গুৱাহাটী,১৭ অক্টোবৰ :আন্তঃৰাজ্যিক সীমা সমস্যাৰে অসমে দশক দশক ধৰি যুঁজ দি আহিছে । অসমৰ সৈতে চুবুৰীয়া কেইবাখনো ৰাজ্যৰ সীমা বিবাদ আছে আৰু এই বিবাদৰ বাবে সীমান্তৰ ৰাইজে চৰম অশান্তিত জীৱন নিৰ্বাহ কৰিবলগীয়া হৈছে । শাসনভাৰ গ্ৰহণ কৰিয়েই এই সীমা সমস্যাৰ সমাধানৰ বাবে মুখ্যমন্ত্রী ড৹ হিমন্ত বিশ্ব শৰ্মাই বিশেষ উদ্যোগ গ্ৰহণ কৰিছিল । কিন্তু এই সমস্যা সমাধান প্রক্রিয়া আজিও চূড়ান্ত হোৱা নাই ।
কাৰ্যভাৰ গ্ৰহণৰ পাছত মুখ্যমন্ত্রী ড৹ হিমন্ত বিশ্ব শৰ্মাই মেঘালয়, অৰুণাচল প্ৰদেশ আৰু মিজোৰামৰ লগত দীর্ঘকাল চলি থকা সীমা সমস্যাটোৰ যিমান দূৰ সম্ভৱ আদালতৰ বাহিৰত সমাধানৰ উদ্যোগ গ্ৰহণ কৰিছিল । তাৰেই ভিত্তিত মেঘালয়ৰ লগত এটা পৰ্যায় আগবাঢ়ে যদিও আজিকোপতি চূড়ান্ত সমাধান ওলোৱা নাই । তদুপৰি ৰাজ্যখনৰ লগত থকা ৬ টা স্থানৰ বিবাদক এৰাই হে প্ৰক্ৰিয়াটো আগবঢ়োৱা হয় । ইফালে অৰুণাচল প্ৰদেশৰে থকা অসমৰ সীমা সমস্যা দূৰ কৰাৰ বাবে দুয়োখন ৰাজ্যই পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰি আহিছে যদিও স্থায়ী সমাধানসূত্র এতিয়াও ওলোৱা নাই । যথেষ্ট জটিলতাৰ মাজত আছে দুয়োখন ৰাজ্যৰ সীমা বিবাদ ।
অৰুণাচলৰ সৈতে সীমা বিবাদ অধিক জটিলতাৰ গৰাহত :
চুবুৰীয়া ৰাজ্য অৰুণাচলৰ লগত অসমৰ ৮ খন জিলাৰে সীমা বিবাদ আছে যদিও অকল এখন জিলাতে বিবদমান অঞ্চলৰ জটিলতা অধিক বৃদ্ধি হৈছে । এনেক্ষেত্ৰত আন ৭ খন জিলাত সমস্যাটোৰ জটিলতা কিমান দূৰ বৃদ্ধি হ'ব সেয়া অদ্যপি ক'ব পৰা অৱস্থাত নাই । উল্লেখ্য যে অলপতে ভাৰতৰ জৰীপ সংস্থাই শোণিতপুৰ জিলাৰ লগত থকা অৰুণাচলৰ বিবদমান অঞ্চল তথা গাঁওবোৰৰ নমুনা জৰীপ সম্পূৰ্ণ কৰে । কিন্তু এই নমুনা জৰীপতে বিভাগে ৫২ খন গাঁৱক এৰি কাম কৰিবলগীয়া হয় । অসম-অৰুণাচল আন্তঃৰাজ্যিক সীমান্তৰ দৈৰ্ঘ্য হ'ল ৮০৪.১০ কিলোমিটাৰ ।
অসমৰ ৮ খন জিলা ওদালগুৰি, শোণিতপুৰ, বিশ্বনাথ, লখিমপুৰ, ধেমাজি, ডিব্ৰুগড়, তিনিচুকীয়া, চৰাইদেউৰ লগত অৰুণাচলৰ সীমা সংলগ্ন হৈ আছে । ভাৰতৰ জৰীপ সংস্থাই নমুনা হিচাপে প্রথমে শোণিতপুৰৰ সমস্যাটো গ্ৰহণ কৰি ৰাজ্য দুখনৰ আন্তঃৰাজ্যিক সীমা অংকনৰ চেষ্টা চলায় । অসম আৰু অৰুণাচলৰ আন্তঃৰাজ্যিক সীমান্তত থকা বিবদমান মুঠ গাঁৱৰ সংখ্যা হ'ল ১২৩ খন । নমুনা হিচাপে ইয়াৰে ৭১ খনৰ কামহে সংস্থাটোৱে কৰিবলৈ সক্ষম হয় । ৫২ খন গাঁৱত হাত দিবই নোৱাৰিলে । এই জটিলতাৰ বাবেই অসম চৰকাৰেও ৭১ খন গাঁৱক লৈহে বুজাবুজিৰ চুক্তি কৰিবলৈ বাধ্য হয় ।
অৰুণাচলৰ লগত অসমৰ সীমা সমস্যাটো যথেষ্ট জটিল হৈ আছে । সঘনে ৰাজ্যখনৰ বেদখলৰ অভিযোগক লৈ নানান অভিযোগ উত্থাপন হৈ আহিছে । আনকি বহু স্থানত অসমৰ নাগৰিকৰ লগত অৰুণাচলীৰ মুকলি সংঘাতৰ ঘটনাও সংঘটিত হৈছে । এই প্ৰসংগত অসম চৰকাৰৰ আন্তঃৰাজ্যিক সীমান্ত বিভাগৰ নাম প্ৰকাশত অনিচ্ছুক এগৰাকী উচ্চপদস্থ বিষয়াই সদৰী কৰে যে অসম-অৰুণাচল সীমান্তৰ বৃহৎ সংখ্যক গাঁৱৰ সমস্যা সমাধান অত্যন্ত জটিল হ'ব ।
অসমৰ এনে বহু অঞ্চল আছে যাৰ সীমা যিকোনো কাৰণতে নহওঁক কিয় অৰুণাচলৰ কেইবা কিলোমিটাৰ ভিতৰলৈ সোমাই আছে । তেনে সীমা অসমৰ ভিতৰলৈ আহিবলৈ হ'লে বৰ্তমান অৰুণাচলে নিজৰ বুলি দাবী কৰা বহু গাঁও এৰি দিব লাগিব । গতিকে ভাৰতৰ জৰীপ সংস্থাই তেনে গাঁৱৰ সীমা নির্ধাৰণ কৰাটো মুঠেই সম্ভৱ নহয় ।
উল্লেখ্য যে মেঘালয় আৰু মিজোৰামৰ দৰে অৰুণাচলৰ ক্ষেত্ৰতো দুয়োখন ৰাজ্যৰ চৰকাৰে একোজনকৈ মন্ত্ৰীৰ নেতৃত্বত কেইবাখনো উপ-সমিতি গঠন কৰিছে । ইয়াৰ পাছত বিগত বৰ্ষৰ ২০ এপ্ৰিলত কেন্দ্ৰীয় গৃহ মন্ত্রী অমিত শ্বাহৰ উপস্থিতিত বুজাবুজিৰে সীমা সমস্যা সমাধানত উদ্যোগ ল'বলৈ দুয়োখন ৰাজ্যৰ চৰকাৰে বুজাবুজিৰ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰিছিল । লক্ষণীয় বিষয় যে অৰুণাচলে ভূমি বেদখল কৰা বুলি অসম চৰকাৰে ১৯৮৯ চনতে উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ দ্বাৰস্থ হৈছিল । তেতিয়াৰে পৰা দুয়োখন ৰাজ্যৰ সীমা সমস্যাটো ন্যায়ালয়ত বিচাৰাধীন হৈ আছে ।
চুবুৰীয়া ৰাজ্যৰ দখলত থকা অসমৰ ভূমি :
চুবুৰীয়া ৰাজ্যৰ সৈতে অসমৰ সীমা বিবাদ এক দীৰ্ঘদিনীয়া জটিল সমস্যা ৰূপে পৰিগণিত হৈ আহিছে । শেহতীয়াকৈ অসম বিধানসভাত চৰকাৰে দিয়া তথ্য অনুসৰি চুবুৰীয়া ৰাজ্যই বৰ্তমানলৈ অসমৰ মুঠ ৮২,৭৫১.৮৬২ হেক্টৰ ভূমি বেদখল কৰি ৰাখিছে । অসমৰ ভূমি বেদখল কৰি ৰখা চুবুৰীয়া ৰাজ্য কেইখন হ'ল অৰুণাচল প্ৰদেশ, মেঘালয়, মিজোৰাম আৰু নগালেণ্ড । অৰুণাচল প্ৰদেশে অসমৰ ১৬,১৪৪ হেক্টৰ, নাগালেণ্ডে ৫৯,৪৯০ হেক্টৰ, মেঘালয়ে ৩,৪৪১.৮৬ হেক্টৰ আৰু মিজোৰামে ৩,৬৭৫.৭৮ হেক্টৰ ভূমি দখল কৰি আছে । তথ্য মতে নাগালেণ্ডে সৰ্বাধিক পৰিমাণৰ অসমৰ ভূমি বেদখল কৰি আছে ।
অসম-অৰুণাচলৰ সীমা বিবাদ সন্দৰ্ভত বিধানসভাত দিয়া তথ্য :
অসম চৰকাৰে বিধানসভাত দিয়া তথ্য অনুসৰি বিগত ২০২৩ চনৰ ২০ এপ্ৰিলত অৰুণাচল প্ৰদেশে নিজৰ বুলি দাবী কৰা ১২৩ খন গাঁও সন্দৰ্ভত এখন বুজাবুজি চুক্তি স্বাক্ষৰিত হয় । এই চুক্তিৰ ফলত অসম-অৰুণাচলৰ ৭১ খন গাঁৱৰ বিবাদ নিষ্পত্তি হয় । বিবাদ নিষ্পত্তি হোৱা গাঁওসমূহৰ সীমা নিৰ্ধাৰণৰ কাম কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ দ্বাৰা চলি থকাৰ লগতে বাকী ৫২ খন গাঁৱৰ বাবে আলোচনা প্ৰক্ৰিয়া অব্যাহত আছে ।