ETV Bharat / bharat

Parliament Budget Session 2023: ਕੌਣ ਹਨ ਦੁਸ਼ਿਅੰਤ ਕੁਮਾਰ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਪੜ੍ਹਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗ਼ਜ਼ਲ ਦਾ ਸ਼ੇਅਰ

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਦੁਸ਼ਿਅੰਤ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਗ਼ਜ਼ਲ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ੇਅਰ ਸੰਸਦ ਦੇ ਬਜਟ ਸੈਸ਼ਨ-2023 ਦੌਰਾਨ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਉੱਪਰ ਧੰਨਵਾਦ ਦੇ ਮਤੇ ਤੇ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦਿਆਂ ਪੜ੍ਹਿਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰਾਂ 2014 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿਰਫ ਕਮੀਆਂ ਲੱਭਣ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।

Who is Dushyant Kumar, whose couplets were read by Prime Minister Modi
Parliament Budget Session 2023: ਕੌਣ ਹਨ ਦੁਸ਼ਿਅੰਤ ਕੁਮਾਰ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਪੜ੍ਹਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗ਼ਜ਼ਲ ਦਾ ਸ਼ੇਅਰ
author img

By

Published : Feb 8, 2023, 5:29 PM IST

Updated : Feb 8, 2023, 7:17 PM IST

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ : ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਸੰਸਦ ਦੇ ਬਜਟ ਸੈਸ਼ਨ-2023 ਦੌਰਾਨ ਦੁਸ਼ਿਅੰਤ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਗ਼ਜ਼ਲ ਦਾ ਸ਼ੇਅਰ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੋਦੀ ਨੇ ਪੜ੍ਹਿਆ ਕਿ...ਤੁਮਾਰੇ ਪਾਂਵ ਕੇ ਨੀਚੇ ਜ਼ਮੀਨ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕਮਾਲ ਯੇ ਹੈ ਕਿ ਫਿਰ ਭੀ ਤੁਮਹੇ ਯਕੀਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਉੱਤੇ ਵੀ ਤੰਜ ਕੱਸੇ ਹਨ। ਬਿਨਾਂ ਨਾਂ ਲਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਕਈ ਗੱਲਾਂ ਕਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਜਿਸ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਵੀ ਦਾ ਸ਼ੇਅਰ ਪੜ੍ਹਿਆ ਹੈ, ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਉਹ ਕਵੀ ਦੁਸ਼ਿਅੰਤ ਕੁਮਾਰ ਕੌਣ ਹੈ...

ਦੁਸ਼ਿਅੰਤ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਜੀਵਨ : ਗ਼ਜ਼ਲਕਾਰ ਦੁਸ਼ਯੰਤ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਜਨਮ 1 ਸਤੰਬਰ 1933 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਪਰ ਦੁਸ਼ਿਅੰਤ ਕੁਮਾਰ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਜਾਣਕਾਰ ਵਿਜੇ ਬਹਾਦਰ ਸਿੰਘ ਅਨੁਸਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਸਲ ਜਨਮ ਮਿਤੀ 27 ਸਤੰਬਰ 1931 ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਪਿੰਡ ਰਾਜਪੁਰ ਨਵਾਦਾ, ਤਹਿਸੀਲ ਨਜੀਬਾਬਾਦ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਬਿਜਨੌਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਂ ਦੁਸ਼ਿਅੰਤ ਕੁਮਾਰ ਤਿਆਗੀ ਸੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁੰਢਲੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੇਹਤੌਰ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ-ਬਿਜਨੌਰ ਵਿੱਚ ਹੋਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ NSM ਦੀ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਪਾਸ ਕੀਤੀ। ਇੰਟਰ ਕਾਲਜ ਚੰਦੌਸੀ, ਮੁਰਾਦਾਬਾਦ ਤੋਂ ਪਾਸ ਕੀਤੀ। ਉਚੇਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ 1954 ਵਿੱਚ ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਐਮ.ਏ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਦੁਸ਼ਿਅੰਤ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਕਾਲਜ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੌਰਾਨ ਹੀ 1949 ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਰਾਜੇਸ਼ਵਰੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ।

ਗ਼ਜ਼ਲ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ ਅਥਾਹ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ: ਦੁਸ਼ਿਅੰਤ ਕੁਮਾਰ ਕੁਮਾਰ ਹਿੰਦੀ ਕਵੀ ਅਤੇ ਗ਼ਜ਼ਲਕਾਰ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਮਹਾਨ ਗ਼ਜ਼ਲਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਿੰਨੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਦੁਸ਼ਿਅੰਤ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਹਿੰਦੀ ਗ਼ਜ਼ਲਕਾਰ ਵਜੋਂ ਮਿਲੀ, ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਹੋਵੇ। ਉਹ ਇੱਕ ਸਦੀਵੀ ਕਵੀ ਸਨ ਅਤੇ ਅਜਿਹੇ ਕਵੀ ਸਮੇਂ ਦੇ ਬਦਲਾਅ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਪ੍ਰਸੰਗਿਕ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਇਰੀ ਅਤੇ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਅੱਜ ਵੀ ਸੰਸਦ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸੜਕ ਤੱਕ ਗੂੰਜਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਿੰਦੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਿਧਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾ, ਗੀਤ, ਗ਼ਜ਼ਲ, ਕਵਿਤਾ, ਨਾਟਕ, ਨਾਵਲ, ਕਹਾਣੀਆਂ ਆਦਿ ਲਿਖੀਆਂ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗ਼ਜ਼ਲ ਵਿਚ ਅਥਾਹ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਮਿਲੀ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: PARLIAMENT BUDGET SESSION 2023: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਰਾਹੁਲ ਦਾ ਨਾਂ ਲਏ ਬਿਨਾਂ ਬੋਲੇ ​​- ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਗਲਤਫਹਿਮੀ

ਦੁਸ਼ਿਅੰਤ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਹਿੰਦੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਬੇਮਿਸਾਲ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨਾਟਕ, ਕਵਿਤਾਵਾਂ, ਨਾਵਲ, ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਅਤੇ ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ। ਜਿਸ ਸਮੇਂ ਦੁਸ਼ਿਅੰਤ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਦਮ ਰੱਖਿਆ ਸੀ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਭੋਪਾਲ ਦੇ ਦੋ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਕਵੀਆਂ ਤਾਜ ਭੋਪਾਲੀ ਅਤੇ ਕੈਫ ਭੋਪਾਲੀ ਦੀਆਂ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਉੱਤੇ ਰਾਜ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ।

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ : ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਸੰਸਦ ਦੇ ਬਜਟ ਸੈਸ਼ਨ-2023 ਦੌਰਾਨ ਦੁਸ਼ਿਅੰਤ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਗ਼ਜ਼ਲ ਦਾ ਸ਼ੇਅਰ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੋਦੀ ਨੇ ਪੜ੍ਹਿਆ ਕਿ...ਤੁਮਾਰੇ ਪਾਂਵ ਕੇ ਨੀਚੇ ਜ਼ਮੀਨ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕਮਾਲ ਯੇ ਹੈ ਕਿ ਫਿਰ ਭੀ ਤੁਮਹੇ ਯਕੀਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਉੱਤੇ ਵੀ ਤੰਜ ਕੱਸੇ ਹਨ। ਬਿਨਾਂ ਨਾਂ ਲਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਕਈ ਗੱਲਾਂ ਕਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਜਿਸ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਵੀ ਦਾ ਸ਼ੇਅਰ ਪੜ੍ਹਿਆ ਹੈ, ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਉਹ ਕਵੀ ਦੁਸ਼ਿਅੰਤ ਕੁਮਾਰ ਕੌਣ ਹੈ...

ਦੁਸ਼ਿਅੰਤ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਜੀਵਨ : ਗ਼ਜ਼ਲਕਾਰ ਦੁਸ਼ਯੰਤ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਜਨਮ 1 ਸਤੰਬਰ 1933 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਪਰ ਦੁਸ਼ਿਅੰਤ ਕੁਮਾਰ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਜਾਣਕਾਰ ਵਿਜੇ ਬਹਾਦਰ ਸਿੰਘ ਅਨੁਸਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਸਲ ਜਨਮ ਮਿਤੀ 27 ਸਤੰਬਰ 1931 ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਪਿੰਡ ਰਾਜਪੁਰ ਨਵਾਦਾ, ਤਹਿਸੀਲ ਨਜੀਬਾਬਾਦ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਬਿਜਨੌਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਂ ਦੁਸ਼ਿਅੰਤ ਕੁਮਾਰ ਤਿਆਗੀ ਸੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁੰਢਲੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੇਹਤੌਰ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ-ਬਿਜਨੌਰ ਵਿੱਚ ਹੋਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ NSM ਦੀ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਪਾਸ ਕੀਤੀ। ਇੰਟਰ ਕਾਲਜ ਚੰਦੌਸੀ, ਮੁਰਾਦਾਬਾਦ ਤੋਂ ਪਾਸ ਕੀਤੀ। ਉਚੇਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ 1954 ਵਿੱਚ ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਐਮ.ਏ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਦੁਸ਼ਿਅੰਤ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਕਾਲਜ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੌਰਾਨ ਹੀ 1949 ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਰਾਜੇਸ਼ਵਰੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ।

ਗ਼ਜ਼ਲ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ ਅਥਾਹ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ: ਦੁਸ਼ਿਅੰਤ ਕੁਮਾਰ ਕੁਮਾਰ ਹਿੰਦੀ ਕਵੀ ਅਤੇ ਗ਼ਜ਼ਲਕਾਰ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਮਹਾਨ ਗ਼ਜ਼ਲਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਿੰਨੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਦੁਸ਼ਿਅੰਤ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਹਿੰਦੀ ਗ਼ਜ਼ਲਕਾਰ ਵਜੋਂ ਮਿਲੀ, ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਹੋਵੇ। ਉਹ ਇੱਕ ਸਦੀਵੀ ਕਵੀ ਸਨ ਅਤੇ ਅਜਿਹੇ ਕਵੀ ਸਮੇਂ ਦੇ ਬਦਲਾਅ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਪ੍ਰਸੰਗਿਕ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਇਰੀ ਅਤੇ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਅੱਜ ਵੀ ਸੰਸਦ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸੜਕ ਤੱਕ ਗੂੰਜਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਿੰਦੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਿਧਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾ, ਗੀਤ, ਗ਼ਜ਼ਲ, ਕਵਿਤਾ, ਨਾਟਕ, ਨਾਵਲ, ਕਹਾਣੀਆਂ ਆਦਿ ਲਿਖੀਆਂ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗ਼ਜ਼ਲ ਵਿਚ ਅਥਾਹ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਮਿਲੀ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: PARLIAMENT BUDGET SESSION 2023: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਰਾਹੁਲ ਦਾ ਨਾਂ ਲਏ ਬਿਨਾਂ ਬੋਲੇ ​​- ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਗਲਤਫਹਿਮੀ

ਦੁਸ਼ਿਅੰਤ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਹਿੰਦੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਬੇਮਿਸਾਲ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨਾਟਕ, ਕਵਿਤਾਵਾਂ, ਨਾਵਲ, ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਅਤੇ ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ। ਜਿਸ ਸਮੇਂ ਦੁਸ਼ਿਅੰਤ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਦਮ ਰੱਖਿਆ ਸੀ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਭੋਪਾਲ ਦੇ ਦੋ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਕਵੀਆਂ ਤਾਜ ਭੋਪਾਲੀ ਅਤੇ ਕੈਫ ਭੋਪਾਲੀ ਦੀਆਂ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਉੱਤੇ ਰਾਜ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ।

Last Updated : Feb 8, 2023, 7:17 PM IST
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.