ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਸੈਰੋਗੇਸੀ ਰਾਹੀਂ ਬੱਚਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਜੋੜਿਆਂ ਨੂੰ ਡੋਨਰ ਗੇਮੇਟ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਨਿਯਮ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਪਟੀਸ਼ਨ ਨੂੰ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਖਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਗੇਮੇਟਸ ਪ੍ਰਜਨਨ ਸੈੱਲ ਹਨ, ਜੀਵਾਣੂਆਂ ਵਿੱਚ, ਨਰ ਗੇਮੇਟਸ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਾਦਾ ਗੇਮੇਟ ਅੰਡਕੋਸ਼ ਜਾਂ ਅੰਡੇ ਦੇ ਸੈੱਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਜਨਰਲ ਸਟੈਚੂਟਰੀ ਰੂਲ: ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਭਲਾਈ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ 14 ਮਾਰਚ 2023 ਨੂੰ ਜਨਰਲ ਸਟੈਚੂਟਰੀ ਰੂਲ (ਜੀਐਸਆਰ) 179 (ਈ) ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ: (1) ਸਰੋਗੇਸੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚੋਂ ਗੁਜ਼ਰ ਰਹੇ ਜੋੜੇ ਕੋਲ ਚਾਹਵਾਨ ਜੋੜੇ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਗੇਮੇਟ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਡੋਨਰ ਗੇਮੇਟ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ। ਪ੍ਰਵਾਨਿਤ ਹੋਣਾ (2) ਸਰੋਗੇਸੀ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇਕੱਲੀ ਔਰਤ (ਵਿਧਵਾ ਜਾਂ ਤਲਾਕਸ਼ੁਦਾ) ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅੰਡੇ ਅਤੇ ਦਾਨੀ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ।
ਪਟੀਸ਼ਨ 'ਤੇ ਸੁਣਵਾਈ: ਅਸਿਸਟਡ ਰੀਪ੍ਰੋਡਕਟਿਵ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ (ਰੈਗੂਲੇਸ਼ਨ) ਐਕਟ 2021 ਦੇ ਸੈਕਸ਼ਨ 2 (ਐੱਚ) ਵਿੱਚ, 'ਗੇਮਟ ਡੋਨਰ' ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਜੋਂ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਬਾਂਝ ਜੋੜੇ ਜਾਂ ਔਰਤ ਨੂੰ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਜਾਂ ਅੰਡਕੋਸ਼ ਸੈੱਲ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਸਟਿਸ ਬੇਲਾ ਐਮ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ ਅਤੇ ਜਸਟਿਸ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਕੁਮਾਰ ਮਿਸ਼ਰਾ ਦੀ ਛੁੱਟੀ ਵਾਲੇ ਬੈਂਚ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਬੈਂਚ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਪਟੀਸ਼ਨ 'ਤੇ ਸੁਣਵਾਈ ਕਿਉਂ ਕਰੀਏ? ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਪਟੀਸ਼ਨ ਸਿਰਫ਼ ਪਬਲੀਸਿਟੀ ਲੈਣ ਲਈ ਦਾਇਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ?
ਮਾਂ ਬਣਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ: ਬੈਂਚ ਦੀ ਝਿਜਕ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਪਟੀਸ਼ਨਕਰਤਾ ਦੇ ਵਕੀਲ ਨੇ ਪਟੀਸ਼ਨ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਈ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਾਮਲਾ ਨਿਪਟਾਇਆ ਗਿਆ। ਨਲਿਨ ਤ੍ਰਿਪਾਠੀ ਦੁਆਰਾ ਦਾਇਰ ਪਟੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਸਰੋਗੇਸੀ (ਰੈਗੂਲੇਸ਼ਨ) ਐਕਟ 2021 ਦੇ ਉਪਬੰਧਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਹੈ, ਜੋ ਬੇਔਲਾਦ ਜੋੜੇ ਨੂੰ ਮਾਪੇ ਬਣਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
