ਹੈਦਰਾਬਾਦ (ਡੈਸਕ) : ਬੇਲਪੱਤਰ ਨੂੰ ਬੇਲ ਪੱਤਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਨਿਯਮ ਹੈ, ਜਿਸ ਪੱਤੇ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਪੱਤੇ ਇਕੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਸਨੂੰ ਬੇਲਪੱਤਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪੌਰਾਣਿਕ ਕਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦੱਸੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਪੱਤੇ ਕਿਤੇ ਤ੍ਰਿਦੇਵ ਨਾਲ, ਕਿਤੇ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾਂ ਨਾਲ, ਕਿਤੇ ਤਿੰਨ ਧੁਨੀਆਂ ਆਦਿ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਭੋਲੇਨਾਥ ਦੇ ਤ੍ਰਿਸ਼ੂਲ ਨਾਲ ਵੀ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਤਿੰਨ ਪੱਤਿਆ ਦੀ ਮਾਨਤਾ: ਕਿਤੇ ਕਿਤੇ ਤਿੰਨਾਂ ਪੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਤ੍ਰਿਦੇਵ ਭਾਵ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦੇ ਰਚਣਹਾਰ, ਪਾਲਣਹਾਰ ਅਤੇ ਨਾਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਬ੍ਰਹਮਾ, ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਅਤੇ ਸ਼ਿਵ ਦਾ ਰੂਪ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੇਲਪੱਤਰ ਸਾਡੇ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾਂ, ਸਤੋਗੁਣ, ਰਜੋਗੁਣ ਅਤੇ ਤਮੋਗੁਣ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਕੁਝ ਲੋਕ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬੇਲਪਾਤਰ ਤਿੰਨ ਆਦਿਮ ਧੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੰਯੁਕਤ ਗੂੰਜ ਓਮ (ਓਮਕਾਰ) ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਉੱਥੇ ਹੀ, ਕੁਝ ਲੋਕ ਬੇਲਪਤਰਾ ਦੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨ ਪੱਤੀਆਂ ਨੂੰ ਭੋਲੇਨਾਥ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹਥਿਆਰ ਤ੍ਰਿਸ਼ੂਲ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਜੋਂ ਪੂਜਾ ਵਿਚ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਇਸੇ ਲਈ ਸ਼ਿਵ ਦੇ ਭਗਤਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਭੋਲੇਨਾਥ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹੋ। ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਬੇਲਪੱਤਰਾ। ਇਸੇ ਲਈ ਭੋਲੇਨਾਥ ਦੇ ਜਲਾਭਿਸ਼ੇਕ ਅਤੇ ਰੁਦਰਾਭਿਸ਼ੇਕ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਬੇਲਪੱਤਰ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਬੇਲਪੱਤਰ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ: ਕਈ ਵਾਰ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਪੂਜਾ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਬੇਲਪੱਤਰ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਇੱਕ ਦੁਬਿਧਾ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਬੇਲਪਾਤਰ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਉਪਾਅ ਵੀ ਅਪਣਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੇਲਪੱਤਰ ਕਦੇ ਵੀ ਅਪਵਿੱਤਰ, ਅਪਵਿੱਤਰ, ਜੂਠਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਸ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਚੜ੍ਹਾਏ ਗਏ ਬੇਲਪੱਤਰ ਨੂੰ ਪੂਜਾ ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਵਰਤ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਨਾ ਹੀ ਪੂਜਾ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਵਿਘਨ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਪੂਜਾ ਦਾ ਪੂਰਾ ਫਲ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
- ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਾਵਣ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਬੇਲਪੱਤਰ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਚਾਂਦੀ ਦਾ ਬੇਲਪੱਤਰ ਬਣਾ ਕੇ ਵੀ ਭੋਲੇ ਬਾਬਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਧੋ ਕੇ ਦੁਬਾਰਾ ਵਰਤ ਸਕਦੇ ਹੋ।
