নেশ্যনেল ডেস্ক,১৩ জুন : ৰাজনীতিত যিকোনো ঘটনাই সংঘটিত হ'ব পাৰে ! যোৱা দশকবোৰত তেনে বহু আশ্চৰ্যজনক ঘটনা সংঘটিত হোৱা দেখা গৈছে । শেহতীয়াকৈ ৪ জুনত নিৰ্বাচনৰ ফলাফল ঘোষণাৰ পিচৰে পৰা যিবোৰ বিষয় চৰ্চালৈ আহিছে তাৰ পৰা স্পষ্ট হৈ পৰিছে যে ভাৰতীয় ৰাজনীতিত পৰৱৰ্তী ৫ বছৰ অতি প্ৰত্যাহ্বানপূৰ্ণ সময় হ'ব ।
দেওবাৰে সন্ধিয়া নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে একেৰাহে তৃতীয়বাৰৰ বাবে ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে শপত গ্ৰহণ কৰে । কিন্তু প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদী আৰু তেওঁৰ প্ৰথম ইনিংছ ২.০ ৰ সৈতে মোদী ৩.০-ৰ কোনো সমান্তৰাল নাই । মোদীয়ে মিত্ৰশক্তিক মন্ত্ৰীসভাত স্থান দিবলৈ বাধ্য হৈছে । অৱশ্যে, তেওঁ তেওঁৰ মূল দলটোক বজাই ৰাখিবলৈ চেষ্টা চলোৱা দেখা গৈছে । এই ধাৰণাটো হৈছে 'অল-ইজ-এজ-গুড-এজ-বিফোৰ'। কিন্তু বাস্তৱত, মোদীয়ে তেওঁৰ সমগ্ৰ ৰাজনৈতিক কেৰিয়াৰত তেওঁৰ বাবে সম্পূৰ্ণ অপৰিচিত খেলপথাৰত অৱতীৰ্ণ হ'ব ।
নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ ৰাজনৈতিক কেৰিয়াৰক মুখ্যতঃ ভাৰতীয় জনতা পাৰ্টীৰ (বিজেপি) নেতৃত্বই এনে এক পৰিপ্ৰেক্ষিতত চিহ্নিত কৰিছে য'ত মিত্ৰজোঁটৰ ৰাজনীতি এক গুৰুত্বপূৰ্ণ বৈশিষ্ট্য নহয় । তেওঁৰ শাসন শৈলী আৰু ৰণনীতি মুখ্যতঃ একক-দলীয় আধিপত্যৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে ।
ভাৰতৰ ২০২৪ চনৰ জনাদেশে পৰিস্থিতি সলনি কৰিছে আৰু ভাৰতীয় ৰাজনৈতিক ইতিহাসৰ অত্যন্ত গুৰুত্বপূৰ্ণ সময় হ'বলৈ গৈ আছে । আনকি সতৰ্কতাৰে স্থাপন কৰা কেমেৰাৰ দৃশ্য আৰু শপত গ্ৰহণৰ কণ্ঠও নেতৃত্বৰ শাৰীৰিক ভাষাত অস্বস্তি লুকুৱাবলৈ ব্যৰ্থ হৈছে ।
তেন্তে এতিয়া কি হ'ব ?
মিত্ৰজোঁটৰ অংশীদাৰসকলে তেওঁলোকৰ অংশ বিচাৰিব । তেওঁলোকৰ বৃহৎ দৰদামৰ শক্তিয়ে ব্ৰেণ্ড মোদীৰ বিশেষত্বক হ্ৰাস কৰিব । একেজন মোদীক কৰ্মক্ষেত্ৰত পৃথক দেখিলে তেওঁৰ বিশাল অনুৰাগী নিৰাশ হ'ব । নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ বাবে তেওঁৰ জনপ্ৰিয় ছবি বজাই ৰখাটো আটাইতকৈ ডাঙৰ প্ৰত্যাহ্বান হ'ব । ১২ বছৰ ধৰি তেওঁ নিৰংকুশ সংখ্যাগৰিষ্ঠতাৰে গুজৰাট ৰাজ্য শাসন কৰিছিল । ১০ বছৰ ধৰি মোদীয়ে নিৰংকুশ সংখ্যাগৰিষ্ঠতাৰে ভাৰত শাসন কৰি আহিছে । এয়া প্ৰথমবাৰৰ বাবে হৈছে য'ত বিজেপিৰ সাধাৰণ সংখ্যাগৰিষ্ঠতাৰ অভাৱ দেখা গৈছে । এই পৰিস্থিতি মোদীৰ বাবে সম্পূৰ্ণ অপৰিচিত ।
শক্তিশালী সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিব পৰা শৈলীৰ বাবে মোদীৰ শাসন ব্যৱস্থা জনাজাত । প্ৰায়ে প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ কাৰ্যালয়ৰ (পিএমঅ') ভূমিকাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হয় । একক দলৰ চৰকাৰত এই পদ্ধতি অধিক সম্ভৱ য'ত আভ্যন্তৰীণ মতবিৰোধ অধিক সহজে নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পাৰি । আনকি ২০০১ চনৰ পৰা ২০১৪ চনলৈ গুজৰাটৰ মুখ্যমন্ত্ৰী হিচাপেও মোদীয়ে এনে এখন চৰকাৰৰ নেতৃত্ব দিছিল য'ত বিজেপিয়ে মিত্ৰজোঁটৰ অংশীদাৰসকলৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰা নাছিল ।
তেওঁৰ শাসন শৈলীৰ বিশেষত্ব হৈছে সৰ্বাধিক ক্ষমতা প্ৰয়োগ কৰা, সংবাদ মাধ্যমৰ বৰ্ণনাৰ ওপৰত সম্পূৰ্ণ নিয়ন্ত্ৰণ, বিৰোধীৰ নিৰন্তৰ অপমান, চৰকাৰী প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ ওপৰত সম্পূৰ্ণ নিয়ন্ত্ৰণ, চিন্তাশীল নেতা আৰু স্বতন্ত্ৰ কণ্ঠস্বৰ প্ৰতিৰোধ কৰা, প্ৰতিবাদকাৰীসকলক উপহাস কৰা ইত্যাদি । সমৰ্থকসকলে তেওঁলোকৰ সাম্প্ৰদায়িক, উগ্ৰপন্থী আৰু পুৰুষত্বপূৰ্ণ প্ৰতিচ্ছবি ভাল পায় । তেওঁলোকে তেওঁলোকৰ অজেয় নেতাক কামত ভাল পায়, যি প্ৰত্যাহ্বানহীন হৈ থাকে । এক পৰিস্থিতিত বুলড'জাৰ হিচাপে ধ্বংসকাৰী হিন্দী বেল্টত শাসন ব্যৱস্থাৰ এক প্ৰসিদ্ধ প্ৰতীক হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছিল ।
মিত্ৰজোঁটৰ পৰিচালনাৰ বাবে গুৰুত্ব সলনি হোৱাৰ লগে লগে মোদীৰ লাখ লাখ সমৰ্থকে তেওঁলোকৰ প্ৰিয় নেতাৰ একেই বৈশিষ্ট্য দেখিবলৈ পোৱাৰ সম্ভাৱনা নাই । মিত্ৰজোঁটৰ ৰাজনীতিৰ বাবে একাধিক দলৰ স্বাৰ্থ ৰক্ষাৰ বাবে ব্যাপক আলোচনাৰ প্ৰয়োজন ।
মোদীয়ে ভালদৰে অৱগত হ'ব লাগিব যে মিত্ৰজোঁটৰ দুই প্ৰধান অংশীদাৰৰ দুজন নেতা, জেডিইউৰ নীতিশ কুমাৰ আৰু টিডিপিৰ চন্দ্ৰবাবু নাইডুৱে অতীতত তেওঁৰ বিৰুদ্ধে অতি সমালোচনামূলক শব্দ ব্যৱহাৰ কৰিছিল । যদি ইণ্ডিয়া ব্লকে এক বৃহৎ আশ্বাস আগবঢ়ায় তেওঁলোকে পক্ষ সলনি কৰিবলৈ কুণ্ঠাবোধ নকৰিব পাৰে ।
নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ আত্মপ্ৰকাশ ২০০২ চনৰ গুজৰাট সাম্প্ৰদায়িক হিংসাত হৈছিল । গুজৰাটৰ মুখ্যমন্ত্ৰী কেশুভাই পেটেলৰ স্থান লোৱাৰ সময়ত অতি কম সংখ্যক লোকেই নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ বিষয়ে শুনিছিল । তেওঁ তদানীন্তন উপ প্ৰধানমন্ত্ৰী এল কে আদৱানীৰ ঘনিষ্ঠ বুলি জনা গৈছিল । মোদীয়ে ১৯৯০ চনত আদৱানীৰ বিখ্যাত ৰথ যাত্ৰা আয়োজনত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল যাৰ ফলত অৱশেষত ১৯৯২ চনত বাবৰি মছজিদ ধ্বংস হৈছিল আৰু কেন্দ্ৰত বিজেপি ক্ষমতালৈ আহিছিল ।
নেতাসকলে সংসদত সংখ্যাগৰিষ্ঠতা হেৰুওৱাৰ ঐতিহাসিক উদাহৰণ হিচাপে নেতৃত্ব দুৰ্বল হয়, প্ৰায়ে গুৰুত্বপূৰ্ণ ৰাজনৈতিক অস্থিৰতা আৰু শাসনৰ বাবে প্ৰত্যাহ্বান দেখা যায় । এগৰাকী ৰাজনৈতিক নেতা হিচাপে কাৰ্যকালৰ শেষৰ ফালে যুক্তৰাজ্যৰ প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী মাৰ্গাৰেট থ্যাচাৰ (১৯৭৯-১৯৯০) জনপ্ৰিয়তা যথেষ্ট হ্ৰাস পাইছিল । 'দ্য আয়ৰন লেডী' বুলি অভিহিত হোৱাৰ পিচত তেওঁ ১৯৮৭ চনত তৃতীয় কাৰ্যকালৰ বাবে পুনৰ নিৰ্বাচিত হৈছিল । কিন্তু ইউৰোপীয় সম্প্ৰদায়ৰ ওপৰত তেওঁৰ ক্ৰমবৰ্ধমান ইউৰোস্পেটিক দৃষ্টিভংগী কেবিনেটৰ আনসকলে ভাগ বতৰা কৰা নাছিল । ১৯৯০ চনত তেওঁৰ নেতৃত্বক লৈ প্ৰত্যাহ্বান আৰম্ভ হোৱাৰ পিচত তেওঁ প্ৰধানমন্ত্ৰী আৰু দলৰ পৰা পদত্যাগ কৰিব লগা হৈছিল । জন মেজৰ শাসনলৈ আহিছিল ।
বিজেপিৰ সংখ্যা কম হ'লেও মোদী আৰু শ্বাহৰ বাবে পৰিস্থিতি সম্পূৰ্ণৰূপে অপৰিচিত নহয় । গুজৰাটত ২০১৭ চনৰ বিধানসভা নিৰ্বাচনত বিজেপিয়ে ১৮২ খন আসনৰ ভিতৰত ৯৯ খন আসন লাভ কৰিছিল । বিজেপিৰ বাবে ই অতি আৰামদায়ক পৰিস্থিতি নাছিল । কিন্তু বিখ্যাত 'গুজৰাট মডেল' কাৰ্যকৰী হৈছিল আৰু পৰৱৰ্তী ৫ বছৰত বহু কংগ্ৰেছ নেতাই বিজেপিত যোগদান কৰিছিল । কেইবাটাও উপনিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হৈছিল যাৰ বেছিভাগ বিজেপিয়ে দখল কৰিছিল । ২০২২ চনৰ বিধানসভা নিৰ্বাচনৰ পূৰ্বে তেওঁলোকৰ শক্তি ৯৯ ৰ পৰা ১১২ খন আসনলৈ গৈছিল । ২০২২ চনত বিজেপিয়ে ১৫৬ খন আসনৰ অতি সংখ্যাগৰিষ্ঠতা লাভ কৰিছিল । যি গুজৰাটৰ ইতিহাসত যিকোনো দলে এতিয়ালৈকে লাভ কৰা সৰ্বাধিক আসন আছিল । কংগ্ৰেছ ৩ দশকত ৰাজ্যখনত সৰ্বনিম্ন আসনলৈ অৱনমিত হৈছিল ।
সম্ভৱত মোদী আৰু শ্বাহে তেওঁলোকৰ সংখ্যা উন্নত কৰিবলৈ কেন্দ্ৰত এই গুজৰাট মডেলটো কাৰ্যকৰী কৰিব । কিয়নো যদি তেওঁলোক সফল নহয়, এন ডি এয়ে ৫ বছৰৰ কাৰ্যকাল সম্পূৰ্ণ কৰাৰ বাবে যথা সময়ত প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ চেহেৰা সলনি কৰাৰ কথা বিবেচনা কৰিবলৈ বাধ্য হ'ব পাৰে ।
মোদী আৰু শ্বাহে এতিয়া সন্মুখীন হ'বলগীয়া আটাইতকৈ ডাঙৰ প্ৰত্যাহ্বান হৈছে বিজেপিৰ ভিতৰৰ বিবাদ । এই বিবাদবোৰ বেছিভাগ উত্তৰ প্ৰদেশ, ৰাজস্থান, মহাৰাষ্ট্ৰ আৰু মধ্য প্ৰদেশত হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে ।
শাসন কাৰ্যকৰীভাৱে পৰিচালনা কৰিবলৈ চৰকাৰত দক্ষ লোকৰ অভাৱ, বিশেষকৈ মুদ্ৰাস্ফীতি, নিবনুৱা আৰু কৃষকৰ দুৰ্দশাই সমগ্ৰ দেশতে প্ৰতিবাদ বৃদ্ধি কৰিব পাৰে । ২০২৪ চনৰ ফলাফলত এন ডি এ (৪৩.৭ শতাংশ) আৰু ইণ্ডিয়া ব্লকৰ (৪১.৪ শতাংশ) মাজত মাত্ৰ ২.৩ শতাংশ ভোটৰ ব্যৱধানে বিজেপিক আতংকিত কৰি থাকিব । হাৰিয়ানা, মহাৰাষ্ট্ৰ, দিল্লী আৰু জম্মু-কাশ্মীৰত আগন্তুক বিধানসভা নিৰ্বাচনে মোদী ব্ৰেণ্ডটোৰ ভাগ্য পৰীক্ষা কৰিব ।