. આ સંગ્રહાલયનું સૌથી પ્રખ્યાત પ્રદર્શન મૂળ એશિસ કપ (રાખ ભરેલું કળશ જેના નામ પરથી ઈંગ્લેન્ડ અને ઓસ્ટ્રેલીયા વચ્ચે વર્ષોથી એશિસ ક્રિકેટ ટુર્નામેંટ રમાય છે) જે હવે સંગ્રહાલયમાં કાયમ માટે રાખવામાં આવ્યું છે.
આ સિવાય મ્યુઝિયમમાં MCC લાઇબ્રેરી પણ છે જેને 1973માં શરૂ કરવામાં આવી હતી, આ સાથે સાથે વર્લ્ડ કપ ટ્રોફી, વિવિધ પ્રકારના ક્રિકેટને લગતા કપડાં અને સાધનો, સુંદર કલાકૃતિઓ , સિરામિક્સ અને બ્લેઝરનો સંગ્રહ કરવામાં આવ્યો છે. આ મ્યુઝિયમમાં હાલ મહિલા ક્રિકેટને સંબંધિત સામગ્રીનો વિસ્તાર કરવા માટે સક્રિયપણે પ્રયાસ કરી રહ્યું છે. મેચના દિવસોમાં આ સંગ્રહાલય બધા મુલાકાતીઓ માટે ખુલ્લું રહે છે.
નેશનલ ફૂટબોલ મ્યુઝિયમ, માન્ચેસ્ટર (Getty Images) 2. નેશનલ ફૂટબોલ મ્યુઝિયમ, માન્ચેસ્ટર (ઈંગ્લેન્ડ):
ઇંગ્લેન્ડના માન્ચેસ્ટર સિટીમાં આવેલ રાષ્ટ્રીય ફૂટબોલ મ્યુઝિયમ વિશ્વના ફૂટબોલ સંસ્મરણોના સૌથી મોટા સંગ્રહમાંનું એક છે. 150 વર્ષથી વધુ સમયના પ્રદર્શનો સાથે, આ મ્યુઝિયમ1863માં ફૂટબોલ એસોસિએશનના જન્મથી આજ સુધીના સુંદર રમતના ઇતિહાસને દર્શાવે છે.
અદ્ભુત કલાકૃતિઓમાં 1930માં ઉરુગ્વેમાં રમાયેલી વર્લ્ડ કપ ફાઇનલ દરમિયાન ઉપયોગમાં લેવાયેલા બે બોલ, 1966માં વેમ્બલી ખાતે રમાયેલી વર્લ્ડ કપ ફાઇનલનો બોલ, 1863માં ફૂટબોલ એસોસિએશનની રચના થઈ ત્યારે લખાયેલા નિયમોનો મૂળ સમૂહ, 1872માં ઇંગ્લેન્ડ વિરુદ્ધ સ્કોટલેન્ડ માટે ઇંગ્લેન્ડના કેપ્ટનની ટોપી અને જર્સી, વિશ્વની પ્રથમ સત્તાવાર આંતરરાષ્ટ્રીય મેચના સાધનોનો પણ સમાવેશ થાય છે.
આ ઉપરાંત મ્યુઝિયમમાં UEFA કપ વિનર્સ કપ ટ્રોફી અને 1986 ના વર્લ્ડ કપ ક્વાર્ટર ફાઇનલમાં ડિએગો મેરાડોના દ્વારા પહેરવામાં આવેલ શર્ટ, જેમાં તેણે વર્લ્ડ કપ ઇતિહાસના સૌથી મહાન અને સૌથી પ્રખ્યાત ગોલ માર્યો હતો.
મુલાકાતીઓ તેમની ટીમોના ઇતિહાસ, વિશ્વના કેટલાક શ્રેષ્ઠ ફૂટબોલ સ્ટેડિયમોના વિકાસ, યુક્તિઓ અને રચનાઓના ઉત્ક્રાંતિ અને વર્ષોથી મેચના દિવસોમાં ચાહકો માટે આવેલા ફેરફારો વિશે પણ શીખી શકે છે. અન્ય પ્રદર્શનોમાં ફૂટબોલ પર પ્રથમ વિશ્વયુદ્ધની અસરની વાર્તાનો સમાવેશ થાય છે.
ઓલિમ્પિક મ્યુઝિયમ (Getty Images) 3. ઓલિમ્પિક મ્યુઝિયમ, લૌઝેન સ્વિટ્ઝરલેન્ડ:
1993માં લૌઝેનના ઓચી જિલ્લામાં સ્થિતિ ઓલિમ્પિક મ્યુઝિયમ, વિશ્વની સૌથી મોટી રમતગમત ઇવેન્ટને સમર્પિત કરતું મ્યુઝિયમ છે. 10,000 થી વધુ કલાકૃતિઓ સાથે, આ મ્યુઝિયમ પ્રાચીન ઓલિમ્પિક રમતોથી લઈને 19મી સદીમાં આધુનિક રમતોના પુનર્જન્મ અને આજના દિવસ સુધીના રમતોના ઇતિહાસને દર્શાવે છે. લેક જીનીવાના સૌથી સુંદર સ્થળોમાંના એકમાં એક અસામાન્ય નવી ઇમારત ગ્રીક પ્રાચીનકાળથી લઈને આધુનિક સમય સુધીના ઇન્ટરેક્ટિવ પ્રદર્શનો, દસ્તાવેજો, ફિલ્મો અને કિંમતી વસ્તુઓનો સંગ્રહ ધરાવે છે.
આ મ્યુઝિયમ ત્રણ વિભાગોમાં વહેંચાયેલું છે: ઓલિમ્પિક વર્લ્ડ, ઓલિમ્પિક સ્પોર્ટ્સ અને ઓલિમ્પિક સ્પિરિટ. પ્રથમ વિભાગ 2,000 થી વધુ વર્ષોમાં રમતોના વિકાસ સાથે વ્યવહાર કરે છે, અને બીજો વિભાગ રમતોની અંદરની ઘટનાઓનું દસ્તાવેજીકરણ કરે છે, જેમાં 1,000 થી વધુ આર્કાઇવલ વિડિઓ ક્લિપ્સ ઓલિમ્પિક ઇતિહાસની કેટલીક સૌથી પ્રતિષ્ઠિત ક્ષણોને કેદ કરે છે. ત્રીજો વિભાગ મુલાકાતીઓને ઓલિમ્પિક પરિવારનો ભાગ બનવા, ઇન્ટરેક્ટિવ પ્રદર્શનોની શ્રેણીમાં તેમની કુશળતા અને ચપળતાનું પરીક્ષણ કરવા, ઓલિમ્પિક વિલેજના મનોરંજનમાં જીવનનો અનુભવ કરવા અને દાયકાઓથી રમતવીરોએ જીતેલા ઐતિહાસિક મેડલનું પ્રદર્શન દર્શાવે છે. આ સંગ્રહાલય મનોહર બગીચાઓ અને એક શિલ્પ ઉદ્યાનથી ઘેરાયેલું છે, જે રમતગમતની સિદ્ધિઓથી પ્રેરિત કલાકૃતિઓથી ભરેલું છે.
વિમ્બલ્ડન લૉન ટેનિસ મ્યુઝિયમ (Getty Images) 4. વિમ્બલ્ડન લૉન ટેનિસ મ્યુઝિયમ, વિમ્બલ્ડન, યુકે:
વિમ્બલ્ડન ચેમ્પિયનશિપની 1000મી વર્ષગાંઠની ઉજવણી માટે 1977માં સૌપ્રથમ આ મ્યુઝિયમ ખુલ્લું મૂકવામાં આવ્યું હતું. વિમ્બલ્ડન લૉન ટેનિસ મ્યુઝિયમ હવે વિશ્વનું સૌથી મોટું ટેનિસ મ્યુઝિયમ છે, જેમાં હજારો ઐતિહાસિક કલાકૃતિઓ અને ઇન્ટરેક્ટિવ પ્રદર્શનો છે. પ્રદર્શનમાં મુકાયેલી વસ્તુઓમાં ટ્રોફી, મેડલ અને ત્રણ સદીઓથી વધુ સમય માટે આપવામાં આવેલા પુરસ્કારો, વર્ષ 1555 ની આસપાસ લખાયેલ રમત પરનું પુસ્તક, વિક્ટોરિયન યુગથી આજ સુધીના પ્રાચીન સાધનો અને ટેનિસ ફેશન અને વિશ્વના ઘણા મહાન ખેલાડીઓના સંસ્મરણોનો સમાવેશ થાય છે. આ સિવાય મ્યુઝિયમના 200-ડિગ્રી સિનેમા સ્ક્રીન પર ટેનિસના વિજ્ઞાન વિશે 3D ફિલ્મ અને વિશ્વભરના પ્રખ્યાત મેદાનોનો પડદા પાછળનો પ્રવાસ પણ કરી શકો છો.
ઓલિમ્પિક મ્યુઝિયમ (Getty Images) 5. બ્રિટિશ ગોલ્ફ મ્યુઝિયમ (R&A વર્લ્ડ ગોલ્ફ મ્યુઝિયમ) સેન્ટ એન્ડ્રુઝ, સ્કોટલેન્ડ:
1800 ના દાયકામાં જિજ્ઞાસાઓના સંગ્રહાલય તરીકે શરૂ થયું અને બ્રિટિશ ગોલ્ફ મ્યુઝિયમ તરીકે જાણીતું બન્યું, ત્યારબાદ 2021 માં R&A વર્લ્ડ ગોલ્ફ મ્યુઝિયમ તરીકે નવા યુગમાં પ્રવેશ કર્યો. આ મ્યુઝિયમ રમતના લાંબા ઇતિહાસને દર્શાવે છે, જેમાં 15મી સદીમાં તેની ઉત્પત્તિથી લઈને 18મી સદીમાં પ્રથમ ગોલ્ફ ક્લબ અને કોર્સ, 19મી સદીના મધ્યમાં વ્યાવસાયિક રમતના વિકાસ અને આજની આધુનિક રમતનો સમાવેશ થાય છે. પાયાના સ્તરથી લઈને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ગોલ્ફની ઉજવણી કરતા, આ મ્યુઝિયમ ઇતિહાસના મહાન વ્યાવસાયિક અને કલાપ્રેમી ખેલાડીઓનું પણ સન્માન કરે છે, જેમાં શરૂઆતના અગ્રણીઓથી લઈને ઓપન ચેમ્પિયનનો સમાવેશ થાય છે.
ઐતિહાસિક કલાકૃતિઓમાં 17મી સદીના અંતના ગોલ્ફ ક્લબના સૌથી જૂના જાણીતા સેટ, બે ગોલ્ફ સ્ટિક અને છ લાકડામાંથી બનાવેલ 1756ના હસ્તલિખિત નિયમોનો સમૂહ, ટોમ મોરિસ જુનિયરનો 1872 ઓપન ચેમ્પિયનશિપ મેડલ અને બીજા વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન સાથી દેશોના યુદ્ધ કેદીઓ દ્વારા બનાવેલા શેરડીના ગોલ્ફ બોલ. ગોલ્ફના ભૂતકાળ, વર્તમાન અને ભવિષ્યને ઇમર્સિવ, આકર્ષક અને ઇન્ટરેક્ટિવ ડિસ્પ્લે દ્વારા જીવંત બનાવવામાં આવે છે, તેમજ છ નવા થીમેટિક ક્ષેત્રો, દરેકને મનોરંજન આપવા માટે રચાયેલ છે.
મુંબઈનું ક્રિકેટ મ્યુઝીમ:
આ પાંચ મ્યુઝિયમની સાથે સાથે ભારતના મુંબઈમાં આવેલ ક્રિકેટ મ્યુઝિયમ પણ જોવાલાયક મ્યુઝિયમમાનું એક છે. ભારતમાં ક્રિકેટ કોઈ ધર્મથી ઓછું નથી, અને મુંબઈમાં આવેલું ક્રિકેટ મ્યુઝિયમ દેશના રમત પ્રત્યેના જુસ્સાનો પુરાવો છે. આ સંગ્રહાલયમાં ક્રિકેટની યાદગાર વસ્તુઓનો વિશાળ સંગ્રહ છે, જેમાં ઐતિહાસિક ફોટોગ્રાફ્સથી લઈને દિગ્ગજ ક્રિકેટરો દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતા પ્રતિષ્ઠિત સાધનોનો સમાવેશ થાય છે. ભારતમાં ક્રિકેટના સાંસ્કૃતિક મહત્વને સમજવા માંગતા ક્રિકેટ ચાહકો માટે આ એક અવશ્ય મુલાકાત લેવા જેવું સ્થળ છે.
તો, હવેથી જ્યારે તમે કોઈ પ્રવાસનું આયોજન કરી રહ્યા હોવ, ત્યારે એક અવિસ્મરણીય અનુભવ માટે તમારા પ્રવાસ કાર્યક્રમમાં આ રમત સંગ્રહાલયોમાંથી એકનો સમાવેશ કરવાનું વિચારજો.
આ પણ વાંચો:
- 20 કલાક 15 મિનિટ… અત્યાર સુધીની સૌથી લાંબી ચેસ રમત, રોમાંચક રીતે આવ્યું પરિણામ
- 'The Hockey Village' અમદાવાદનું એક એવું ગામ જેની 200થી વધુ છોકરીઓએ હોકીને પોતાની ઓળખ બનાવી
