ਕੇਂਦਰਪਾੜਾ: ਓਡੀਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਾਗਰਿਕ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ 'ਸਿਰਫ਼ ਬ੍ਰਾਹਮਣ' ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਆਲੋਚਨਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਬਾਅਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲ ਕੇ 'ਸਵਰਗ ਦੁਆਰ' ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਮਾਜ ਦੇ ਪਾਖੰਡ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਵੀ ਹੋਇਆ ਜਿੱਥੇ ਮ੍ਰਿਤਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਬਣਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਦੀਆਂ ਚਾਬੀਆਂ ਅਜੇ ਵੀ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਵਿਅਕਤੀ ਕੋਲ ਹਨ।
ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ: ਸੂਬੇ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ 155 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਕੇਂਦਰਪਾੜਾ ਨਗਰਪਾਲਿਕਾ ਨੇ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਹਜ਼ਾਰੀ ਬਾਗੀਚਾ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਦੇ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ 'ਤੇ 'ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ' ਦਾ ਸਾਈਨ ਬੋਰਡ ਲਗਾਇਆ ਸੀ। ਸਥਾਨਕ ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਹਾਲਾਂਕਿ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਦੀਆਂ ਅੰਤਿਮ ਰਸਮਾਂ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਗ੍ਰਾਂਟ ਨਾਲ ਇਸ ਸਹੂਲਤ ਦਾ ਨਵੀਨੀਕਰਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਧਿਕਾਰਤ ਬੋਰਡ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਹੋਰ ਜਾਤਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਨੇੜੇ ਦੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਵਿੱਚ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਦਾ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਮੁਰੰਮਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਕੇਂਦਰਪਾੜਾ ਨਗਰਪਾਲਿਕਾ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਪ੍ਰਫੁੱਲ ਚੰਦਰ ਬਿਸਵਾਲ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਸਬੰਧ 'ਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਕਥਿਤ ਜਾਤੀ ਭੇਦਭਾਵ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਲਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਦਲਿਤ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਆਗੂਆਂ ਵੱਲੋਂ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਪ੍ਰਥਾ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਖਤਮ: ਇਸੇ ਲੜੀ ਤਹਿਤ ਉੜੀਸਾ ਦਲਿਤ ਸਮਾਜ ਦੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਇਕਾਈ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਨਗੇਂਦਰ ਜੇਨਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਈ ਕਿ ਨਗਰ ਪਾਲਿਕਾ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਦੇ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਦੀ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਕੇ ਸਰਕਾਰੀ ਅਦਾਰੇ ਕਾਨੂੰਨ ਤੋੜ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਾਤੀ ਵਿਤਕਰੇ ਨੂੰ ਬੜ੍ਹਾਵਾ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਪ੍ਰਥਾ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸੀਪੀਆਈ (ਐਮ) ਦੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਇਕਾਈ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਗਯਾਧਰ ਢਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਲਈ ਸਿਰਫ਼ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਲਈ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਚਲਾਉਣਾ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੂਸਰੀਆਂ ਜਾਤਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਪਿਆਰਿਆਂ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਿਰਫ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਕਰਨਾ ਸੰਵਿਧਾਨ ਅਧੀਨ ਸਾਰੀਆਂ ਜਾਤਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਮੌਲਿਕ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਲਈ ਵੱਖਰਾ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਅਲਾਟ ਕਰਨਾ ਜਾਤੀ ਅਸਮਾਨਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਵਾ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ 'ਤੇ ਜਗਨਨਾਥ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਖੋਜੀ ਭਾਸਕਰ ਮਿਸ਼ਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਿਸ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਸਾਰੀਆਂ ਜਾਤਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਸਥਾਨ ਨੂੰ ਸਵਰਗ ਦੇ ਗੇਟਵੇ ਦਾ ਨਾਂ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸਵਰਗ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ 'ਤੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕਰਨ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਸਵਰਗ ਵਿਚ ਸਥਾਨ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
