ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲੌਕਡਾਊਨ ਦੌਰਾਨ ਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੰਟਰਨੈਟ ਉਪਭੋਗਤਾ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਈਬਰ ਹਮਲੇ ਵੀ ਵਧੇ ਹਨ।
ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੋਡਲ ਏਜੰਸੀ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਿਊਟਰ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਰਿਸਪਾਂਸ (ਸਰਟ-ਇਨ) ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਇੱਕ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸਰਟ-ਇਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ 'ਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸਾਈਬਰ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ 'ਚ ਕਈ ਵੱਡੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸਾਈਬਰ ਧਮਕੀ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਫਰਮ ਸਾਇਫਿਰਮਾ ਦੀ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਜੂਨ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਚੀਨ ਪਾਸੋਂ ਭਾਰਤ ਵੱਲ ਸਾਈਬਰ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ 200 ਫੀਸਦੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਗਲਵਾਨ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ 'ਚ ਹੋਰ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਬਣਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਿਹਨਤ ਦੀ ਕਮਾਈ, ਸਮਾਜਿਕ ਮਾਣ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰੇ ਅਤੇ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਵਰ ਜ਼ਰੂਰ ਖਰੀਦੇ।
ਸਾਈਬਰ ਬੀਮਾ ਪਾਲਸੀ ਕੀ ਹੈ?
ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਸਾਈਬਰ ਬੀਮਾ ਨੀਤੀ ਜੋ 18 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਲਈ ਯੋਗ ਹੈ। ਸਾਈਬਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਲੰਘਣਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਿਕਵਰੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਖਰਚਿਆਂ ਦੀ ਭਰਪਾਈ ਕਰਕੇ ਸਾਈਬਰ ਦੇ ਜ਼ੋਖਿਮ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਕਿਸ ਨੂੰ ਨਿੱਜੀ ਸਾਈਬਰ ਬੀਮਾ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ?
ਕਿਸੇ ਵੀ ਡਿਜੀਟਲ ਪਲੇਟਫਾਰਮ (ਸ਼ਾਪਿੰਗ, ਸਬਸਕ੍ਰਿਪਸ਼ਨ, ਬਿੱਲ ਭੁਗਤਾਨ, ਪੈਸੇ ਦਾ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਆਦਿ) ਦੇ ਭੁਗਤਾਨ ਗੇਟਵੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ, ਕਲਾਉਡ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ, ਘਰੇਲੂ ਮਦਦ ਜਾਂ ਜੁੜੇ ਉਪਕਰਣਾਂ ਆਦਿ ਲਈ ਆਨਲਾਈਨ ਭੁਗਤਾਨ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਚਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਤੇ ਸਾਈਬਰ ਬੀਮਾ ਦੀ ਖਰੀਦ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਕਿਹੜਾ ਬੀਮਾਕਰਤਾ ਨਿੱਜੀ ਸਾਈਬਰ ਬੀਮਾ ਪਾਲਿਸੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ?
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਸਾਈਬਰ ਬੀਮੇ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਤਿੰਨ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਐਚਡੀਐਫਸੀ ਈਆਰਜੀਓ, ਬਜਾਜ ਜਨਰਲ ਬੀਮਾ ਅਤੇ ਆਈਸੀਆਈਸੀਆਈ ਲੋਮਬਾਰਡ ਜਨਰਲ ਬੀਮਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਕੀ ਕਵਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ?
ਕਵਰੇਜ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਛਾਣ ਦੀ ਚੋਰੀ, ਸਾਈਬਰ-ਧੱਕੇਸ਼ਾਹੀ, ਸਾਈਬਰ ਜਬਰਦਸਤੀ, ਮਾਲਵੇਅਰ ਘੁਸਪੈਠ, ਬੈਂਕ ਖਾਤਿਆਂ ਦੀ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਅਤੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵਰਤਣ ਤੋਂ ਵਿੱਤੀ ਨੁਕਸਾਨ, ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡਾਂ ਅਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਵੌਲਟ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬਹੁਤੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਵਰ ਕੀਤੇ ਜੋਖਮ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਕਾਨੂੰਨੀ ਖਰਚਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਕਵਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਕੀ ਕਵਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ?
ਸਾਈਬਰ ਬੀਮਾ ਪਾਲਿਸੀਆਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕੁਝ ਆਮ ਚੀਜ਼ਾਂ ਜਿਹੜੀਆਂ ਕਵਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਉਸ 'ਚ ਬੇਈਮਾਨੀ ਤੇ ਗਲਤ ਚਾਲ ਚਲਣ, ਸਰੀਰਕ ਸੱਟ ਲੱਗਣ / ਜਾਇਦਾਦ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ, ਅਣਚਾਹੇ ਸੰਚਾਰ, ਅੰਕੜਿਆਂ ਦਾ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਪਾਲਿਸੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੌਜੂਦ ਤੱਥਾਂ ਜਾਂ ਹਾਲਤਾਂ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਰਕਾਰੀ ਅਥਾਰਟੀ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨੁਕਸਾਨ ਜਾਂ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਵਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ।
ਨਿੱਜੀ ਸਾਈਬਰ ਬੀਮੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਕੀ ਹੈ?
- 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਬੀਮਾ ਰਾਸ਼ੀ ਲਈ ਨਿੱਜੀ ਸਾਈਬਰ ਬੀਮਾ ਦੀ ਲਗਭਗ 600 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
- ਐਚਡੀਐਫਸੀ ਈਆਰਜੀਓ ਵੱਲੋਂ ਈ @ ਸਿਕਿਓਰ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਲਗਭਗ 1,500 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਲਈ 50,000 ਤੋਂ 1 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਰਕਮ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਬਜਾਜ ਜਨਰਲ ਇੰਸ਼ੋਰੈਂਸ ਵੱਲੋਂ ਸਾਈਬਰ ਸੇਫ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 700 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਲਗਭਗ 9,000 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੀ ਬੀਮਾ ਰਾਸ਼ੀ ਲਈ 1 ਲੱਖ ਤੋਂ 1 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦਾ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਵਸੂਲਦਾ ਹੈ।
- ਆਈਸੀਆਈਸੀਆਈ ਲੋਮਬਾਰਡ ਜਨਰਲ ਇੰਸ਼ੋਰੈਂਸ ਵੱਲੋਂ ਪਰਚੂਨ ਸਾਈਬਰ ਦੇਣਦਾਰੀ ਬੀਮਾ ਪਾਲਸੀ 50,000 ਰੁਪਏ ਤੋਂ 1 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੀ ਬੀਮਾ ਰਕਮ ਲਈ 6.5 ਤੋਂ 65 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਦਾ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਲੈਂਦੀ ਹੈ।
ਪਾਲਿਸੀ ਖਰੀਦ ਵੇਲੇ ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀਆਂ ਗੱਲਾਂ
ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨਾਲ ਪਾਲਸੀ ਕਵਰੇਜ ਤੋਂ ਮੇਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪਾਲਸੀ ਨਾਲ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮਾਵੇਸ਼ ਦੀ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਜਾਂਚ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਪਰਿਵਾਰਕ ਫਲੋਟਰ ਵਿਕਲਪਾਂ ਦੀ ਵੀ ਜਾਂਚ ਕਰੋ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਉਮਰ ਸੀਮਾ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਕਵਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਕਿਵੇਂ ਖਰੀਦਣਾ ਹੈ?
ਬੀਮਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈਬਸਾਈਟਾਂ ਰਾਹੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਆਨਲਾਈਨ ਖਰੀਦਿਆਂ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਾਲਸੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਲੋੜੀਂਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਭਰੋ ਅਤੇ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰੋ ਅਤੇ ਪਾਲਿਸੀ ਤੁਹਾਡੇ ਰਜਿਸਟਰਡ ਈਮੇਲ ਆਈਡੀ 'ਤੇ ਭੇਜੀ ਜਾਏਗੀ। ਵਿਕਲਪਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤੁਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਦਫਤਰਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
(ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ)
