ETV Bharat / bharat

ਭਾਗਵਤ ਗੀਤਾ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ - ਇੰਦਰੀਆਂ ਨਾਲ ਕਰਮਯੋਗ ਦਾ ਅਭਿਆਸ

ਭਾਗਵਤ ਗੀਤਾ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼

ਭਾਗਵਤ ਗੀਤਾ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼
ਭਾਗਵਤ ਗੀਤਾ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼
author img

By

Published : Jun 30, 2022, 5:48 AM IST

ਭਾਗਵਤ ਗੀਤਾ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼

"ਦੋ ਕਿਸਮ ਦੇ ਮਨੁੱਖ ਹਨ ਜੋ ਸਵੈ-ਬੋਧ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕੋਈ ਇਸ ਨੂੰ ਗਿਆਨ ਯੋਗ ਦੁਆਰਾ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਭਗਤੀ ਸੇਵਾ ਦੁਆਰਾ ਮਨੁੱਖ ਨਾ ਤਾਂ ਕਰਮ ਅਰੰਭ ਕੀਤੇ ਸਵੈ-ਕਰਮ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਰਮਾਂ ਦੇ ਤਿਆਗ ਨਾਲ ਸੰਪੂਰਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕੋਈ ਵੀ ਮਨੁੱਖ ਇੱਕ ਪਲ ਲਈ ਵੀ ਕਰਮ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਜੀਵ ਕਰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹਨ। ਜੋ ਸਾਰੀਆਂ ਇੰਦਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਵਿਚ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਿਆਨ-ਇੰਦਰੀਆਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਝੂਠਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਮਨ ਨਾਲ ਇੰਦਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਵਿਚ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੋਹ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਸਾਰੀਆਂ ਇੰਦਰੀਆਂ ਨਾਲ ਕਰਮਯੋਗ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤਮ ਹੈ।"

ਭਾਗਵਤ ਗੀਤਾ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼

"ਦੋ ਕਿਸਮ ਦੇ ਮਨੁੱਖ ਹਨ ਜੋ ਸਵੈ-ਬੋਧ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕੋਈ ਇਸ ਨੂੰ ਗਿਆਨ ਯੋਗ ਦੁਆਰਾ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਭਗਤੀ ਸੇਵਾ ਦੁਆਰਾ ਮਨੁੱਖ ਨਾ ਤਾਂ ਕਰਮ ਅਰੰਭ ਕੀਤੇ ਸਵੈ-ਕਰਮ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਰਮਾਂ ਦੇ ਤਿਆਗ ਨਾਲ ਸੰਪੂਰਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕੋਈ ਵੀ ਮਨੁੱਖ ਇੱਕ ਪਲ ਲਈ ਵੀ ਕਰਮ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਜੀਵ ਕਰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹਨ। ਜੋ ਸਾਰੀਆਂ ਇੰਦਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਵਿਚ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਿਆਨ-ਇੰਦਰੀਆਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਝੂਠਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਮਨ ਨਾਲ ਇੰਦਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਵਿਚ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੋਹ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਸਾਰੀਆਂ ਇੰਦਰੀਆਂ ਨਾਲ ਕਰਮਯੋਗ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤਮ ਹੈ।"

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.