ਕੋਚੀ: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਜਹਾਜ਼ ਕੈਰੀਅਰ 'ਆਈਐਨਐਸ ਵਿਕਰਾਂਤ' ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਜਹਾਜ਼ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕੋਚੀਨ ਸ਼ਿਪਯਾਰਡ ਵਿਖੇ 20,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਬਣੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਉਪਕਰਨਾਂ ਨਾਲ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਕੈਰੀਅਰ INS ਵਿਕਰਾਂਤ ਨੂੰ ਚਾਲੂ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਬੋਲਦਿਆਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿਕਰਾਂਤ ਭਾਰਤ ਦੀ ਉੱਚ ਆਤਮਾ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਹੈ। ਵਿਕਰਾਂਤ ਵੱਡਾ ਅਤੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਹੈ, ਵਿਕਰਾਂਤ ਵੱਖਰਾ ਹੈ, ਵਿਕਰਾਂਤ ਖਾਸ ਹੈ। ਵਿਕਰਾਂਤ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਹ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ, ਪ੍ਰਤਿਭਾ, ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਬੱਧਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹੈ।
ਸਮਾਗਮ ਦੌਰਾਨ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ 'ਨਵੇਂ ਜਲ ਸੈਨਾ ਝੰਡੇ (ਨਿਸ਼ਾਨ) ਦਾ ਵੀ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਅਤੀਤ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡਦੇ ਹੋਏ ਅਮੀਰ ਭਾਰਤੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਵਿਰਾਸਤ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੋਵੇਗਾ। ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੇ ਵਾਈਸ ਚੀਫ਼ ਵਾਈਸ ਐਡਮਿਰਲ ਐਸਐਨ ਘੋਰਮਾਡੇ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਆਈਐਨਐਸ ਵਿਕਰਾਂਤ ਹਿੰਦ-ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਅਤੇ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਏਗਾ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਈਐਨਐਸ ਵਿਕਰਾਂਤ 'ਤੇ ਫਲਾਈਟ ਟੈਸਟ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ, ਜੋ 2023 ਦੇ ਮੱਧ ਤੱਕ ਪੂਰਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਿਗ-29 ਜੈੱਟ ਪਹਿਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਜੰਗੀ ਬੇੜੇ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨਗੇ। ਆਈਐਨਐਸ ਵਿਕਰਾਂਤ ਦਾ ਚਾਲੂ ਹੋਣਾ ਰੱਖਿਆ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਤਮ-ਨਿਰਭਰਤਾ ਵੱਲ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ ਹੋਵੇਗਾ। ਵਿਕਰਾਂਤ ਦੇ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਭਾਰਤ ਅਮਰੀਕਾ, ਯੂ.ਕੇ., ਰੂਸ, ਚੀਨ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਚੋਣਵੇਂ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਜੋ ਇੱਕ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਕੈਰੀਅਰ ਨੂੰ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ 'ਮੇਕ ਇਨ' ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ 'ਪਹਿਲ।' ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਦਾ ਅਸਲ ਸਬੂਤ ਹੋਵੇਗਾ।
ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਦਯੋਗਿਕ ਘਰਾਣਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲਘੂ, ਝੌਂਪੜੀ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨੇ ਉਦਯੋਗਾਂ (MSMEs) ਦੁਆਰਾ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਉਪਕਰਣਾਂ ਅਤੇ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਵਿਕਰਾਂਤ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨਾਲ, ਭਾਰਤ ਕੋਲ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਦੋ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਕੈਰੀਅਰ ਹੋਣਗੇ, ਜੋ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨਗੇ।
ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਕੈਰੀਅਰ, ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੀ ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ, ਵਾਰਸ਼ਿਪ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਬਿਊਰੋ (ਡਬਲਯੂ.ਡੀ.ਬੀ.) ਦੁਆਰਾ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ, ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਅਤੇ ਜਲ ਮਾਰਗ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਧੀਨ ਇੱਕ ਜਨਤਕ ਖੇਤਰ ਦੇ ਸ਼ਿਪਯਾਰਡ ਕੋਚੀਨ ਸ਼ਿਪਯਾਰਡ ਲਿਮਿਟੇਡ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਇਸਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪੂਰਵਗਾਮੀ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਹਿਲਾ ਏਵੀਏਟਰ ਕੇ ਵਿਕਰਾਂਤ ਜਿਸ ਨੇ 1971 ਦੀ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ।
ਵਿਕਰਾਂਤ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਜੇਤੂ ਅਤੇ ਬਹਾਦਰ। ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਕੈਰੀਅਰ (ਆਈਏਸੀ) ਦੀ ਨੀਂਹ ਅਪ੍ਰੈਲ 2005 ਵਿੱਚ ਰਸਮੀ ਸਟੀਲ ਕੱਟਣ ਦੁਆਰਾ ਰੱਖੀ ਗਈ ਸੀ। ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਕੈਰੀਅਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਖਾਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸਟੀਲ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਵਾਰਸ਼ਿਪ ਗ੍ਰੇਡ ਸਟੀਲ (WGS) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਵਦੇਸ਼ੀਕਰਨ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, IAC ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੇ ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼ ਗ੍ਰੇਡ ਸਟੀਲ ਦਾ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਖੋਜ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ (DRDL) ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਸਟੀਲ ਅਥਾਰਟੀ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਲਿਮਿਟੇਡ (SAIL) ਦੁਆਰਾ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਸ਼ੈੱਲ (ਫ੍ਰੇਮਵਰਕ) ਦਾ ਕੰਮ ਅੱਗੇ ਵਧਿਆ ਅਤੇ ਫਰਵਰੀ 2009 ਵਿਚ, ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਪਠਾਨ (ਨੌਟਲ, ਕੀਲ) ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਯਾਨੀ ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਅੱਗੇ ਵਧੀ। ਪਠਾਨ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਤਲ 'ਤੇ ਮੂਲ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਸਾਰਾ ਢਾਂਚਾ ਖੜ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪੜਾਅ ਅਗਸਤ 2013 ਵਿੱਚ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਸਫਲ ਲਾਂਚ ਦੇ ਨਾਲ ਪੂਰਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। 262 ਮੀਟਰ ਲੰਬਾ ਅਤੇ 62 ਮੀਟਰ ਚੌੜਾ, INS ਵਿਕਰਾਂਤ 18 ਨੌਟੀਕਲ ਮੀਲ ਤੋਂ 7500 ਸਮੁੰਦਰੀ ਮੀਲ ਦੀ ਰੇਂਜ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 2,200 ਕੈਬਿਨ ਹਨ, ਜੋ ਲਗਭਗ 1,600 ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਮਲਾਹਾਂ ਦੇ ਰਹਿਣ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੈਬਿਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਜਹਾਜ਼ ਕੈਰੀਅਰ, ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਸੰਚਾਲਨ, ਜਹਾਜ਼ ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਲਈ ਬਹੁਤ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਆਟੋਮੇਸ਼ਨ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਉਪਕਰਨਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਹੈ।
ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਮਾਡਿਊਲਰ ਓ.ਟੀ. (ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਥੀਏਟਰ), ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਮਾਡਿਊਲਰ ਓ.ਟੀ., ਫਿਜ਼ੀਓਥੈਰੇਪੀ ਕਲੀਨਿਕ, ਆਈਸੀਯੂ, ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾਵਾਂ, ਸੀਟੀ ਸਕੈਨਰ, ਐਕਸ-ਰੇ ਮਸ਼ੀਨਾਂ, ਡੈਂਟਲ ਕੰਪਲੈਕਸ, ਸਮੇਤ ਨਵੀਨਤਮ ਮੈਡੀਕਲ ਉਪਕਰਨਾਂ ਦੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਸੰਪੂਰਨ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਮੈਡੀਕਲ ਕੰਪਲੈਕਸ ਹੈ। ਆਈਸੋਲੇਸ਼ਨ ਵਾਰਡ ਅਤੇ ਟੈਲੀਮੇਡੀਸਨ ਆਦਿ ਸਹੂਲਤਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਇਹ ਮਿਗ 29ਕੇ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ, ਕਾਮੋਵ-31 ਅਤੇ ਐੱਮ.ਐੱਚ.-60ਆਰ ਮਲਟੀ-ਰੋਲ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਣੇ ਐਡਵਾਂਸਡ ਲਾਈਟ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ (ਏ.ਐੱਲ.ਐੱਚ.) ਅਤੇ ਲਾਈਟ ਕੰਬੈਟ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ (ਐੱਲ.ਸੀ.ਏ.) ਸਮੇਤ 30 ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਵਾਲੇ ਹਵਾਈ ਵਿੰਗ ਨੂੰ ਸੰਚਾਲਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੋਵੇਗਾ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਵਿਚਾਲੇ ਹਵਾ ਵਿੱਚ SpiceJet ਦੀ ਉਡਾਣ ਦੇ ਆਟੋ ਪਾਇਲਟ ਵਿੱਚ ਆਈ ਖਰਾਬੀ
