ETV Bharat / sukhibhava

Anxiety Reason: ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਹ ਹੋ ਸਕਦੈ ਨੇ ਇਸਦਾ ਕਾਰਨ - health update

ਲੋਕ ਅਕਸਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਿੰਤਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕਈ ਵਾਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਨੀਂਦ ਨਹੀਂ ਆਉਦੀ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਲਗਾਤਾਰ ਤਣਾਅ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰਾਤ ਨੂੰ ਸੌਂਦੇ ਸਮੇਂ ਕੁਝ ਗਲਤ ਵਿਚਾਰ ਸਾਡੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

Anxiety Reason
Anxiety Reason
author img

By

Published : Jul 12, 2023, 11:21 AM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਰਾਤ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਲੋਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੇਚੈਨੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕਈ ਵਾਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਨੀਂਦ ਨਹੀਂ ਆਉਦੀ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਲਗਾਤਾਰ ਤਣਾਅ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਰਾਤ ਨੂੰ ਸੌਂਦੇ ਸਮੇਂ ਵੀ ਇਹੀ ਵਿਚਾਰ ਮਨ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰਾਂ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਨਹੀਂ ਰੱਖ ਪਾਉਂਦੇ। ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਇਹ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਵਿਚਾਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਾਲ ਸੌਣ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ। ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਕਾਰਨ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਡਰਾਉਣੇ ਸੁਪਨੇ ਵੀ ਆਉਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਣਾਅ, ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੋਚਣ, ਚਿੰਤਾ, ਨੌਕਰੀ ਜਾਂ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਆਦਿ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਹੈ ਕਿ ਰਾਤ ਨੂੰ ਚਿੰਤਾ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ? ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਦੇ ਕੁਝ ਕਾਰਨ ਦੱਸੇ ਹਨ, ਜੋ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ:-

ਰਾਤ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਿੰਤਾ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ?

ਸ਼ਾਂਤ ਮਾਹੌਲ ਕਾਰਨ: ਰਾਤ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਸਾਰੇ ਸੌਂ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਮਾਹੌਲ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਸ਼ਾਂਤ ਮਾਹੌਲ ਵਿਚ ਇਕੱਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਰਾਤ ਨੂੰ ਚਿੰਤਾ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਥਕਾਵਟ ਕਾਰਨ: ਥਕਾਵਟ ਕਾਰਨ ਵੀ ਮਨ ਵਿੱਚ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਵਿਚਾਰ ਆਉਦੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਰਾਤ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਥੱਕ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਗੱਲਾਂ ਆਉਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੋਚਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਅਕਸਰ ਚਿੰਤਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹਾਂ।

ਹਾਰਮੋਨਲ ਬਦਲਾਅ: ਰਾਤ ਨੂੰ ਨੀਂਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਕੋਰਟੀਸੋਲ ਹਾਰਮੋਨ ਦਾ ਪੱਧਰ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਡਰ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਉਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।

ਰਾਤ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਨਿਯੰਤਰਣ ਤੋਂ ਬਾਹਰ: ਅਸੀਂ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਸਰਗਰਮ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ। ਹਰ ਚੀਜ਼ 'ਤੇ ਸਾਡਾ ਕੰਟਰੋਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਰਾਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਅਸੀਂ ਥੱਕ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਮਾਹੌਲ 'ਤੇ ਸਾਡਾ ਕੰਟਰੋਲ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਰਾਤ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਲੋਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੇਚੈਨੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕਈ ਵਾਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਨੀਂਦ ਨਹੀਂ ਆਉਦੀ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਲਗਾਤਾਰ ਤਣਾਅ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਰਾਤ ਨੂੰ ਸੌਂਦੇ ਸਮੇਂ ਵੀ ਇਹੀ ਵਿਚਾਰ ਮਨ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰਾਂ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਨਹੀਂ ਰੱਖ ਪਾਉਂਦੇ। ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਇਹ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਵਿਚਾਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਾਲ ਸੌਣ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ। ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਕਾਰਨ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਡਰਾਉਣੇ ਸੁਪਨੇ ਵੀ ਆਉਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਣਾਅ, ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੋਚਣ, ਚਿੰਤਾ, ਨੌਕਰੀ ਜਾਂ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਆਦਿ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਹੈ ਕਿ ਰਾਤ ਨੂੰ ਚਿੰਤਾ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ? ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਦੇ ਕੁਝ ਕਾਰਨ ਦੱਸੇ ਹਨ, ਜੋ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ:-

ਰਾਤ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਿੰਤਾ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ?

ਸ਼ਾਂਤ ਮਾਹੌਲ ਕਾਰਨ: ਰਾਤ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਸਾਰੇ ਸੌਂ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਮਾਹੌਲ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਸ਼ਾਂਤ ਮਾਹੌਲ ਵਿਚ ਇਕੱਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਰਾਤ ਨੂੰ ਚਿੰਤਾ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਥਕਾਵਟ ਕਾਰਨ: ਥਕਾਵਟ ਕਾਰਨ ਵੀ ਮਨ ਵਿੱਚ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਵਿਚਾਰ ਆਉਦੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਰਾਤ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਥੱਕ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਗੱਲਾਂ ਆਉਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੋਚਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਅਕਸਰ ਚਿੰਤਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹਾਂ।

ਹਾਰਮੋਨਲ ਬਦਲਾਅ: ਰਾਤ ਨੂੰ ਨੀਂਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਕੋਰਟੀਸੋਲ ਹਾਰਮੋਨ ਦਾ ਪੱਧਰ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਡਰ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਉਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।

ਰਾਤ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਨਿਯੰਤਰਣ ਤੋਂ ਬਾਹਰ: ਅਸੀਂ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਸਰਗਰਮ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ। ਹਰ ਚੀਜ਼ 'ਤੇ ਸਾਡਾ ਕੰਟਰੋਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਰਾਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਅਸੀਂ ਥੱਕ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਮਾਹੌਲ 'ਤੇ ਸਾਡਾ ਕੰਟਰੋਲ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.