ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੰਨ ਦਰਦ ਇੱਕ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੰਨ ਦੀ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਾਲ ਰੋਗ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ 5 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਲਗਭਗ 40% ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਨ ਦਰਦ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਚਾਈਲਡ ਕੇਅਰ ਕਲੀਨਿਕ, ਮੁੰਬਈ ਦੀ ਬਾਲ ਰੋਗ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਪਰਨਾ ਪਾਰਿਖ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੰਨ ਦਰਦ ਦੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੰਨਾਂ ਦਾ ਹਲਕਾ ਜਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਇਸ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਛੋਟੇ ਬੱਚੇ ਬੋਲ ਕੇ ਇਹ ਨਹੀਂ ਦੱਸ ਪਾਉਂਦੇ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਨ 'ਚ ਦਰਦ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਲੱਛਣ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਕੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚੇ ਦੇ ਕੰਨ 'ਚ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ।
ਕੰਨ ਦਰਦ ਜਾਂ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦੇ ਲੱਛਣ:
ਡਾ. ਅਪਰਨਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਕੰਨ ਦੀ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਕੰਨ ਦਰਦ ਸਗੋਂ ਹੋਰ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਨਾਂ ਦੀ ਲਾਗ ਕਾਰਨ ਕੰਨ ਦੀਆਂ ਅੰਦਰਲੀਆਂ ਨਹਿਰਾਂ ਸੁੱਜਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ਼ ਅਤੇ ਦਰਦ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬੱਚੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕੰਨ ਖਿੱਚਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੌਣ 'ਚ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਕੰਨਾਂ ਦੀ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਲਟੀਆਂ ਜਾਂ ਜੀਅ ਕੱਚਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਈ ਵਾਰ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬੁਖਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਵਧਣ 'ਤੇ ਸੁਣਨ ਵਿਚ ਤਕਲੀਫ਼ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਈ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਨਾਂ 'ਚੋਂ ਪੂਸ ਜਾਂ ਤਰਲ ਵੀ ਆਉਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।
ਕਾਰਨ:
ਡਾ. ਅਪਰਨਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੰਨਾਂ ਦੀ ਲਾਗ ਲਈ ਕਈ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਜ਼ੁਕਾਮ, ਖੰਘ, ਵਿਚਕਾਰਲੇ ਕੰਨ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਲ ਜਾਂ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੀ ਲਾਗ ਜਾਂ ਸਾਈਨਿਸਾਈਟਸ ਭਾਵ ਸਾਈਨਸ ਦੀ ਲਾਗ ਆਦਿ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਕੰਨ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦੀ ਹੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਨ ਵਿੱਚ ਗੰਦਗੀ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵਸਤੂ ਦਾ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਕੰਨ ਵਿੱਚ ਜਾਣਾ ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਕੰਨ ਵਿੱਚ ਸੱਟ ਲੱਗਣ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਕਾਰਨ।
ਕਿਵੇਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ:
ਡਾ. ਅਪਰਨਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰੀ ਇਲਾਜ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਪਰ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਕੰਨਾਂ ਨੂੰ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਜਾਂ ਸੱਟ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਮਾਪੇ ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ-
- ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਫਲੂ ਦੇ ਟੀਕੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਲੋੜੀਂਦੇ ਟੀਕੇ ਨਿਯਮਤ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਲਗਵਾਓ ਤਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਰੋਗ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸ਼ਕਤੀ ਵਧੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਲਾਗਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।
- ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਲੇਟ ਕੇ ਦੁੱਧ ਨਾ ਦਿਓ ਜਾਂ ਖਾਣ ਲਈ ਕੁਝ ਨਾ ਦਿਓ।
- ਬੱਚੇ ਦੇ ਕੰਨ ਨੂੰ ਹੇਅਰ ਟਵੀਜ਼ਰ, ਟੂਥਪਿਕਸ ਅਤੇ ਮਾਚਿਸ ਸਟਿਕਸ ਵਰਗੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚੋ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਨ 'ਤੇ ਸੱਟ ਲੱਗਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਹੋ ਸਕੇ, ਈਅਰਬਡਸ ਨਾਲ ਕੰਨਾਂ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚੋ।
ਡਾ. ਅਪਰਨਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਆਮਤੌਰ 'ਤੇ ਮਾਪੇ ਜਾਂ ਘਰ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਵੀ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਕੰਨਾਂ 'ਚ ਦਰਦ ਹੋਣ 'ਤੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰੇਲੂ ਨੁਸਖਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਕੰਨ ਦੇ ਦਰਦ 'ਚ ਆਰਾਮ ਨਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾ, ਬੁਖਾਰ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਜਾਂ ਕੰਨ 'ਚੋਂ ਪਸ ਆਉਣ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਗੰਭੀਰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੰਨ ਨੂੰ ਸਥਾਈ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:ਥੋੜੀ ਮਾਤਰਾ 'ਚ ਅਲਕੋਹਲ ਦਿਲ ਲਈ ਹੈ ਲਾਭਦਾਇਕ: ਅਧਿਐਨ