ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ : ਯੂਪੀ ਦੇ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸੰਗਮ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਹੈ। ਜਿਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਭਗਵਾਨ ਸੂਰਜ ਦੇਵ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਬ੍ਰਹਮਾ ਜੀ ਦੇ ਹੁਕਮ 'ਤੇ ਲੋਕ ਭਲਾਈ ਲਈ ਸਿਹਤ ਦੇ ਦੇਵਤਾ, ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ, ਭਗਵਾਨ ਬ੍ਰਹਮਾ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ 'ਤੇ, ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਸੰਗਮ ਦੇ ਨੇੜੇ ਅਕਸ਼ੈਵਤ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਸਾਹਮਣੇ ਇਕ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ।
ਸ਼ਿਵ ਪੁਰਾਣ ਅਤੇ ਸਕੰਦ ਪੁਰਾਣ ਵਿੱਚ ਇਸ ਮੰਦਿਰ ਨੂੰ ਸ਼ੂਲ ਟੰਕੇਸ਼ਵਰ ਮਹਾਦੇਵ ਮੰਦਿਰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸੂਰਜਦੇਵ ਵੀ ਇੱਥੇ ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਸਮੇਂ ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ ਦੀ ਤਪਸ਼ ਕਾਰਨ ਇਸ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਵਿੱਚ ਲਾਈਨਾਂ ਬਣੀਆਂ ਸਨ, ਜੋ ਅੱਜ ਵੀ ਵੇਖਣਯੋਗ ਹਨ।
ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਦੀ ਪੂਜਾ ਮਹਾਂਦੇਵ ਦੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਸੂਰਜਦੇਵਤਾ: ਭਗਵਾਨ ਸੂਰਜ ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਪਿਤ ਇਸ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਨੂੰ ਜਲ ਚੜ੍ਹਾ ਕੇ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਭੋਲੇਨਾਥ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਸੂਰਜਦੇਵ ਵੀ ਉਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਦੇਵ ਇਕੱਠੇ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਸ਼ੂਲ ਟੰਕੇਸ਼ਵਰ ਮਹਾਂਦੇਵ ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ ਦਾ ਮੰਦਿਰ ਵੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਦੀਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਰਿਸ਼ੀ ਤਪੱਸਿਆ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਇੱਥੇ ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ ਦਾ ਮੰਦਰ ਵੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਇੱਥੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਸੂਰਜਦੇਵ ਦੇ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਵਿੱਚ ਲਾਈਨਾਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ: ਭਗਵਾਨ ਸੂਰਜ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇਸ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਦੂਜਾ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਪੂਰੇ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਵਿੱਚ ਕਿਤੇ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਭਗਵਾਨ ਸੂਰਜ ਇਸ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਤੇਜ਼ ਗਰਮੀ ਕਾਰਨ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਵਿਚ ਲਾਈਨਾਂ ਬਣ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ ਦੀ ਤਪਸ਼ ਨਾਲ ਜੋ ਰੇਖਾਵਾਂ ਬਣੀਆਂ ਸਨ, ਉਹ ਅੱਜ ਵੀ ਇਸ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਵਿੱਚ ਸਾਫ਼ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਨੂੰ ਛੂਹਣ 'ਤੇ ਵੀ ਇਸ ਵਿਚ ਧਾਰੀਆਂ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਸ਼ੂਲਟੰਕੇਸ਼ਵਰ ਮਹਾਂਦੇਵ ਮੰਦਿਰ ਸੰਗਮ ਦੇ ਨੇੜੇ ਅਰੈਲ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਮੰਦਰ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਲਾਭਿਸ਼ੇਕ ਕਰਕੇ ਭੋਲੇ ਨਾਥ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਸ ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪੂਜਾ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਨਾਲ ਜਲਾਭਿਸ਼ੇਕ ਕਰਕੇ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਬੇਔਲਾਦ ਜੋੜੇ ਨੂੰ ਵੀ ਔਲਾਦ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਸੂਰਜ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਤੋ ਮੁਕਤੀ: ਸ਼ੁਲਟੰਕੇਸ਼ਵਰ ਮਹਾਦੇਵ ਮੰਦਿਰ 'ਚ ਜਲ ਚੜ੍ਹਾ ਕੇ ਸੱਚੇ ਮਨ ਨਾਲ ਪੂਜਾ-ਅਰਚਨਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਕੁੰਡਲੀ 'ਚ ਸੂਰਜੀ ਨੁਕਸ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਮੰਦਰ ਦੇ ਪੁਜਾਰੀ ਸ਼ੇਸ਼ਧਰ ਪਾਂਡੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮਹਾਂਦੇਵ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸੂਰਜ ਦੇਵ ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਪਿਤ ਇਸ ਮੰਦਰ 'ਚ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਜੀਵਨ 'ਤੇ ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੂਰਜ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨੁਕਸ ਤੋਂ ਵੀ ਮੁਕਤੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਸੱਚੇ ਮਨ ਨਾਲ ਭਗਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਸਤਿਕਾਰ 'ਚ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ: ਮੰਦਰ ਦੇ ਪੁਜਾਰੀ ਸ਼ੇਸ਼ਧਰ ਪਾਂਡੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਕਸ਼ੈਵਤ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਸਾਹਮਣੇ ਸਥਿਤ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਫਲ ਕਦੇ ਫਿੱਕਾ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ। ਇਹ ਇਕਲੌਤਾ ਮੰਦਰ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਕੇ ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ ਵੀ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸੂਰਜ ਭਗਵਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸੁਖ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਨ-ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਭੋਲੇ ਨਾਥ ਦੀ ਸੱਚੇ ਮਨ ਨਾਲ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦਾ ਦਰਜਾ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਵਧਦਾ ਹੈ।
ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਨੂੰ ਚੜ੍ਹਾਏ ਗਏ ਸੰਗਮ ਜਲ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ: ਇਸ ਮੰਦਿਰ ਬਾਰੇ ਇਹ ਵੀ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ 'ਤੇ ਜੋ ਜਲ ਚੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਪਾਣੀ ਗੁਪਤ ਰਸਤੇ ਰਾਹੀਂ ਸਿੱਧਾ ਸੰਗਮ 'ਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਅਕਬਰ ਦੀ ਹਿੰਦੂ ਪਤਨੀ ਜੋਧਾ ਬਾਈ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਭੋਲੇ ਨਾਥ ਦੇ ਇਸ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸੁਲਟੰਕੇਸ਼ਵਰ ਮੰਦਰ ਆਉਂਦੀ ਸੀ।
ਅੱਜ ਵੀ ਇਸ ਮੰਦਿਰ ਨੂੰ ਕਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਅਕਸ਼ੈਵਤ ਤੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਲ੍ਹਾ ਅਤੇ ਅਕਸ਼ੈਵਤ ਵੀ ਸਾਫ਼ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਅਕਬਰ ਨੇ ਸੰਗਮ ਦੇ ਨੇੜੇ ਕਿਲ੍ਹਾ ਬਣਵਾਇਆ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਅਕਸ਼ੈਵਤ ਉਸ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੀ। ਕਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਕੰਧ ਦੇ ਉੱਪਰ ਅਕਸ਼ੈਵਤ ਦਾ ਦਰੱਖਤ ਅੱਜ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੋਂ ਲੋਕ ਅਕਸ਼ੈਵਤ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਮਾਨ ਦਾ ਐਲਾਨ, ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇਗੀ ਵੱਡੀ ਰਾਹਤ, ਖਜਾਨਾ ਵੀ ਜਾਵੇਗਾ ਭਰਿਆ
