ਵਿਆਹ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਪਿਆਰ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ, ਕਈ ਵਾਰ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ, ਲਾਲਸਾ ਅਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਮਾਨਸਿਕ ਸੋਚ ਅਤੇ ਮਾੜੀ ਸਿਹਤ ਦੇ ਕਾਰਨ ਪੱਥਰ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਮਰਦ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ, ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਰੀਰਕ ਸਬੰਧਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਇੱਛਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਸੁਖੀਭਾਵਾ ਟੀਮ ਨੇ ਸੀਨੀਅਰ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਿਕ ਡਾ. ਵੀਨਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਨ ਨਾਲ ਜਿਨਸੀ ਹਿੰਸਾ, ਇਸਦੇ ਸੰਭਾਵਿਤ ਕਾਰਨਾਂ ਅਤੇ ਪੀੜਤ ਉੱਤੇ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ।
ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਿਨਸੀ ਹਿੰਸਾ
ਡਾ. ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਨ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਮਰਦ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਮਰਦਾਂ ਨਾਲ ਸਰੀਰਕ ਸਬੰਧ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਜਾਂ ਅਣਇੱਛਾ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਤੀ ਵੱਲੋਂ ਜਬਰਨ ਬਣਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਹਿੰਸਕ ਸਰੀਰਕ ਸਬੰਧਾਂ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵੀ ਕੋਈ ਨਵੀਂਆਂ ਨਹੀਂ ਹਨ ਪਰ ਪਿਛਲੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਮੰਨ ਕੇ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮਤ ਸਮਝਦਿਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਹਿਣ ਕਰਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਸਨ।
ਡਾ. ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਨ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਾਉਂਸਲਿੰਗ ਲਈ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਰਹਿਦਾ ਹੈ ਜੋ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਅਤੇ ਹਿੰਸਕ ਸਰੀਰਕ ਸਬੰਧਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਲੰਬਾ ਅਰਸਾ ਬੀਤ ਚੁੱਕਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਔਰਤਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਦਾਸੀ, ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਬੇਚੈਨੀ ਵਰਗੀਆਂ ਮਾਨਸਿਕ ਅਵਸਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਗ੍ਰਸਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਸਥਿਤੀ ਇੰਨੀ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਖੁਦ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਵੀ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਿਨਸੀ ਹਿੰਸਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਵਿਆਹੁਤਾ ਬਲਾਤਕਾਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪੀੜਤ ਲਈ ਉਨਾਂ ਹੀ ਦੁਖਦਾਈ ਅਤੇ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਹੈ ਜਿੰਨਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਆਦਮੀ ਦੁਆਰਾ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਕਿਉਂਕਿ ਹਿੰਸਾ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਪਤੀ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਜੁਰਮ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਵਿਆਹੁਤਾ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦੇ ਕਾਰਨ
ਡਾ. ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਨ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਉੱਤਮਤਾ ਦੀ ਲੜਾਈ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਿਆਹੁਤਾ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਪਤੀ ਅਤੇ ਪਤਨੀ ਵਿਚਕਾਰ ਵਿਵਾਦ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਪਤੀ ਆਪਣੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਸਾਬਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਉੱਚਾ ਕਰਨ ਜਾਂ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਲਈ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਸ 'ਤੇ ਹਾਵੀ ਹੋਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਸ ਨਾਲ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਹਿੰਸਕ ਸਬੰਧ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕਦੀ ਕਦੀ ਇੱਕ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵੀ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਰੀਰਕ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀ, ਉਦਾਸੀ ਜਾਂ ਬੁਢਾਪੇ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਕਈ ਵਾਰ ਔਰਤਾਂ ਸਰੀਰਕ ਸਬੰਧਾਂ ਬਾਰੇ ਰੁਚੀਆਂ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਆਮ ਤੌਰ `ਤੇ ਇਹ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਔਰਤ ਨਾਲੋਂ ਸੈਕਸ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਜਾਂ ਕਾਮਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜਦੋਂ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਸੈਕਸ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਰਦਮਗੀ ਦਾ ਅਪਮਾਨ ਸਮਝਦਾ ਹੈ।
ਅਜਿਹੇ ਪਤੀ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ
ਡਾ. ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਜਿਨਸੀ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਤਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਦੀ ਘਾਟ ਵੇਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਗਲ਼ਤੀ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਨਿਰਾਸ਼ਾਵਾਂ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਉਸ ਦਾ ਸਾਥੀ ਉਸ ਨੂੰ ਸਰੀਰਕ ਸਬੰਧਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਇਸ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਅਸਫਲਤਾ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਨਾਲ ਜੋੜਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਹ ਆਦਮੀ ਜੋ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਅਸਮਾਨਤਾ ਅਤੇ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਆਮ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਨਾਲ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਮਲਾਵਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਵਿਆਹੁਤਾ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦਾ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੁੰਦੇ ਹਨ?
ਡਾ. ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨਸੀ ਹਿੰਸਾ ਜਾਂ ਵਿਆਹੁਤਾ ਬਲਾਤਕਾਰ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਕਈ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗਾਂ ਦੇ ਲੱਛਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨੈਦਾਨਿਕ ਜਾਂ ਕਲੀਨਿਕਲ ਉਦਾਸੀ, ਡਰ, ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਬੇਚੈਨੀ, ਆਤਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀ ਘਾਟ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਮਾਣ ਦੀ ਘਾਟ।
ਸਾਡੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਵਿਆਹੁਤਾ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਬਰੀ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਵਿਆਹ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਆਹੁਤਾ ਬਲਾਤਕਾਰ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਜੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਅਜਿਹੀ ਕੋਈ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਪਤੀ ਅਤੇ ਪਤਨੀ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਕਾਉਂਸਲਿੰਗ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਜਾਂ ਦਿਮਾਗੀ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਅਤੇ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।