ETV Bharat / sukhibhava

World First Aid Day 2023: ਜਾਣੋ ਫਸਟ ਏਡ ਕਿਉ ਹੈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਉਦੇਸ਼

ਵਿਸ਼ਵ ਫਸਟ ਏਡ ਦਿਵਸ ਹਰ ਸਾਲ ਸਤੰਬਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਜਖਮੀਂ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ਼ ਦੇਣ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਿ ਜਖਮੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਈ ਜਾ ਸਕੇ।

World First Aid Day 2023
World First Aid Day 2023
author img

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : Sep 9, 2023, 12:27 AM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਵਿਸ਼ਵ ਫਸਟ ਏਡ ਦਿਵਸ 2000 ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਰੈੱਡ ਕਰਾਸ ਅਤੇ ਰੈੱਡ ਕ੍ਰੀਸੈਂਟ ਸੋਸਾਇਟੀਜ਼ (IFRC) ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ਵ ਫਸਟ ਏਡ ਦਿਵਸ ਹਰ ਸਾਲ ਸਤੰਬਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸੰਕਟ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਹੋਣ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੁਢਲੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਹਰ ਸਾਲ ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁੱਢਲੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੇ ਲਾਭਾਂ, ਮੁੱਢਲੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਲੋੜ ਅਤੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਫਸਟ ਏਡ ਕਿੱਟ ਰੱਖਣ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਫਸਟ ਏਡ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ?: ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਫਸਟ ਏਡ ਬਾਰੇ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਲੋਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਭੁੱਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਦੁਰਘਟਨਾ ਦੀ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਫਸਟ ਏਡ ਰਾਹੀਂ ਜ਼ਖਮੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਈ ਜਾ ਸਕੇ। ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਹਰ ਕਿਸੇ ਲਈ ਮੁੱਢਲੀ ਸਹਾਇਤਾ ਬਾਰੇ ਜਾਣਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

ਫਸਟ ਏਡ ਕੀ ਹੈ?: ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਫਸਟ ਏਡ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਫਸਟ ਏਡ ਲਈ ਕੀ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਤੁਰੰਤ ਕਿਸੇ ਜਖਮੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਮੁਢਲੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕੋ। ਮੁਢਲੀ ਸਹਾਇਤਾ ਇੱਕ ਬਿਮਾਰ ਅਤੇ ਜ਼ਖਮੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਡਾਕਟਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਫਸਟ ਏਡ ਬਾਕਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹੋਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਜ਼ਖ਼ਮ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਡੈਟੋਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕਪਾਹ ਅਤੇ ਪੱਟੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਬਕਸੇ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕੈਂਚੀ, ਡਾਕਟਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਬਤ ਕੀਤੀਆਂ ਕਰੀਮਾਂ, ਹੈਂਡ ਸੈਨੀਟਾਈਜ਼ਰ, ਦਰਦ ਨਿਵਾਰਕ ਵੀ ਉਪਲਬਧ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਜਾਂ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਖੂਨ ਨੂੰ ਪਤਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਐਸਪਰੀਨ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਅਤੇ ਥਰਮਾਮੀਟਰ ਆਦਿ ਵੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਹਸਪਤਾਲ ਦਾ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਫ਼ੋਨ ਨੰਬਰ ਵੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਪਹਿਲੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਦੋਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ?: ਅਕਸਰ ਫਸਟ ਏਡ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ਖਮੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਫਸਟ ਏਡ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਜ਼ਖਮੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਜ਼ਖ਼ਮ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜ਼ਖਮੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਣ ਤੱਕ ਖੂਨ ਵਗਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਪੱਟੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦਿਲ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਸਿਆ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦਰਦ ਆਦਿ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹਸਪਤਾਲ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇਲਾਜ਼ ਨੂੰ ਫਸਟ ਏਡ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਮੁੱਢਲੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੇ ਉਦੇਸ਼:-

  • ਜ਼ਖਮੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ।
  • ਇੱਕ ਜ਼ਖਮੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਬੁਰੀ ਸਥਿਤੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣਾ।
  • ਸਿਹਤ ਸੁਧਾਰ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਵਿਸ਼ਵ ਫਸਟ ਏਡ ਦਿਵਸ 2000 ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਰੈੱਡ ਕਰਾਸ ਅਤੇ ਰੈੱਡ ਕ੍ਰੀਸੈਂਟ ਸੋਸਾਇਟੀਜ਼ (IFRC) ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ਵ ਫਸਟ ਏਡ ਦਿਵਸ ਹਰ ਸਾਲ ਸਤੰਬਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸੰਕਟ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਹੋਣ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੁਢਲੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਹਰ ਸਾਲ ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁੱਢਲੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੇ ਲਾਭਾਂ, ਮੁੱਢਲੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਲੋੜ ਅਤੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਫਸਟ ਏਡ ਕਿੱਟ ਰੱਖਣ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਫਸਟ ਏਡ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ?: ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਫਸਟ ਏਡ ਬਾਰੇ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਲੋਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਭੁੱਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਦੁਰਘਟਨਾ ਦੀ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਫਸਟ ਏਡ ਰਾਹੀਂ ਜ਼ਖਮੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਈ ਜਾ ਸਕੇ। ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਹਰ ਕਿਸੇ ਲਈ ਮੁੱਢਲੀ ਸਹਾਇਤਾ ਬਾਰੇ ਜਾਣਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

ਫਸਟ ਏਡ ਕੀ ਹੈ?: ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਫਸਟ ਏਡ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਫਸਟ ਏਡ ਲਈ ਕੀ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਤੁਰੰਤ ਕਿਸੇ ਜਖਮੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਮੁਢਲੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕੋ। ਮੁਢਲੀ ਸਹਾਇਤਾ ਇੱਕ ਬਿਮਾਰ ਅਤੇ ਜ਼ਖਮੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਡਾਕਟਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਫਸਟ ਏਡ ਬਾਕਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹੋਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਜ਼ਖ਼ਮ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਡੈਟੋਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕਪਾਹ ਅਤੇ ਪੱਟੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਬਕਸੇ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕੈਂਚੀ, ਡਾਕਟਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਬਤ ਕੀਤੀਆਂ ਕਰੀਮਾਂ, ਹੈਂਡ ਸੈਨੀਟਾਈਜ਼ਰ, ਦਰਦ ਨਿਵਾਰਕ ਵੀ ਉਪਲਬਧ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਜਾਂ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਖੂਨ ਨੂੰ ਪਤਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਐਸਪਰੀਨ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਅਤੇ ਥਰਮਾਮੀਟਰ ਆਦਿ ਵੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਹਸਪਤਾਲ ਦਾ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਫ਼ੋਨ ਨੰਬਰ ਵੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਪਹਿਲੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਦੋਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ?: ਅਕਸਰ ਫਸਟ ਏਡ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ਖਮੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਫਸਟ ਏਡ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਜ਼ਖਮੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਜ਼ਖ਼ਮ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜ਼ਖਮੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਣ ਤੱਕ ਖੂਨ ਵਗਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਪੱਟੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦਿਲ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਸਿਆ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦਰਦ ਆਦਿ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹਸਪਤਾਲ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇਲਾਜ਼ ਨੂੰ ਫਸਟ ਏਡ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਮੁੱਢਲੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੇ ਉਦੇਸ਼:-

  • ਜ਼ਖਮੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ।
  • ਇੱਕ ਜ਼ਖਮੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਬੁਰੀ ਸਥਿਤੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣਾ।
  • ਸਿਹਤ ਸੁਧਾਰ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ।
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.