ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ [ਅਮਰੀਕਾ]: ਇਹ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਸਰਗਰਮ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਭਿਆਨਕ ਟਿੱਕ-ਬੋਰਨ ਇਨਸੇਫਲਾਈਟਿਸ (ਟੀਬੀਈ) ਵਾਇਰਸ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਕੀ ਹੈ ਟਿਕ-ਬੋਰਨ ਇਨਸੇਫਲਾਈਟਿਸ?: ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਸੰਕਰਮਿਤ ਟਿੱਕ ਦੇ ਕੱਟਣ ਨਾਲ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ ਟੀਬੀਈ ਵਾਇਰਸ ਸੰਕਰਮਿਤ ਬੱਕਰੀਆਂ, ਭੇਡਾਂ ਜਾਂ ਗਾਵਾਂ ਤੋਂ ਕੱਚਾ ਦੁੱਧ ਜਾਂ ਪਨੀਰ ਖਾਣ ਜਾਂ ਪੀਣ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। TBE ਵਾਇਰਸ ਪੱਛਮੀ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਯੂਰਪ ਤੋਂ ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਤੱਕ ਫੈਲੇ ਹੋਏ ਖੇਤਰ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਇਹਨਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਲਾਗ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। TBE ਵਾਇਰਸ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। TBE ਵਾਇਰਸ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਟਿੱਕ ਗਰਮ ਮਹੀਨਿਆਂ (ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਨਵੰਬਰ) ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਰਗਰਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਬਾਹਰ ਜਾਂ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟੀਬੀਈ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਟਿੱਕ ਦੁਆਰਾ ਕੱਟੇ ਜਾਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜੋਖਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਟੀਬੀਈ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਧੀ ਵਿਕਸਿਤ: ਊਮੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਨੇਤਾ ਅੰਨਾ ਓਵਰਬੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਇਹ ਵਧੀ ਹੋਈ ਸਮਝ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸਰਗਰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮੁਸ਼ਕਲ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਇਲਾਜਾਂ ਅਤੇ ਰੋਕਥਾਮ ਉਪਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ ਹੈ।" Umea ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਨੇ ਜੋ ਮੈਪ ਕੀਤਾ ਹੈ ਉਹ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਟੀਬੀਈ ਵਾਇਰਸ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਇਨਸੇਫਲਾਈਟਿਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਨੇ ਚੂਹਿਆਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਤਿੰਨ ਅਯਾਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਕਿਹੜੇ ਖਾਸ ਹਿੱਸੇ ਟੀਬੀਈ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋਏ ਹਨ, ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਧੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਧੀ ਚਿੱਤਰ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣਕਾਰੀ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ ਜੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੈੱਲ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਜੀਨ ਸਮੀਕਰਨ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਨਾਲ ਜੋੜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਨਤੀਜਾ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਇਰਸ ਰੋਡ ਮੈਪ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਪਤਾ ਚਲਿਆ ਕਿ ਪੈਦਾਇਸ਼ੀ ਇਮਿਊਨ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦੇ ਨਾਲ ਅਤੇ ਚੂਹਿਆਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਬਿਨਾਂ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਅੰਤਰ ਸੀ। ਮਾਊਸ ਦੀ ਪੈਦਾਇਸ਼ੀ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵਾਇਰਸ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਨੇ ਸੰਕਰਮਿਤ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੈੱਲਾਂ 'ਤੇ ਜ਼ੂਮ ਇਨ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਨਾ ਸਿਰਫ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਕਿਵੇਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ ਸਗੋਂ ਇਹ ਇਹ ਵੀ ਬਦਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੈੱਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਸਨ।
ਟੀਬੀਈ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਨਿਭਾਉਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ: ਜਦੋਂ ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਨੇ ਹੋਰ ਜ਼ੂਮ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਸਰਗਰਮ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਾਮਲਿਆ ਵਿੱਚ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਇਮਿਊਨ ਸੈੱਲ ਮਾਈਕ੍ਰੋਗਲੀਆ ਸੰਕਰਮਿਤ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਕੰਮ ਲਾਗ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਅਤੇ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਸਾਂ ਦੇ ਸੈੱਲ ਸਨ ਜੋ ਸੰਕਰਮਿਤ ਸਨ। ਇਹ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਟੀਬੀਈ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਅਸਪਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿੱਥੇ ਅਤੇ ਕਿਹੜੇ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਟਿੱਕ-ਬੋਰਨ ਇਨਸੇਫਲਾਈਟਿਸ ਵਾਇਰਸ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ: ਟਿੱਕ-ਬੋਰਨ ਇਨਸੇਫਲਾਈਟਿਸ ਵਾਇਰਸ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਵੀਡਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਟਿਕ-ਸੰਘਣੀ ਖੇਤਰਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਟਾਕਹੋਮ ਟਾਪੂ ਅਤੇ ਮੈਲਾਰਡਾਲੇਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਗੋਂ ਮੱਧ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਵਾਇਰਸ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਅਪਾਹਜਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਸੋਜਸ਼ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਟੀਬੀਈ ਲਈ ਕੋਈ ਉਪਚਾਰਕ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਉਪਾਅ ਟਿੱਕ ਦੇ ਕੱਟਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੁਆਰਾ ਲਾਗ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਅਤੇ ਟੀਕਾ ਲਗਵਾਉਣਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-Infertility: ਜੀਨ ਦੀ ਘਾਟ ਬਣ ਸਕਦੀ ਬਾਂਝਪਨ ਦਾ ਕਾਰਨ, ਜਾਣੋ ਅਧਿਐਨ 'ਚ ਕੀ ਹੋਇਆ ਖੁਲਾਸਾ
