ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਐਰੋਬਿਕਸ ਔਰਤਾਂ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਮਰਦਾਂ ਲਈ ਵੀ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮੈਸੂਰ ਦੀ ਇੱਕ ਯੋਗਾ ਅਤੇ ਐਰੋਬਿਕਸ ਇੰਸਟ੍ਰਕਟਰ ਮੀਨੂ ਵਰਮਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਮਰਦ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਔਰਤਾਂ, ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਧੁਨ 'ਤੇ ਨੱਚਣ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕਸਰਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਸਿਹਤ ਲਾਭ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੁਸਕਰਾਹਟ ਨਾਲ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਹੁਣ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਐਰੋਬਿਕਸ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਾਫੀ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ।
ਐਰੋਬਿਕਸ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ
ਮੀਨੂੰ ਵਰਮਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਐਰੋਬਿਕਸ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਜਾਂ ਕਿਸਮਾਂ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ।
ਰਵਾਇਤੀ ਐਰੋਬਿਕਸ
ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਹੱਥਾਂ ਅਤੇ ਪੈਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਈ ਟੈਂਪੋ ਸੰਗੀਤ 'ਤੇ ਹੱਥਾਂ ਅਤੇ ਪੈਰਾਂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਰਫਤਾਰ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਅਤੇ ਪਿੱਛੇ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਵੱਲ ਜਾਣ ਦੁਆਰਾ ਕਸਰਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੋ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਹਾਈ ਇਮਪੈਕਟ ਮੂਵਜ਼ ਅਤੇ ਲੋਅ ਇੰਪੈਕਟ ਮੂਵਜ਼। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹਾਈ ਇਮਪੈਕਟ ਮੂਵ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਕਸਰਤ ਦੌਰਾਨ ਦੋਵੇਂ ਪੈਰ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਜ਼ਮੀਨ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਸੰਪਰਕ ਛੱਡ ਦਿੰਦੇ ਹਨ (ਜੰਪਿੰਗ ਵਰਗੀ ਅਵਸਥਾ) ਜਦੋਂ ਕਿ ਲੋਅ ਇਮਪੈਕਟ ਮੂਵ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੈਰ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਡਾਂਸ ਐਰੋਬਿਕਸ
ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਐਰੋਬਿਕਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਡਾਂਸ ਸ਼ੈਲੀਆਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਾਲਸਾ, ਜੈਜ਼, ਹਿੱਪ ਹੌਪ ਅਤੇ ਜ਼ੁੰਬਾ ਆਦਿ। ਡਾਂਸ ਐਰੋਬਿਕਸ ਨੂੰ ਕੈਲੋਰੀ ਬਰਨ ਕਰਨ ਲਈ ਆਦਰਸ਼ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸਟੈਪ ਐਰੋਬਿਕਸ
ਸਟੈਪ ਐਰੋਬਿਕਸ ਕਾਰਡੀਓ ਅਭਿਆਸਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਲੱਤਾਂ, ਕੁੱਲ੍ਹੇ ਅਤੇ ਕਮਰ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੀ ਚਰਬੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਕਾਰਡੀਓ ਕਿੱਕ ਬਾਕਸਿੰਗ
ਇਸ ਵਿੱਚ ਰਵਾਇਤੀ ਐਰੋਬਿਕਸ ਦੇ ਨਾਲ ਬਾਕਸਿੰਗ, ਕਿੱਕ ਬਾਕਸਿੰਗ, ਮਾਰਸ਼ਲ ਆਰਟਸ ਵਰਗੀਆਂ ਉੱਚ ਤੀਬਰਤਾ ਵਾਲੇ ਕਾਰਡੀਓ ਅਭਿਆਸਾਂ ਦਾ ਵੀ ਅਭਿਆਸ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਕੈਲੋਰੀ ਬਰਨ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਰੀਰ 'ਚ ਖੂਨ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਬਿਹਤਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਉੱਪਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਕਤ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਚੰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਐਕਵਾ ਐਰੋਬਿਕਸ
ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਕਸਰਤ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੇ ਅਭਿਆਸ ਰੁਟੀਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਐਕਵਾ ਐਰੋਬਿਕਸ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਵਿਕਲਪ ਹੈ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਜੋ ਤੈਰਨਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਜੌਗਿੰਗ ਅਤੇ ਰੱਸੀ ਛੱਡਣਾ
ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਸਰਤਾਂ ਦੋ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਥਾਂ 'ਤੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਕੇ ਅਤੇ ਇੱਕ ਥਾਂ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਮੇਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਐਰੋਬਿਕਸ ਦੇ ਲਾਭ
ਫਿਜ਼ੀਓਥੈਰੇਪਿਸਟ ਡਾ. ਵਿਪੁਲਾ ਵਸਿਸ਼ਠਾ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਐਰੋਬਿਕਸ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਾਡੀ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਐਰੋਬਿਕ ਕਸਰਤ ਵਿੱਚ ਕਈ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਸਰਤਾਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਸਰੀਰ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਤੰਗ ਅਤੇ ਫਿੱਟ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸੇ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਕਾਰਡੀਓ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਐਰੋਬਿਕਸ ਦੇ ਕੁਝ ਫਾਇਦੇ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ।
- ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਜਾਂ ਹੋਰ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਐਰੋਬਿਕਸ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ।
- ਇਹ ਅਨੀਂਦਰਾ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵਿੱਚ ਵੀ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੈ।
- ਇਸ ਦੇ ਨਿਯਮਤ ਅਭਿਆਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਐਚਡੀਐਲ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਵਧਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਐਲਡੀਐਲ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਘਟਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਵੀ ਵਧਦੀ ਹੈ।
- ਨਿਯਮਤ ਕਸਰਤ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ।
- ਨਿਯਮਤ ਕਸਰਤ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ।
- ਐਰੋਬਿਕ ਕਸਰਤ ਦਿਲ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਪੂਰੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਪੰਪ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਲ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਖਰਾਬ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰਾਲ, ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਗੈਰ-ਸਿਹਤਮੰਦ ਭਾਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ 'ਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਵਰਤੋ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ
ਐਰੋਬਿਕਸ ਇੰਸਟ੍ਰਕਟਰ ਮੀਨੂੰ ਵਰਮਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਐਰੋਬਿਕਸ ਸਿੱਖਣ ਜਾਂ ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹਮੇਸ਼ਾ ਕਿਸੇ ਸਿੱਖਿਅਤ ਇੰਸਟ੍ਰਕਟਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਸਰੀਰਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਸਾਹ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ, ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ, ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਜਾਂ ਹੋਰ ਸਥਾਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਬਾਰੇ ਟ੍ਰੇਨਰ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸੂਚਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਵਰਕਆਊਟ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਸਕੇ।
