ਬੰਗਲੁਰੂ: ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਹੇਠ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਨੇ 16 ਜਨਵਰੀ 2025 ਨੂੰ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸ਼੍ਰੀਹਰੀਕੋਟਾ ਸਥਿਤ ਇਸਰੋ ਦੇ ਸਤੀਸ਼ ਧਵਨ ਪੁਲਾੜ ਕੇਂਦਰ ਵਿਖੇ ਤੀਜੇ ਲਾਂਚ ਪੈਡ (TLP) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੁਲਾੜ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਮਿਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ ਹੈ। ਇਹ ਕਦਮ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਸਥਾਪਨਾ (BAS) ਅਤੇ ਸੰਚਾਲਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ 2040 ਤੱਕ ਚੰਦਰਮਾ 'ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਲੈਂਡਿੰਗ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਤੀਜਾ ਲਾਂਚ ਪੈਡ ਅਗਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਲਾਂਚ ਵਾਹਨ (NGLV) ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।
NGLV ਦੀ ਖਾਸ ਗੱਲ
ਨਵਾਂ ਲਾਂਚ ਵਾਹਨ ਮੌਜੂਦਾ ਲਾਂਚ ਵਾਹਨ LVM3 ਨਾਲੋਂ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੇਲੋਡ ਸਮਰੱਥਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਕੀਮਤ ਵੀ 1.5 ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, NGLV ਦੀ ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਨਵੇਂ ਲਾਂਚ ਵਾਹਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਬਾਰਾ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਦੀ ਲਾਗਤ ਘੱਟ ਜਾਵੇਗੀ। ਅਗਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਲਾਂਚ ਵਾਹਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਰਾ ਪ੍ਰੋਪਲਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ ਹੋਵੇਗਾ, ਜੋ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।
ਭਾਰਤ ਕੋਲ੍ਹ ਮੌਜ਼ੂਦ ਰਾਕੇਟ
ਇਸ ਵੇਲੇ ਭਾਰਤ ਕੋਲ੍ਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰਾਕੇਟ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ PSLV, GSLV, LVM3 ਅਤੇ SSLV, ਜੋ ਕਿ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਭੇਜਣ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਾਕੇਟਾਂ ਰਾਹੀਂ ਇਸਰੋ 10 ਟਨ ਤੱਕ ਦੇ ਉਪਗ੍ਰਹਿਆਂ ਨੂੰ ਲੋਅਰ ਅਰਥ ਔਰਬਿਟ (LEO) ਅਤੇ 4 ਟਨ ਤੱਕ ਦੇ ਉਪਗ੍ਰਹਿਆਂ ਨੂੰ ਜੀਓ-ਸਿੰਕ੍ਰੋਨਸ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਔਰਬਿਟ (GTO) ਵਿੱਚ ਭੇਜ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਚੇਅਰਮੈਨ ਵੀ.ਨਾਰਾਇਣਨ ਨੇ NGLV ਬਾਰੇ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਹੁਣ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਤੀਜਾ ਲਾਂਚ ਪੈਡ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਿਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਾਕੇਟਾਂ ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਯੁੱਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ, ਜੋ ਇਸਰੋ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਪੁਲਾੜ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਨਵੀਆਂ ਉਚਾਈਆਂ 'ਤੇ ਲਿਜਾਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ। ਇਸਰੋ ਦੇ ਨਵੇਂ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵੀ ਨਾਰਾਇਣਨ ਨੇ ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਨੈਕਸਟ ਜਨਰੇਸ਼ਨ ਲਾਂਚ ਵਹੀਕਲ ਬਾਰੇ ਕਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ।
ਚੇਅਰਮੈਨ ਵੀ.ਨਾਰਾਇਣਨ ਨੇ ਕਹੀ ਇਹ ਗੱਲ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸਰੋ ਨੇ 1979 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਰਾਕੇਟ SLV-3 ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਯਾਤਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜੋ ਧਰਤੀ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਪੰਧ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 40 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਪੇਲੋਡ ਲੈ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਰੋ ਨੇ 6 ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਦੇ ਲਾਂਚ ਵਾਹਨ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ SLV 3, ASLV, PSLV, GSLV Mk II, GSLV Mk III ਅਤੇ SSLV ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਇਸਰੋ ਨੇ ਆਪਣੇ 100ਵੇਂ ਲਾਂਚ ਦੀ ਉਪਲਬਧੀ ਵੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਪੇਲੋਡ ਸਮਰੱਥਾ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹੁਣ 8,500 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਤੱਕ ਪੇਲੋਡ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਪੰਧ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।-ਚੇਅਰਮੈਨ ਵੀ.ਨਾਰਾਇਣਨ
NGLV ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਅਤੇ ਭਾਰ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ NGLV ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਇਸ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ 30,000 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਤੱਕ ਦੇ ਪੇਲੋਡ ਨਾਲ ਪੁਲਾੜ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਸਮਰੱਥਾ SLV-3 ਨਾਲੋਂ 1000 ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਵੇਗੀ। NGLV ਦੀ ਲੰਬਾਈ 93 ਮੀਟਰ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਭਾਰ 1000 ਟਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਪੜਾਅ ਅਤੇ ਦੋ ਠੋਸ ਸਟ੍ਰੈਪ-ਆਨ ਬੂਸਟਰ ਹੋਣਗੇ, ਹਰੇਕ ਵਿੱਚ 190 ਟਨ ਪ੍ਰੋਪੇਲੈਂਟ ਹੋਵੇਗਾ।-ਚੇਅਰਮੈਨ ਵੀ.ਨਾਰਾਇਣਨ
ਪਹਿਲਾ ਪੜਾਅ ਨੌਂ ਇੰਜਣਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸੰਚਾਲਿਤ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰੇਕ 100 ਟਨ ਥ੍ਰਸਟ ਪੈਦਾ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ 475 ਟਨ ਪ੍ਰੋਪੇਲੈਂਟ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਦੋ ਇੰਜਣ ਹੋਣਗੇ ਜਦਕਿ ਉੱਪਰ ਦਿੱਤੇ C32 ਕ੍ਰਾਇਓਜੇਨਿਕ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਤਰਲ ਆਕਸੀਜਨ ਅਤੇ ਤਰਲ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਪ੍ਰੋਪੇਲੈਂਟ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦਿਆਂ ਇਸਰੋ ਮੁਖੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਗਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਲਾਂਚ ਵਾਹਨ ਇਸਰੋ ਦੀ ਪੁਲਾੜ ਦੀ ਪੜਚੋਲ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਗੇ।
ਇਸਰੋ ਚੇਅਰਮੈਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਲਾਂਚ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਿੰਗਲ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਨਵੇਂ ਵਾਹਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਦੀ ਰਿਕਵਰੀ ਅਤੇ ਮੁੜ ਵਰਤੋਂ ਹੈ, ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਉਪਯੋਗੀ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਨਵੀਂ ਕਾਢ ਸਾਡੇ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਛਾਲ ਹੈ, ਜੋ ਪੁਲਾੜ ਮਿਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨੂੰ ਘਟਾਏਗੀ ਅਤੇ ਪੁਲਾੜ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰਤਾ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗੀ। ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਦੇ ਲਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਪੁਲਾੜ ਮਿਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਦੁਬਾਰਾ ਤਿਆਰ ਕਰੇਗਾ।-ਇਸਰੋ ਚੇਅਰਮੈਨ
NGLV ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ
NGLV ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਮਿਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਅਤੇ ਸੁਵਿਧਾਜਨਕ ਬਣਾਏਗਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ ਲਈ ਮਨੁੱਖੀ ਪੁਲਾੜ ਉਡਾਣ ਮਿਸ਼ਨ, ਚੰਦਰਮਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਗ੍ਰਹਿਆਂ ਦੀ ਖੋਜ, ਘੱਟ ਧਰਤੀ ਦੇ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚ ਧਰਤੀ ਨਿਰੀਖਣ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਅਤੇ ਸੰਚਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪੂਰੇ ਪੁਲਾੜ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਲਾਭ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਵਧਾਏਗਾ। ਇਸ 'ਤੇ ਕੁੱਲ 8,240 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਲਾਗਤ, ਤਿੰਨ ਵਿਕਾਸ ਉਡਾਨਾਂ, ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਲਾਂਚ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਵੇਗੀ।
ਇਹ ਯੋਜਨਾ 2032 ਤੱਕ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ ਪੂਰੀ
ਇਸਰੋ ਦੇ ਸਪੇਸ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟੇਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਅਤੇ ਵੀ.ਐਸ.ਐਸ.ਸੀ 'ਚ ਨੈਕਸਟ ਜਨਰੇਸ਼ਨ ਲਾਂਚ ਵਹੀਕਲ ਦੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਐਸ ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰ ਪਿਛਲੇ 8 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ NGLV ਲਈ ਕੀਤੇ ਗਏ ਵਿਕਾਸ ਕਾਰਜਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਦਸੰਬਰ 2032 ਤੱਕ ਪੂਰੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ," ਇਹ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਕੰਮ ਹੈ। ਸਪੇਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਬਣਾਉਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਚੰਦਰਮਾ 'ਤੇ ਉਤਰਨ ਤੱਕ, ਹਰ ਚੀਜ਼ ਲਈ ਨਵੇਂ ਸਿਸਟਮ ਅਤੇ ਵਾਹਨ ਸੰਰਚਨਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ। ਸਾਡਾ ਟੀਚਾ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਸਪੇਸ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟੇਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਲਾਗਤ-ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਅਤੇ ਪੇਲੋਡ ਲਈ ਸੁਵਿਧਾਜਨਕ ਹੋਵੇ। ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਕਾਰਗੋ ਹੋਵੇ, ਮਨੁੱਖ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਕੋਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਪ੍ਰਯੋਗ।"
ਪੁਲਾੜ ਆਵਾਜਾਈ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੋ ਲਾਂਚ ਪੈਡਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ
ਇਸ ਵੇਲੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪੁਲਾੜ ਆਵਾਜਾਈ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੋ ਲਾਂਚ ਪੈਡਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ PSLV ਅਤੇ SSLV ਲਈ ਪਹਿਲਾ ਲਾਂਚ ਪੈਡ (FLP) ਅਤੇ GSLV ਅਤੇ LVM3 ਲਈ ਦੂਜਾ ਲਾਂਚ ਪੈਡ (SLP) ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਪਹਿਲਾ ਲਾਂਚ ਪੈਡ 30 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਲਾਂਚ ਪੈਡ ਪਿਛਲੇ 20 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਹੈ ਅਤੇ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਨੂੰ ਇਸ ਲਾਂਚ ਪੈਡ ਤੋਂ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇਸ ਲਾਂਚ ਪੈਡ ਤੋਂ ਗਗਨਯਾਨ ਮਨੁੱਖੀ ਪੁਲਾੜ ਉਡਾਣ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਭਾਰਤ ਕੋਲ੍ਹ ਕਈ ਵੱਡੇ ਪੁਲਾੜ ਮਿਸ਼ਨ
ਭਾਰਤ ਕੋਲ 2035 ਤੱਕ ਇੰਡੀਅਨ ਸਪੇਸ ਸਟੇਸ਼ਨ (BAS) ਅਤੇ 2040 ਤੱਕ ਚੰਦਰਮਾ 'ਤੇ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਲੈਂਡਿੰਗ ਵਰਗੇ ਕਈ ਵੱਡੇ ਪੁਲਾੜ ਮਿਸ਼ਨ ਹਨ, ਜਿਸ ਲਈ ਭਾਰੀ ਲਾਂਚ ਵਾਹਨਾਂ ਅਤੇ ਉੱਨਤ ਪ੍ਰੋਪਲਸ਼ਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਇੱਕ ਤੀਜੇ ਲਾਂਚ ਪੈਡ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਨਵਾਂ ਲਾਂਚ ਪੈਡ ਨੈਕਸਟ ਜਨਰੇਸ਼ਨ ਲਾਂਚ ਵਹੀਕਲਜ਼ (NGLV) ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਲਾਂਚ ਪੈਡ ਦੇ ਬੈਕਅੱਪ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਅਗਲੇ 25-30 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਪੁਲਾੜ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਵਾਧਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-
