ਵਾਰਾਣਸੀ (ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼) : ਨੇਪਾਲ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੁਵੱਲੇ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ੇਰ ਬਹਾਦੁਰ ਦੇਉਬਾ ਭਾਰਤ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਹਨ। ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਜਲਦੀ ਹੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਭਾਰਤ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਉਹ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਸਦੀ ਖੇਤਰ ਵਾਰਾਣਸੀ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦਾ ਵੀ ਦੌਰਾ ਕਰਨਗੇ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਾਰਾਣਸੀ ਨਾਲ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਸਬੰਧ ਸੈਂਕੜੇ ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੇ ਹਨ।
ਵਾਰਾਣਸੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਪਰਿਵਾਰ ਲਾਲ ਮੋਹਰੀਆ ਪਾਂਡਾ ਪਿਛਲੇ ਸੈਂਕੜੇ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਕਾਸ਼ੀ ਦੇ ਮਹਾਤੀਰਥ ਮਣੀਕਰਨਿਕਾ ਘਾਟ ਵਿਖੇ ਰਹਿ ਕੇ ਨੇਪਾਲੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਜਿਉਂਦਾ ਰੱਖਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਲਾਲ ਮੋਹਰੀਆ ਪਾਂਡਾ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਜੰਗ ਬਹਾਦੁਰ ਰਾਣਾ ਦੇ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਕਾਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਨੇਪਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਪੂਜਾ, ਪਾਠ, ਸ਼ਰਾਧ ਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਅਤੇ ਤਰਪਣ ਕਰਨ ਲਈ ਪੱਤਰ ਅਤੇ ਮੋਹਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।
ਲਾਲ ਮੋਹਰੀਆ ਪਾਂਡਾ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਕ੍ਰਿਪਾਸ਼ੰਕਰ ਦਿਵੇਦੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, ''ਲਗਭਗ 150 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਰਾਜਾ ਜੰਗ ਬਹਾਦੁਰ ਰਾਣਾ ਗਰੀਬ ਭਿਖਾਰੀ ਦੇ ਭੇਸ 'ਚ ਵਾਰਾਣਸੀ ਪਹੁੰਚੇ ਸਨ। ਇੱਕ ਮੁੱਠੀ ਜੌਂ ਲੈ ਕੇ, ਉਸਨੇ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਨੀਕਰਨਿਕਾ ਘਾਟ ਵਿਖੇ ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਲਈ ਸ਼ਰਾਧ ਅਤੇ ਤਰਪਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਮੁੱਠੀ ਜੌਂ ਲਈ ਸ਼ਰਾਧ ਦੀ ਰਸਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਇੱਥੇ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਾਡੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਦੀਆਂ ਆਤਮਾਵਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਮੁੱਠੀ ਭਰ ਜੌਂ ਦੇ ਬਦਲੇ ਸਾਰੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ।"
ਜੰਗ ਬਹਾਦਰ ਰਾਣਾ ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤਾਂਬੇ ਦੀ ਪਲੇਟ 'ਤੇ ਨੇਪਾਲ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਲਾਲ ਮੋਹਰ ਲਗਾ ਕੇ ਦਿਵੇਦੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਤਾਂਬੇ ਦੀ ਪਲੇਟ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤੀ। ਉਸਨੇ ਇਸ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਤੀਰਥ ਪੁਜਾਰੀ ਵਜੋਂ ਕਾਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇਪਾਲ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਹਰ ਨਾਗਰਿਕ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਅਤੇ ‘ਤਰਪਣ’ ਦੀ ਰਸਮ ਅਦਾ ਕਰਦਾ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸੰਕਟ ਵਿਚਕਾਰ, ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾਈ ਫੌਜ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਕੀਤਾ ਇਨਕਾਰ
ਕ੍ਰਿਪਾਸ਼ੰਕਰ ਦਿਵੇਦੀ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ 1993 ਵਿੱਚ ਤਤਕਾਲੀ ਰਾਜਾ ਵੀਰੇਂਦਰ ਰਾਣਾ ਦੇ ਨਾਲ ਨੇਪਾਲ ਦੀ ਰਾਜਮਾਤਾ ਵੀ ਕਾਸ਼ੀ ਆਈ ਸੀ। ਇਸ ਘਾਟ 'ਤੇ ਇਸ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਰਾਜੇ ਦੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਲਈ ਸ਼ਰਾਧ ਅਤੇ ਤਰਪਾਨ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਨੇਪਾਲ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਲੋਕ ਕਾਸ਼ੀ ਦੇ ਇਸ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿਚ ਕਾਸ਼ੀ ਵਿਚ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ, ਤਰਪਣ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਨੇਪਾਲ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਵੀ ਇੱਥੇ ਆ ਕੇ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹਨ।
ਲਾਲ ਮੋਹਰੀਆ ਪਾਂਡਾ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਰਾਜਸ਼ਾਹੀ ਸੀ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਨੇਪਾਲੀਆਂ ਦੇ ਵਾਰਾਣਸੀ ਆਉਣ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਪਰ ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਲੋਕਤੰਤਰ ਆਇਆ ਹੈ, ਨੇਪਾਲ ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਭੁੱਲ ਗਈ ਹੈ। ਹੁਣ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਨੇਪਾਲੀ ਵਾਰਾਣਸੀ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ, ਸਾਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਹੈ ਕਿ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੱਥੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਾਡਾ ਪਰਿਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।