ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਕਾਰਨ ਉਸਦੇ ਸਰੀਰ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਹਰ ਪੜਾਅ ਤੇ ਸਰੀਰਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਮਾਹਵਾਰੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਦੇ ਸਮੇਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਔਰਤ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਚੱਕਰ ਹੈ।
ਜਿਸਦੇ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਹਵਾਰੀ ਰੁੱਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਜਨਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵੀ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਇਹ ਪੜਾਅ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵੀ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਰੀਰਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਵਧੇਰੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੂਗਰ, ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਪਾਚਨ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਸਰੀਰਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਵਧੇ ਹੋਏ ਜੋਖ਼ਮ 'ਤੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ, ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਵਧੇਰੇ ਉਚਿਤ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਦਾ ਇਹ ਪੜਾਅ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਦੌਰਾਨ ਔਰਤਾਂ ਆਪਣੀ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਧੇਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਲਈ 18 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦਿਨ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ "ਹੱਡੀਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ" ਭਾਵ "ਹੱਡੀਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ" ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਕੀ ਹੈ
ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀ ਤਬਦੀਲੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਾਹਵਾਰੀ ਜਾਂ ਮਾਹਵਾਰੀ ਰੁੱਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇੰਡੀਅਨ ਮੇਨੋਪੌਜ਼ ਸੁਸਾਇਟੀ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ 46 ਤੋਂ 47 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਕਈ ਵਾਰੀ ਕੁੱਝ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸਵੈ -ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ (ਥਾਇਰਾਇਡ, ਸ਼ੂਗਰ, ਸੇਲੀਏਕ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਗਠੀਆ ਗਠੀਆ ਆਦਿ), ਜੈਨੇਟਿਕ ਕਾਰਨ, ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਜਾਂ ਕੀਮੋਥੈਰੇਪੀ ਕਾਰਨ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਇਲਾਜ, ਟੀਬੀ - ਮਲੇਰੀਆ ਜਾਂ ਐਚਆਈਵੀ ਵਰਗੇ ਸੰਕਰਮਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅੰਡਕੋਸ਼ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਕਾਰਨ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਾਹਵਾਰੀ ਰੁੱਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ, ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ, ਹਿਸਟਰੇਕਟੋਮੀ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੰਡਾਸ਼ਯ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣਾ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅੰਡਕੋਸ਼ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਡਬਲਯੂ.ਐਚ.ਓ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ 1% ਪਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 12.9% 35ਰਤਾਂ 35 ਤੋਂ 40 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਅਚਨਚੇਤੀ ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਦੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਦੇ ਲੱਛਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਦੇ ਮੁੱਖ ਲੱਛਣ ਅਨਿਯਮਿਤ ਮਾਹਵਾਰੀ ਜਾਂ ਖੂਨ ਵਹਿਣਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੰਦ ਹੋਣਾ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪਾਚਨ ਨਾਲ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ, ਨੀਂਦ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ, ਮੂਡ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗੁੱਸਾ, ਚਿੜਚਿੜਾਪਨ, ਘਬਰਾਹਟ ਜਾਂ ਚਿੰਤਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਔਰਤਾਂ ਵੀ ਇਸ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਮੇਨੋਪੌਜ਼ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਜੋੜਾਂ ਦੇ ਦਰਦ ਅਤੇ ਯੋਨੀ ਦੇ ਸੁੱਕਣ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਔਰਤਾਂ ਗਰਭ ਧਾਰਨ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਗੁਆ ਬੈਠਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਹਾਰਮੋਨ ਦੇ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਔਰਤਾਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸਿਕ ਉਦਾਸੀ, ਤਣਾਅ, ਆਤਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਸਿਰਦਰਦ, ਜੋੜਾਂ ਅਤੇ ਪਿੱਠ ਦੇ ਦਰਦ ਅਤੇ ਓਸਟਿਓਪੋਰੋਸਿਸ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਰੀਰਕ ਸੰਬੰਧ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਝਿਜਕ, ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਮਜ਼ੋਰੀ, ਥਕਾਵਟ, ਮੋਟਾਪਾ, ਸ਼ੂਗਰ, ਦਿਲ ਦੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਰੀਰਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਗੰਭੀਰ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸਿਹਤ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਔਰਤਾਂ
ਜੇ ਔਰਤਾਂ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਖਾਸ ਖਿਆਲ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਮੇਨੋਪੌਜ਼ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹੱਦ ਤੱਕ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਔਰਤ ਲਈ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਲਈ ਵੀ ਔਰਤ ਦੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਵੱਖ -ਵੱਖ ਹਾਰਮੋਨਾਂ ਦੇ ਬਦਲਾਵਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਜੇ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰ ਉਸਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਸ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਬਹੁਤ ਹੱਦ ਤੱਕ ਘਟਾਇਆ ਗਿਆ।
ਵਿਸ਼ਵ ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਨਾ ਸਿਰਫ ਔਰਤਾਂ ਬਲਕਿ ਦੂਜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮੇਨੋਪੌਜ਼ ਦੌਰਾਨ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆ ਰਹੀਆਂ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਣਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਘੱਟ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਇਸ ਦਿਵਸ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਉਪਚਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਯੋਨ ਸ਼ੋਸਣ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਰ ਲੜਕੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਨਾਲ ਬਤੀਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੀਵਨ
