বিশেষ প্ৰতিবেদন,১২ অক্টোবৰ :২০২৩ চনৰ নৱেম্বৰত মালদ্বীপৰ ৰাষ্ট্ৰপতি হিচাপে মহম্মদ মুইজজু পুনৰ নিৰ্বাচিত হোৱাৰ পিছত ভাৰত-মালদ্বীপৰ সম্পৰ্কত কেনেদৰে পৰিৱৰ্তন আহিছে সেই কথা মালদ্বীপৰ ৰাষ্ট্ৰপতিগৰাকীৰ ভাৰত ভ্ৰমণৰ পৰাই মূল্যায়ন কৰিব পাৰি । নিৰ্বাচনৰ সময়ত মুইজজুৰ 'ইণ্ডিয়া আউট' প্ৰচাৰ অতি শক্তিশালী দেখা গৈছিল আৰু পিছত ক্ষমতালৈও আহিছিল । নিৰ্বাচনী প্ৰচাৰৰ সময়ত তেওঁ দিয়া প্ৰতিশ্ৰুতিবোৰ ক্ষিপ্ৰতাৰে পালন কৰিবলৈও তেওঁক আগ্ৰহী দেখা গৈছিল । মুইজজু চৰকাৰৰ প্ৰথম কাম আছিল ভাৰতীয় সামৰিক কৰ্মীসকলক প্ৰত্যাহাৰৰ আনুষ্ঠানিক দাবী জনোৱা, যিসকল মালদ্বীপৰ নিৰাপত্তাৰ স্বাৰ্থত ভাৰত মহাসাগৰত মালদ্বীপত নিৰীক্ষণৰ উদ্দেশ্যে বিমান আৰু হেলিকপ্টাৰ (ভাৰতৰ দ্বাৰা উপহাৰ) পৰিচালনাৰ বাবে তাত নিয়োজিত হৈ আছে ।
ভাৰতৰ প্ৰতি মালদ্বীপৰ দৃষ্টিভংগী
মুইজজুৱে ভাৰতৰ সৈতে পূৰ্বৰ চৰকাৰে সম্পাদন কৰা চুক্তিসমূহৰ পুনৰীক্ষণৰো দাবী জনাইছিল । একে সময়তে ৰাষ্ট্ৰপতি মুইজজুৱে এটা বাৰ্তা প্ৰদান কৰা দেখা গৈছিল যে ইয়াৰ বৈদেশিক নীতিৰ ক্ষেত্ৰত, মালদ্বীপে ভাৰততকৈ চীনৰ সৈতে সম্পৰ্কক অগ্ৰাধিকাৰ দিয়ে । এয়া তেওঁৰ ভাৰতৰ সলনি প্ৰথম চৰকাৰী ভ্ৰমণৰ বাবে চীনক বাছনি কৰাৰ সিদ্ধান্তত প্ৰতিফলিত হৈছিল । সেই সময়ত মালদ্বীপে চীনৰ সৈতে আন্তঃ-অন্যান্য প্ৰতিৰক্ষা সহযোগিতা চুক্তি সম্পাদন কৰিছিল । ফলস্বৰূপে, ভাৰত আৰু মালদ্বীপৰ মাজৰ সম্পৰ্কত যথেষ্ট প্ৰভাৱ পৰিছিল । অৱশ্যে, শেহতীয়া ঘটনাবোৰে নিশ্চিত কৰিছে যে তেনে পৰিস্থিতি ক্ষন্তেকীয়া আছিল ।
ভাৰত-মালদ্বীপৰ চুক্তি
আৰম্ভণিতে, ভাৰতে মালদ্বীপৰ ভাৰত বিৰোধী মন্তব্য আৰু চীনা পন্থী কাৰ্ডৰ প্ৰতি সঁহাৰি জনাই যথেষ্ট পৰিপক্কতা প্ৰদৰ্শন কৰিছিল । ভাৰতে সামৰিক কৰ্মীসকলক প্ৰত্যাহাৰ কৰিবলৈ সন্মত হৈছিল । কিন্তু মালদ্বীপৰ সৈতে ভাৰতে এক চুক্তি স্বাক্ষৰ কৰে । যাৰ জৰিয়তে ভাৰতীয় সামৰিক কৰ্মীসকলৰ স্থানত ভাৰতৰ অসামৰিক লোকক বিমান আৰু হেলিকপ্টাৰ পৰিচালনা কৰিবলৈ অনুমতি দিয়াৰ ক্ষেত্ৰত মালদ্বীপে সন্মত হৈছিল ।
ইফালে ৰাষ্ট্ৰপতি মুইজজুৱে স্পষ্টভাৱে ভাৰত মহাসাগৰত ইয়াৰ সৰ্ববৃহৎ আৰু ভৌগোলিকভাৱে নিকটতম চুবুৰীয়া ভাৰতক জড়িত কৰাৰ গুৰুত্ব বুজি পাইছে । ভাৰতীয় সামৰিক কৰ্মীসকলৰ বিষয়টো দুয়োখন দেশৰ পাৰস্পৰিক সন্তুষ্টিৰ বাবে সমাধান হোৱাৰ পিছত, ৰাষ্ট্ৰপতি মুইজজুৱে সতৰ্কতাৰে আগবাঢ়িছিল আৰু নিশ্চিত কৰিছিল যে তেওঁৰ ফালৰ পৰা কৰা কামৰ ফলত দ্বিপাক্ষিক সম্পৰ্কৰ আৰু কোনো ক্ষতি নহয় ।
ভাৰত-মালদ্বীপৰ কূটনৈতিক সম্পৰ্ক
তেওঁ যোৱা বছৰ ডিচেম্বৰৰ শেষত ভাৰতীয় প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ বিৰুদ্ধে অপমানজনক মন্তব্য কৰা মালদ্বীপৰ মন্ত্ৰীসকলক বৰ্খাস্ত কৰাত তৎপৰ আছিল । ২০২৩ চনৰ ডিচেম্বৰত ৰাষ্ট্ৰপতি মুইজজুৱে ডুবাইত চিঅ'পি ২৮ ৰ সময়ত ভাৰতীয় প্ৰধানমন্ত্ৰীক সাক্ষাৎ কৰে আৰু দুয়োখন দেশৰ মাজত অংশীদাৰিত্ব শক্তিশালী কৰাৰ বাবে এক মূল গোট গঠন কৰিবলৈ সন্মত হয় । ২০২৪ চনৰ আগষ্ট মাহত তেওঁ ভাৰতৰ বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰীক দেশলৈ আদৰণি জনাই আৰু আলোচনা আগবঢ়াই লৈ যোৱাৰ বাবে সন্মত হয় ।