ਅਸੀਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੋਸ਼ਣ ਲਈ ਪ੍ਰੋਟੀਨ, ਵਿਟਾਮਿਨ, ਖਣਿਜ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਦੇ ਬਾਰੇ ਸੁਣਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹਨ, ਪਰ ਉਹ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣੂ ਨਹੀਂ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਾਰਜ ਕੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭੋਜਨ ਦੇ ਸਰੋਤ ਕੀ ਹਨ। ਪੋਸ਼ਣ ਹਫਤੇ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ, ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਸੁਖਿਭਾਵਾ ਆਪਣੇ ਪਾਠਕਾਂ ਨਾਲ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਬਾਰੇ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਭੋਜਨ ਰਾਹੀਂ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਵੱਖੋ ਵੱਖ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਤੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰਜ
ਕਾਰਬੋਹਾਈਡ੍ਰੇਟ
ਇਹ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਸਰੋਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਖੰਡ, ਸਟਾਰਚ ਅਤੇ ਫਾਈਬਰ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ, ਖੰਡ ਯਾਨੀ ਸ਼ੱਕਰ ਸਧਾਰਨ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸ਼ੂਗਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਸਟਾਰਚ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਊਰਜਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ ਅਕਸਰ ਥਕਾਵਟ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਅਸੰਤੁਲਤ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸ਼ੂਗਰ ਹੋਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਾਈਬਰ ਇੱਕ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡ੍ਰੇਟ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਾਚਨ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਾਈਬਰ ਸ਼ੂਗਰ, ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਕੋਲੋਰੇਕਟਲ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵੀ ਘਟਾਉਦਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰੋਟੀਨ
ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਵਿੱਚ ਅਮੀਨੋ ਐਸਿਡ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ਤੇ ਜੈਵਿਕ ਮਿਸ਼ਰਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ 20 ਕਿਸਮ ਦੇ ਅਮੀਨੋ ਐਸਿਡ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਂ ਕੁਝ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬਣਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੋਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਬਹੁਤੇ ਪੌਦਿਆਂ-ਅਧਾਰਤ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਭਰਪੂਰ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਇਸ ਲਈ ਸੰਪੂਰਨ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ, ਖਾਸ ਤੌਰ ਤੇ, ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦੀ ਸਹੀ ਸਪਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਦਿਨ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਚਰਬੀ
ਚਰਬੀ ਸਾਡੇ ਜੋੜਾਂ ਨੂੰ ਲੁਬਰੀਕੇਟ ਕਰਨ, ਅੰਗਾਂ ਨੂੰ ਹਾਰਮੋਨ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਕੁਝ ਵਿਟਾਮਿਨ ਜਜ਼ਬ ਕਰਨ, ਸੋਜਸ਼ ਘਟਾਉਣ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਰਬੀ ਮੋਟਾਪਾ, ਉੱਚ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ, ਜਿਗਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਦੋ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚਰਬੀ ਅਸੰਤ੍ਰਿਪਤ ਅਤੇ ਸੰਤ੍ਰਿਪਤ ਚਰਬੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਸੰਤ੍ਰਿਪਤ ਚਰਬੀ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜੈਤੂਨ ਦੇ ਤੇਲ ਵਿੱਚ, ਸੰਤ੍ਰਿਪਤ ਚਰਬੀ ਨਾਲੋਂ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਜਾਨਵਰਾਂ ਤੋਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਪਾਣੀ
ਬਾਲਗ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ 60% ਤੱਕ ਪਾਣੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।ਸਰੀਰ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਲਈ ਪਾਣੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ, ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ, ਥਕਾਵਟ ਅਤੇ ਸਿਰ ਦਰਦ, ਦਿਲ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ। ਹਰ ਰੋਜ਼ ਦਿਨਭਰ ਵਿੱਚ 8 ਗਲਾਸ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇੱਥੇ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਹੈ ਕਿ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਖੁਰਾਕ ਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਫਲਾਂ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਤੋਂ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਉਸ ਦੇ ਆਕਾਰ ਅਤੇ ਉਮਰ, ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਕਾਰਕ, ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੇ ਪੱਧਰ, ਸਿਹਤ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਆਦਿ ਤੇ ਵੀ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟਸ
ਕੁਝ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ,ਜੋ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਮੁਫਤ ਰੈਡੀਕਲਸ ਜਾਂ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਆਕਸੀਜਨ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਜ਼ਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
