ਲੁਧਿਆਣਾ: ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਪੂਰਾ ਭਾਰਤ ਬੁਰਾਈ 'ਤੇ ਅੱਛਾਈ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਦੁਸ਼ਹਿਰੇ ਦੇ ਮੌਕੇ ਰਾਵਣ ਨੂੰ ਸਾੜਦਾ ਹੈ ਉਥੇ ਹੀ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਚਾਰ ਵੇਦਾਂ ਦੇ ਵਿਦਵਾਨ ਲੰਕਾ ਦੇ ਰਾਜਾ ਰਾਵਣ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਰਾਵਣ ਦੇ ਪੁਤਲੇ ਸਾੜਣ ਨਾਲ ਵਾਤਾਵਰਨ ਵੀ ਦੂਸ਼ਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, 'ਤੇ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਿਆ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਰਾਵਣ ਨੂੰ ਮਹਾਂ ਗਿਆਨੀ ਦੱਸ ਦੇ ਪਾਇਲ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਲੰਕਾਪਤੀ ਰਾਵਣ ਦੀ ਇੱਕ ਪੱਕੀ ਮੂਰਤੀ ਲਗਾਈ ਹੈ। ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਹਰ ਸਾਲਾ ਦੁਸ਼ਹਿਰੇ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਇਸ ਮੂਰਤੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਹਕੀਮ ਬੀਰਬਲ ਦਾਸ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ ਲੰਕਾਪਤੀ ਦੀ ਪੂਜਾ
ਦੱਸਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਪੂਜਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹਕੀਮ ਬੀਰਬਲ ਦਾਸ ਵੱਲੋਂ 1835 ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਥੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਤੇ ਪੰਡਤਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਹਕੀਮ ਬੀਰਬਲ ਦੇ ਦੋ ਵਿਆਹ ਹੋਏ ਸਨ, ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੋਈ ਔਲਾਦ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਉਹ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਗਏ, ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹਾਤਮਾ ਮਿਲੇ ਸਨ। ਮਹਾਤਮਾ ਨੇ ਬੀਰਬਲ ਨੂੰ ਭਾਭੂਤੀ ਭਾਵ ਰਾਖ ਦੇ ਕੇ ਰਾਮ ਤੇ ਰਾਵਣ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦੀ ਲਈ ਕਿਹਾ ਤੇ ਰਾਮ ਲੀਲਾ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਸੀ।
ਮਾਹਤਮਾ ਦੀ ਗੱਲ ਮਨ ਬੀਰਬਲ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ 'ਤੇ ਦੱਸੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪਹਿਲੇ ਨਵਰਾਤਰੇ ਤੋਂ ਰਾਮਲੀਲਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਕੇ ਭਗਵਾਨ ਸ੍ਰੀ ਰਾਮ ਚੰਦਰ ਅਤੇ ਰਾਵਣ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਇੱਕ ਸੁੰਦਰ ਬੱਚੇ ਨੇ ਜਨਮ ਲਿਆ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੀਰਬਲ ਘਰ ਚਾਰ ਪੁੱਤਰ ਅੱਛਰੂ ਰਾਮ, ਨਾਰਾਇਣ ਦਾਸ, ਪ੍ਰਭੂ ਦਿਆਲ ਅਤੇ ਤੁਲਸੀ ਦਾਸ ਪੈਦਾ ਹੋਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਰਾਮ ਚੰਦਰ, ਲੱਛਮਣ, ਭਰਤ ਅਤੇ ਸ਼ਤਰੂਘਣ ਵਰਗਾ ਪਿਆਰ ਸੀ।
ਅਜੇ ਵੀ ਲੋਕ ਨਿਭਾ ਰਹੇ ਇਹ ਪਰੰਪਰਾ
ਸਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀ ਚੱਲੀ ਆ ਰਹੀ ਇਸ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਲੋਕ ਹਰ ਸਾਲ ਪਾਇਲ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਰਾਵਣ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਪਾਇਲ ਦੇ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੀ ਇਸ ਪਰੰਪਰਾ ਨਾਲ ਧਰਮ ਤੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੋਹਾਂ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰਾਵਣ ਨਾ ਸਾੜਣ ਨਾਲ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਖਰਚੇ ਤੋਂ ਵੀ ਬਚਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।