ETV Bharat / state

ਇਹ ਮੇਰਾ ਪੰਜਾਬ: 'ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਤੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੋ' ਗੁਰੂਘਰ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ

author img

By

Published : Dec 21, 2019, 8:39 AM IST

ਮਾਨਸਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਫਫੜੇ ਭਾਈ ਵਿੱਚ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਸੁਸ਼ੋਭਿਤ ਹੈ, ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਗੁਰੂ ਘਰ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨਾਲ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਈਏ।

ਇਹ ਮੇਰਾ ਪੰਜਾਬ
ਇਹ ਮੇਰਾ ਪੰਜਾਬ

ਮਾਨਸਾ: ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਚਲਾਈ ਗਈ ਮੁਹਿੰਮ ਇਹ ਮੇਰਾ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਤਹਿਤ ਇਤਿਹਾਸਕ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਵਾਉਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਬੰਧੀ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਵਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਟੀਮ ਮਾਨਸਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਫਫੜੇ ਭਾਈਕੇ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ 'ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੋ' ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਪਹੁੰਚੀ।

ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਤੂੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੋ

"ਇਤਿਹਾਸ"

ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਸੰਮਤ 1610 ਬਿਕਰਮੀ 1553 ਇਸਵੀ ਨੂੰ ਪਿੰਡ ਫਫੜੇ ਭਾਈਕੇ ਵਿਖੇ ਅਲਦਿੱਤ ਚੌਧਰੀ ਦੇ ਘਰ ਮਾਤਾ ਗਾਗ ਦੀ ਕੁੱਖੋਂ ਹੋਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਤਕਰਬੀਨ 30 ਸਾਲ ਇਸ ਨਗਰ ਵਿੱਚ ਰਹੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਜਾ ਕੇ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਹਜ਼ੂਰੀ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਤੋਂ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਨੂੰ ਗਲਵੱਕੜੀ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਤੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੋ ਦੇ ਨਾਂਅ ਨਾਲ ਨਵਾਜਿਆ।

ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਜੀ 1595 ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆਪਣੇ ਨਗਰ ਵਿੱਚ ਆਏ। ਇੱਥੇ ਆ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਗੁਰਮਿਤ ਲਹਿਰ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਘਰ ਦੀ ਮਰਿਆਦਾ ਨੂੰ ਲੋਕਾ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਇਆ।
ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਮੇਲਾ

ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਜੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਅੱਸੂ ਨੂੰ ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਤੇ ਭਾਰੀ ਮੇਲਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਲੋਕ ਦੂਰੋਂ ਨੇੜਿਓਂ ਆ ਕੇ ਨਤਮਸਤਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਮੂੰਹੋਂ ਮੰਗੀਆਂ ਮੁਰਾਦਾ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਹੁੰਦਾ ਵੇਖਦੇ ਹਨ।

ਇਹ ਮੇਰਾ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਇਸ ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਵੇਖਿਆ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਜੀ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ, ਸੋ ਅਗਲੀ ਵਾਰ ਫਿਰ ਮਿਲਾਂਗੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਜਗ੍ਹਾ ਦਾ ਸ਼ਾਨਾਮੱਤਾ ਇਤਿਹਾਸ ਲੈ ਕੇ। ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਲਈ ਰੱਬ ਰਾਖਾ

ਮਾਨਸਾ: ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਚਲਾਈ ਗਈ ਮੁਹਿੰਮ ਇਹ ਮੇਰਾ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਤਹਿਤ ਇਤਿਹਾਸਕ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਵਾਉਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਬੰਧੀ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਵਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਟੀਮ ਮਾਨਸਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਫਫੜੇ ਭਾਈਕੇ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ 'ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੋ' ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਪਹੁੰਚੀ।

ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਤੂੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੋ

"ਇਤਿਹਾਸ"

ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਸੰਮਤ 1610 ਬਿਕਰਮੀ 1553 ਇਸਵੀ ਨੂੰ ਪਿੰਡ ਫਫੜੇ ਭਾਈਕੇ ਵਿਖੇ ਅਲਦਿੱਤ ਚੌਧਰੀ ਦੇ ਘਰ ਮਾਤਾ ਗਾਗ ਦੀ ਕੁੱਖੋਂ ਹੋਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਤਕਰਬੀਨ 30 ਸਾਲ ਇਸ ਨਗਰ ਵਿੱਚ ਰਹੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਜਾ ਕੇ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਹਜ਼ੂਰੀ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਤੋਂ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਨੂੰ ਗਲਵੱਕੜੀ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਤੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੋ ਦੇ ਨਾਂਅ ਨਾਲ ਨਵਾਜਿਆ।

ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਜੀ 1595 ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆਪਣੇ ਨਗਰ ਵਿੱਚ ਆਏ। ਇੱਥੇ ਆ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਗੁਰਮਿਤ ਲਹਿਰ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਘਰ ਦੀ ਮਰਿਆਦਾ ਨੂੰ ਲੋਕਾ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਇਆ।
ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਮੇਲਾ

ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਜੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਅੱਸੂ ਨੂੰ ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਤੇ ਭਾਰੀ ਮੇਲਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਲੋਕ ਦੂਰੋਂ ਨੇੜਿਓਂ ਆ ਕੇ ਨਤਮਸਤਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਮੂੰਹੋਂ ਮੰਗੀਆਂ ਮੁਰਾਦਾ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਹੁੰਦਾ ਵੇਖਦੇ ਹਨ।

ਇਹ ਮੇਰਾ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਇਸ ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਵੇਖਿਆ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਜੀ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ, ਸੋ ਅਗਲੀ ਵਾਰ ਫਿਰ ਮਿਲਾਂਗੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਜਗ੍ਹਾ ਦਾ ਸ਼ਾਨਾਮੱਤਾ ਇਤਿਹਾਸ ਲੈ ਕੇ। ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਲਈ ਰੱਬ ਰਾਖਾ

Intro:ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਚਲਾਈ ਗਈ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਤਹਿਤ ਇਤਿਹਾਸਕ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਵਾਉਣ ਅਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਸਬੰਧੀ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਵਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਚਲਾਈ ਗਈ ਮੁਹਿੰਮ ਤਹਿਤ ਅੱਜ ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਟੀਮ ਮਾਨਸਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਫਫੜੇ ਭਾਈ ਕੇ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੋ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਫਫੜੇ ਭਾਈਕੇ ਵਿਖੇ ਪਹੁੰਚੀ ਜਿਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਵਾ ਰਹੀਆਂ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੋਂ ਫ਼ਫਡ ਭਾਈ ਕੇ ਮਾਨਸਾ




Body: "ਇਤਿਹਾਸ"

ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੋਂ

ਸੇਵਾ ਕਰਤ ਹੋਇ ਨਿਹਕਾਮੀ ਤਿਸ ਕੋ ਵੋਟ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਸਵਾਮੀ ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਸੰਮਤ 1610 ਬਿਕਰਮੀ 1553 ਇਸਵੀ ਨੂੰ ਪਿੰਡ ਫਫੜੇ ਭਾਈਕੇ ਵਿਖੇ ਅਲਦਿੱਤ ਚੌਧਰੀ ਦੇ ਘਰ ਮਾਤਾ ਗਾਗ ਦੀ ਕੁੱਖੋਂ ਹੋਇਆ ਚੌਧਰੀ ਅਲਦਿੱਤ ਸਖੀ ਸਰਵਰ ਸੁਲਤਾਨ ਦਾ ਪੁਜਾਰੀ ਸੀ

'ਦੇਸ਼ ਮਾਲ ਦੇ ਥਾਪੜੇ ਪਿੰਡ ਮੈਂ ਸਿੱਧੂ ਜੱਟ ਅੱਲਦਿੱਤਾ,
ਹਤੋਂ ਚੌਧਰੀ ਵੱਡ ਸੁਲਤਾਨੀ ਬਹਿਲੋ ਸੁੱਤਾ ਪ੍ਰਭ ਦਿੱਤਾ॥

ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਦਾ ਮੁੱਢਲਾ ਪਰਿਵਾਰਕ ਦਾ ਬਹਿਲੋਲ ਬਹਿਲੂਲ ਸੀ ਇਹ ਪਰਿਵਾਰ ਲੱਖੀ ਜੰਗਲ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਿੱਧੂ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧੂ ਪੁੱਤਰ
ਦੀ ਲੜੀ ਵਿੱਚੋਂ ਪਾਪੜਾ ਜਾਤੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਸੀ ਥਾਪੜੇ ਲੋਕ ਕਈ ਪੁਸ਼ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਜਿਹਲਮ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੂੰ ਆ ਕੇ ਇੱਥੇ ਆਪਣਾ ਨਗਰ ਫੜ੍ਹਾ ਆਬਾਦ ਕਰਕੇ ਵੱਸ ਗਏ

ਬਹਿਲੋਲ ਫਾਫੜੇ ਜਾਤ ਦਿੱਸ ਆਹਾ, ਲੱਖੀ ਜੰਗਲ ਗ੍ਰਹਿ ਤਿੰਮ ਰਿਹਾ ॥

ਪਰਿਵਾਰਕ ਰੀਤ ਅਨੁਸਾਰ ਬਹਿਲੋਲ ਵੱਡਾ ਹੋ ਕੇ ਸਰਵਰੀਆ ਆਗੂ ਬਣ ਹਰ ਸਾਲ ਵੱਡਾ ਸੰਗ ਲੈ ਕੇ ਪੀਰ ਦੇ ਸਥਾਨ ਤੇ ਨਗਾਹੇ ( ਡੇਰਾ ਗਾਜ਼ੀ ਖਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ) ਜ਼ਿਆਰਤ ਲਈ ਜਾਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਸੀ ਬਹਿਲੋਲ ਦਾ ਤਾਇਆ ਖੈਰਾ ਫਫੜਾ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਦਾ ਘੋੜ ਚੜ੍ਹਾ ਸਿੱਖ ਸੀ ਜੋ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਸੇਵਾ ਵਿਚ ਰਾਮਦਾਸਪੁਰ ਵਿਖੇ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਹਾਜ਼ਰ ਸੀ ਬਹਿਲੋਲ ਨੇ ਗੁਰੂ ਘਰ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਆਪਣੇ ਤਾਏ ਪਾਸੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲਈ ਸੀ ਪਰ ਉਹ ਸਰਵਰ ਪਰ ਪਤੀ ਛੱਡ ਕੇ ਸ੍ਰੀ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਦਾ ਸੁਭਾਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਾ ਕਰ ਸਕਿਆ ਸੰਮਤ 1643 ਬਿਕਰਮੀ 1583 ਇਸਵੀ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਇੱਕ ਦਿਨ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਮੇਵਾ ਘੋੜ ਚੜ੍ਹਾ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਲੈ ਕੇ ਫਫੜੇ ਨਗਰ ਵਿਖੇ ਬਹਿਲੋਲ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚਿਆ ਪਰ ਬਹਿਲੋਲ ਦੁਬਿਧਾ ਵਿੱਚ ਗੁੱਸਾ ਹੁਕਮ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨਾ ਕਰ ਸਕਿਆ ਅੰਤ ਤੀਸਰੀ ਪੱਤ੍ਰਿਕਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਉਪਰੰਤ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਹਿੱਤ ਉਹ ਦੁਬਿਧਾ ਤਿਆਗ ਕੇ ਨੇੜੇ ਸਿੱਖ ਨਾਲ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਹਜ਼ੂਰ ਹਾਜ਼ਰ ਹੋਣ ਲਈ ਚਲਾ ਗਿਆ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਤਿੰਨ ਸਾਥੀ ਹੋਰ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਲਗਾਇਆ ਸੀ ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਸਫ਼ਰ ਉਪਰੰਤ ਜਦੋਂ ਬਹਿਲੋਲ ਗੁਰੂ ਦੇ ਸਨਮੁਖ ਪੇਸ਼ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਝਲਕ ਨਾਲ ਹੀ ਕਾਇਆ ਕਲਪ ਹੋ ਗਈ ਸਰਵਰੀਆ ਵੇਸ ਉਤਾਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਸਰਵਰੀਆ ਰਹੁ ਰੀਤਾਂ ਦਾ ਤਿਆਗ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸਿੱਖ ਪੁਸ਼ਾਕ ਪਹਿਨ ਲਈ ਆਸਮਾਂ ਸਿੱਖੀ ਮਰਿਆਦਾ ਦਾ ਧਾਰਨੀ ਬਣ ਗਿਆ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਭਾਈ ਬੁੱਢਾ ਜੀ ਤੋਂ ਤੋ ਟੋਕਰੀ ਅਤੇ ਕਹੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ ਸਰੋਵਰ ਦੀ ਪੁਟਾਈ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਿਆ ਕੁਝ ਦਿਨ ਲੰਗਰ ਵਿੱਚੋਂ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਛਕਣ ਪਿੱਛੋਂ ਰਾਤ ਸਮੇਂ ਮਿਹਨਤ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਰੋਟੀ ਕਮਾਉਣ ਲੱਗਾ ਸੰਗਤ ਨਾਲ ਸੇਵਾ ਕਰਦਿਆਂ ਦੀ ਐਸੀ ਰੰਗਤ ਚੜ੍ਹੀ ਕਿ ਆਪਣੀ ਸਰੀਰਕ ਲੋੜਾਂ ਤੋਂ ਬੇਖ਼ਬਰ ਹੋ ਗਿਆ ਆਪਣੀ ਸੁੱਧ ਬੁੱਧ ਤੋਂ ਬੇਧਿਆਨ ਹੋ ਬਿਰਤੀ ਮਸਤਾਨੀ ਹੋ ਗਈ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਮਨੋਰਥ ਥਾਪ ਕੇ ਸੇਵਾ ਦਾ ਸਰੂਪ ਬਣ ਬੈਠਾ ਜਦੋਂ ਰਾਮਦਾਸ ਸਰੋਵਰ ਦੀ ਪੁਟਾਈ ਦਾ ਕੰਮ ਸਮਾਪਤ ਹੋ ਗਿਆ ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਸਰੋਵਰ ਦੇ ਪੌੜ ਪੱਕੇ ਕਰਨ ਦਾ ਕਾਰਜ ਆਰੰਭ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਬਹਿਲੋਲ ਨੂੰ ਇੱਟਾਂ ਦੇ ਖਵਾਜੇ ਪਕਾਉਣ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੇਵਾ ਸੌਂਪੀ ਗਈ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕੂੜਾ ਕਰਕਟ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਗੰਦ ਮੰਦ ਇਕੱਠਾ ਕਰ ਖੋਤਿਆਂ ਤੇ ਗੱਡਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਢੋਹ ਕੇ ਬਾਲਣ ਦੇ ਢੇਰ ਲਾ ਦਿੱਤੇ ਭੱਠਿਆਂ ਦੇ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਇੱਟਾਂ ਦੀ ਵੱਧ ਪਕਾਈ ਲਈ ਬਿਸ਼ਟਾਂ ਢੋਣ ਦਾ ਕੰਮ ਛੱਜ ਅਤੇ ਫੜੀ ਨਾਲ ਆਰੰਭ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸ ਦੀ ਢੁਆਈ ਆਪਣੇ ਸੀਸ ਉੱਪਰ ਟੋਕਰੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਦੋਂ ਆਵੇ ਖੋਲ੍ਹ ਗਏ ਤਾਂ ਬਹਿਲੋਲ ਦੇ ਆਵੇ ਦੀਆਂ ਇੱੱਟਾਂ ਲਾਲ ਸੁਰਖ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਪੱਕੀਆਂ ਨਿਕਲੀਆਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕੂੜਾ ਕਰਕਟ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਗੰਦ ਮੰਦ ਇਕੱਠਾ ਕਰ ਖੋਤਿਆਂ ਅਤੇ ਗੱਡਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਢੋਹ ਕੇ ਬਾਲਣ ਦੇ ਢੇਰ ਲਾ ਦਿੱਤੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਇੱਟਾਂ ਵੇਖ ਕੇ ਗੱਦ ਗੱਦ ਹੋ ਉਠੇ ਜਦੋਂ ਬਹਿਲੋਲ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਸਨਮੁੱਖ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਲਿਬੜੇ ਬਸਤਰ ਅਤੇ ਮਲੀਨ ਪਿੰਡੇ ਕਾਰਨ ਗੁਰੂ ਜੀ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੱਟ ਖਲੋਇਆ ਪਰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਝੱਟ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਲਾਵੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਗੁਰੂ ਜੀ ਉਸ ਦੇ ਬਿਸ਼ਟਾਂ ਢੋਏ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਉੱਚੜੇ ਪਿੰਡੇ ਅਤੇ ਮੰਡਾਸੇ ਹੇਠ ਪਏ ਕਿਰਮਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਦ੍ਰਵਿਤ ਹੋ ਗਏ ਜਿਸ ਦਾ ਜੇਕਰ ਸੂਰਜ ਪ੍ਰਕਾਸ਼, ਰਾਜ 2, ਅੱਸ 47 ਵਿੱਚ ਇਉਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ

ਪਰਮ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦੇ ਬਾਕਸ ਨਾ ਜੋ ਇਹੋ ਆਵਾ ਅਤੇ ਭੁੱਲੋ ਪੱਕਾਜੋ।
ਇਹ ਸੇਵਾ ਮਹਿਲ ਲਾਗਿਓਂ ਘਨੇਰਾ ਕਰਹਿ ਪਾਜਵਨ ਕਾਜ ਵਡੇਰਾ॥

ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਬਹਿਲੋਲ ਨੂੰ ਇਨਸਾਨ ਕਰ ਕਰਵਾ ਕੇ ਨਵੇਂ ਪੁਸ਼ਾਕੇ ਪਵਾਏ ਜਾਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਉਸ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਾਲ ਤੋਂ ਸਦਕੜੇ ਹੁੰਦਿਆਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਬਹਿਲੋਲ ਦੀ ਥਾਂ ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਦੀ ਪਦਵੀ ਬਖਸ਼ ਦਿੱਤੀ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤਾਂ ਦੇ ਕੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਦੀ ਸਿਰਜਨਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਸਰੋਵਰ ਅਤੇ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਸੇਵਾ ਸੰਪੂਰਨ ਹੋ ਜਾਣ ਉਪਰੰਤ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਨਮਾਨ ਸਮਾਰੋਹ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਸਭ ਸੇਵਾਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਨਮਾਨਾਂ ਦੀ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੋ ਹੋਣ ਦਾ ਵਰਦਾਨ ਬਖ਼ਸ਼ਿਆ ਗਿਆ ਭਾਈ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਮਾਲਵੇ ਦਾ ਮਸੰਦ ਥਾਪ ਕੇ ਮਾਲਵੇ ਅੰਦਰ ਸਿੱਖੀ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸੌਂਪੀ ਗਈ ਗੁਰੂ ਦੇ ਨਾਮ ਲੰਗਰ ਚਲਾਏ ਜਾਣ ਦੀ ਹਦਾਇਤ ਨਾਲ ਉਸ ਨੂੰ ਘਰ ਵਾਪਸੀ ਦਾ ਹੁਕਮ ਸੁਣਾਇਆ ਗਿਆ ਜਿਸ ਦਾ ਜੇਕਰ ਮਹਿਮਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ

ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਈ ਬਹਿਲੋ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਆ ਗਿਆ ਆਉਣ ਸਾਰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਪੀਰਖਾਨੇ ਦੀ ਇੱਟ ਨਾਲ ਇੱਟ ਖੜਕਾ ਦਿੱਤੀ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖ ਮਰਿਯਾਦਾ ਚਾਲੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਘਰ ਤੋਂ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਉੱਤਰ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਛੱਪੜ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਆਪਣਾ ਡੇਰਾ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰ ਕੇ ਲੰਗਰ ਚਾਲੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਿੱਥੇ ਇਲਾਕੇ ਭਰ ਚੋਂ ਆਈ ਸੰਗਤ ਦੀ ਸੇਵਾ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਈ ਇਲਾਕੇ ਭਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੌਰਾਨ ਦੌਰੇ ਕਰਕੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਪ੍ਰਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਦੇ ਲੜ ਲਾਇਆ ਡੇਰੇ ਅੰਦਰ ਸਿੱਖੀ ਟੈਕਸਾਲ ਕਾਇਮ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਦੀਵਾਲੀ ਅਤੇ ਵਿਸਾਖੀ ਸਮੇਂ ਸਿੱਖ ਸੰਗਤ ਦੇ ਵੱਡੇ ਜਥਿਆਂ ਨਾਲ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਜੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਇਸ਼ਨਾਨ ਦਾ ਸਿਲਸਿਲਾ ਚੱਲਦਾ ਰਿਹਾ ਸਾਲਾਂ ਬੱਧੀ ਸਿੱਖੀ ਪ੍ਰਚਾਰ ਲੰਗਰ ਦੀ ਸੇਵਾ ਅਥਵਾ ਗੁਰੂ ਕੇ ਮਸੰਦ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਉਂਦਿਆਂ ਇਹ ਮਹਾਨ ਸਿੱਖ ਸੇਵਾਦਾਰ ਅਤੇ ਚੇਤ ਸਦੀ ਨੌਵੀਂ ਸੰਮਤ 1660 ਬਿਕ੍ਰਮੀ ਅਰਥਾਤ 25 ਮਾਰਚ ਸਨ 1603 ਈਸਵੀ ਨੂੰ ਸੰਸਾਰ ਤੋਂ ਵਿਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਜਿਸ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਭਾਈ ਪੰਜਾਬ ਸਿੰਘ ਬਹਿ ਲੋਕਾਂ ਸੇਲਵਰ੍ਹਾ ਨਗਰ ਨੇ ਇਉਂ ਕੀਤਾ ਹੈ

ਸੋਲਾਂ ਸੌ ਸੱਠੇ ਕੇ ਸਾਲ, ਚੇਤ ਸੁਦੀ ਨੌਵੀਂ ਥਿੱਤ ਨਾਲ।
ਫਫੜੇ ਨਗਰ ਮਾਲਵੇ ਮਾਹੀ, ਦੇਹ ਤਾਜ਼ੀ ਬਹਿਲੋ ਜੀ ਤਾਂਹੀ ॥॥



Report Kuldip Dhaliwal mansa






Conclusion:
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.