ਭੁਵਨੇਸ਼ਵਰ: ਓਡੀਸ਼ਾ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮਾਜਿਕ-ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਹਿਨੂਰ ਹੀਰਾ ਭਗਵਾਨ ਜਗਨਨਾਥ ਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਗਗਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ (United Kingdom) ਤੋਂ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪੁਰੀ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਕੋਹਿਨੂੰਰ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦ੍ਰੋਪਦੀ ਮੁਰਮੂ ਦਖ਼ਲ ਦੇਵੇ। ਮਹਾਰਾਣੀ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ II ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਦਾ ਪੁੱਤਰ ਪ੍ਰਿੰਸ ਚਾਰਲਸ ਰਾਜਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 105 ਕੈਰੇਟ ਦਾ ਹੀਰਾ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਡਚੇਸ ਆਫ ਕੋਰਨਵਾਲ ਕੈਮਿਲਾ ਨੂੰ ਜਾਵੇਗਾ, ਜੋ ਕਿ ਮਹਾਰਾਣੀ ਦੀ ਪਤਨੀ ਹੈ।
ਪੁਰੀ ਸਥਿਤ ਸੰਗਠਨ ਸ਼੍ਰੀ ਜਗਨਨਾਥ ਸੈਨਾ ਨੇ 12ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਕੋਹਿਨੂਰ ਹੀਰੇ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਇਕ ਮੰਗ ਪੱਤਰ ਸੌਂਪਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੰਗ ਪੱਤਰ ਰਾਹੀਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੋਹਿਨੂਰ ਹੀਰਾ ਸ੍ਰੀ ਜਗਨਨਾਥ ਭਗਵਾਨ ਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਹੁਣ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੀ ਮਹਾਰਾਣੀ (Queen of England) ਕੋਲ ਹੈ। ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਸਾਡੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸਨੂੰ ਭਾਰਤ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਕਿਉਂਕਿ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ (Maharaja Ranjit Singh) ਨੇ ਆਪਣੀ ਵਸੀਅਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਜਗਨਨਾਥ ਨੂੰ ਦਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਪਟਨਾਇਕ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਨਾਦਿਰ ਸ਼ਾਹ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਾਈ ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਰੀ ਲਾਰਡ ਨੂੰ ਹੀਰਾ ਦਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਸੌਂਪਿਆ ਨਹੀਂ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਅਤੇ ਖੋਜਕਾਰ ਅਨਿਲ ਧੀਰ ਨੇ ਪੀਟੀਆਈ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ 1839 ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ (Maharaja Ranjit Singh) ਗਈ ਅਤੇ 10 ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਕੋਹਿਨੂਰ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਪੁੱਤਰ ਦਲੀਪ ਸਿੰਘ ਤੋਂ ਖੋਹ ਲਿਆ ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਜਾਣਦੇ ਸਨ ਕਿ ਇਹ ਪੁਰੀ ਵਿਖੇ ਭਗਵਾਨ ਜਗਨਨਾਥ ਨੂੰ ਸੌਂਪਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਪਟਨਾਇਕ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸਨੇ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਮਹਾਰਾਣੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪੱਤਰ ਭੇਜਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੂੰ 19 ਅਕਤੂਬਰ, 2016 ਨੂੰ ਬਕਿੰਘਮ ਪੈਲੇਸ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸੰਚਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ (United Kingdom) ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਮਹਾਰਾਣੀ ਆਪਣੇ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਉੱਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਪੱਤਰ ਦੀ ਇੱਕ ਕਾਪੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਮੈਮੋਰੰਡਮ ਨਾਲ ਨੱਥੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਇਹ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ ਉੱਤੇ ਕਿ ਉਹ ਛੇ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਉੱਤੇ ਚੁੱਪ ਕਿਉਂ ਰਹੇ, ਪਟਨਾਇਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਇੰਗਲੈਂਡ ਜਾਣ ਲਈ ਵੀਜ਼ਾ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਯੂਕੇ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਉਠਾ ਸਕੇ। ਧੀਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੈਨਾ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਜਾਇਜ਼ ਹੈ ਹਾਲਾਂਕਿ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਵਾਰਸ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਰਗੇ ਕਈ ਦਾਅਵੇਦਾਰ ਹਨ।
ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਵਸੀਅਤ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਸਨੇ ਭਗਵਾਨ ਜਗਨਨਾਥ ਨੂੰ ਕੋਹਿਨੂਰ ਦਾਨ (Kohinoor belongs to Lord Jagannath) ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਆਰਮੀ ਅਫਸਰ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਸਬੂਤ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਆਰਕਾਈਵਜ਼ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਓਡੀਸ਼ਾ ਦੇ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਬੀਜੂ ਜਨਤਾ ਦਲ (ਬੀਜੇਡੀ) ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਭੁਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ 2016 ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਹੀਰੇ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲਿਆਉਣ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ।
ਪੁਰੀ ਦੇ ਭਾਜਪਾ ਵਿਧਾਇਕ ਜਯੰਤ ਸਾਰੰਗੀ ਨੇ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਉੜੀਸਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਉਠਾਉਣਗੇ। ਕੋਹਿਨੂਰ ਹੀਰਾ ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਦੁਆਰਾ ਲਗਭਗ 170 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੀ ਮਹਾਰਾਣੀ ਨੂੰ "ਸਮਰਪਣ" ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਨੂੰ "ਸਪੁਰਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ" ਗਿਆ ਸੀ, ਭਾਰਤੀ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਰਵੇਖਣ ਨੇ ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਆਰਟੀਆਈ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:ਭਾਰਤ 1 ਦਸੰਬਰ 2022 ਤੋਂ 30 ਨਵੰਬਰ 2023 ਤੱਕ ਇੱਕ ਸਾਲ ਲਈ ਜੀ 20 ਦੀ ਸੰਭਾਲੇਗਾ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ
ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਵਿਲੀਅਮ ਡੈਲਰੀਮਪਲ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ, "ਕੋਹਿਨੂਰ" (Kohinoor) ਵਿੱਚ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਬਾਲ ਸਿੱਖ ਵਾਰਸ ਦਲੀਪ ਸਿੰਘ ਨੇ ਮਹਾਰਾਣੀ ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਨੂੰ ਗਹਿਣਾ ਸੌਂਪਣ ਉੱਤੇ ਅਫਸੋਸ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਸਨੇ ਇਹ ਵੀ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਰਾਣੀ ਨੂੰ ਦੇਣਾ ਚਾਹਿਆ। ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ (Supreme Court) ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਪੱਖ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਹੀਰੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 200 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ, ਨਾ ਤਾਂ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਚੋਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ "ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ" ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਬਲਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਈਸਟ ਇੰਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਕੀਮਤੀ ਰਤਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕੋਹਿਨੂਰ ਕਥਿਤ ਤੌਰ ਉੱਤੇ 14ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਲੂਰ ਖਾਨ ਵਿੱਚ ਕੋਲੇ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲਿਆ ਸੀ।
