ETV Bharat / bharat

Nirjala Ekadashi 2023: ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ 'ਤੇ ਗੰਗਾ ਇਸ਼ਨਾਨ ਅਤੇ ਦਾਨ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ, ਜਾਣੋ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਦੀ ਵਿਧੀ

Nirjala Ekadashi Today: ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਨੂੰ 24 ਇਕਾਦਸ਼ੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਇਹ ਵਰਤ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

Nirjala Ekadashi 2023
Nirjala Ekadashi 2023
author img

By

Published : May 31, 2023, 11:10 AM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਲਈ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਤਿਥੀ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਜੇਠ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਪੰਦਰਵਾੜੇ ਦੀ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਨੂੰ ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦਾ ਵਰਤ ਨਿਯਮਿਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਕਰਨ ਨਾਲ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਨਚਾਹੇ ਫਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 24 ਇਕਾਦਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ 31 ਮਈ ਨੂੰ ਮਨਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦਾ ਵਰਤ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਰੱਖੋ ਧਿਆਨ: ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦਾ ਵਰਤ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਖਾਸ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

  • ਪੂਜਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਜਾਂ ਆਪਣੀ ਸਹੂਲਤ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ੁੱਧ ਜਲ ਵਿੱਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰੋ।
  • ਸਾਫ਼ ਕੱਪੜੇ ਪਾ ਕੇ ਨੇੜੇ ਦੇ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਮੰਦਰ ਜਾਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਦੀਵਾ ਜਗਾਓ।
  • ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਿਯਮਿਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੂੰ ਗੰਗਾ ਜਲ ਨਾਲ ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਕਰੋ।
  • ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਵਰਤ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਕਰੋ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰੋ।
  • ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਵਰਤ ਦੌਰਾਨ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨਾ ਲਓ।
  • ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਨੂੰ ਮਠਿਆਈ, ਨਵੇਦਿਆ ਜਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਚੜ੍ਹਾਓ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਲਓ।

ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਵਰਤ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ: ਜਾਣਕਾਰ ਪੰਡਿਤਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਵਰਤ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ 30 ਮਈ ਦੁਪਹਿਰ 01.07 ਵਜੇ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਦਕਿ ਇਕਾਦਸ਼ੀ 31 ਮਈ ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ 01.45 ਵਜੇ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗੀ। 1 ਜੂਨ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 05:24 ਤੋਂ 08:10 ਤੱਕ ਵਰਤ ਰੱਖਣਾ ਫਲਦਾਇਕ ਹੈ।

ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਵਰਤ ਦਾ ਮਹੱਤਵ: ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਹੜਾ ਵਿਅਕਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 24 ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਵਰਤ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ, ਜੇਕਰ ਉਹ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਰੀਆਂ 24 ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਵਰਤਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਫਲ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਮਹਿਮਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਮੰਤਰਾਂ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਨ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਲਾਭ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਕਾਦਸ਼ੀ 'ਤੇ ਮੰਤਰਾਂ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਨ ਨਾਲ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਅਤੇ ਮਾਂ ਲਕਸ਼ਮੀ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤਿਉਹਾਰ ਦੇ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੇ ਮੰਤਰਾਂ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਨ ਨਾਲ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਆਰਥਿਕ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮੰਤਰਾਂ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਨ ਨਾਲ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸੁੱਖ, ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਲਈ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਤਿਥੀ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਜੇਠ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਪੰਦਰਵਾੜੇ ਦੀ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਨੂੰ ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦਾ ਵਰਤ ਨਿਯਮਿਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਕਰਨ ਨਾਲ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਨਚਾਹੇ ਫਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 24 ਇਕਾਦਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ 31 ਮਈ ਨੂੰ ਮਨਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦਾ ਵਰਤ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਰੱਖੋ ਧਿਆਨ: ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦਾ ਵਰਤ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਖਾਸ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

  • ਪੂਜਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਜਾਂ ਆਪਣੀ ਸਹੂਲਤ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ੁੱਧ ਜਲ ਵਿੱਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰੋ।
  • ਸਾਫ਼ ਕੱਪੜੇ ਪਾ ਕੇ ਨੇੜੇ ਦੇ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਮੰਦਰ ਜਾਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਦੀਵਾ ਜਗਾਓ।
  • ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਿਯਮਿਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੂੰ ਗੰਗਾ ਜਲ ਨਾਲ ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਕਰੋ।
  • ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਵਰਤ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਕਰੋ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰੋ।
  • ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਵਰਤ ਦੌਰਾਨ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨਾ ਲਓ।
  • ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਨੂੰ ਮਠਿਆਈ, ਨਵੇਦਿਆ ਜਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਚੜ੍ਹਾਓ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਲਓ।

ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਵਰਤ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ: ਜਾਣਕਾਰ ਪੰਡਿਤਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਵਰਤ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ 30 ਮਈ ਦੁਪਹਿਰ 01.07 ਵਜੇ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਦਕਿ ਇਕਾਦਸ਼ੀ 31 ਮਈ ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ 01.45 ਵਜੇ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗੀ। 1 ਜੂਨ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 05:24 ਤੋਂ 08:10 ਤੱਕ ਵਰਤ ਰੱਖਣਾ ਫਲਦਾਇਕ ਹੈ।

ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਵਰਤ ਦਾ ਮਹੱਤਵ: ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਹੜਾ ਵਿਅਕਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 24 ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਵਰਤ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ, ਜੇਕਰ ਉਹ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਰੀਆਂ 24 ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਵਰਤਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਫਲ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨਿਰਜਲਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦੇ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਮਹਿਮਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਮੰਤਰਾਂ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਨ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਲਾਭ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਕਾਦਸ਼ੀ 'ਤੇ ਮੰਤਰਾਂ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਨ ਨਾਲ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਅਤੇ ਮਾਂ ਲਕਸ਼ਮੀ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤਿਉਹਾਰ ਦੇ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੇ ਮੰਤਰਾਂ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਨ ਨਾਲ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਆਰਥਿਕ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮੰਤਰਾਂ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਨ ਨਾਲ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸੁੱਖ, ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.