ਕਿਨੌਰ: ਹਿੰਦੂਸਤਾਨ ਤਿੱਬਤ ਰੋਡ ਜਿਸਨੂੰ ਅਸੀਂ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਤਿੱਬਤ ਰੋਡ ਕਹਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਅੱਜ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਮਾਰਗ ਨੰਬਰ 5 ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਬਣਾਈ ਗਈ ਇੱਕ ਉਹ ਸੜਕ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਬਹੁਤ ਹੀ ਦਿਲਚਸਪ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਕਿ 1848 ਈ ਵਿੱਚ ਲਾਰਡ ਡਲਹੌਜ਼ੀ ਜੋ ਅੰਗਰੇਜ ਭਾਰਤ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਜਨਰਲ ਬਣ ਕੇ ਆਏ ਸੀ। ਜਿਸਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ 1856 ਈ. ਤੱਕ ਰਿਹਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਜੂਨ 1850 ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਮਾਰਗ ਨੰਬਰ 5 ਭਾਵ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਤਿੱਬਤ ਰੋਡ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕਵਾਇਦ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ-ਤਿੱਬਤ ਸੜਕ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਾਲਕਾ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਹਿੱਸਾ ਕਿੰਨੌਰ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
'ਸੜਕਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਜਿੰਦਗੀ ਬੇਮਾਇਨੇ' ਜੂਨ 1850 ਈ. ਵਿਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਹਾਈਵੇ ਨੰ: 5 ਭਾਵ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਤਿੱਬਤ ਰੋਡ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕਵਾਇਦ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸਦੇ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੰਮ ਦਾ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀ ਕਮਾਂਡਰ-ਇਨ-ਚੀਫ਼ ਸ੍ਰੀ ਚਾਰਲਸ ਨੈਪੀਅਰ ਨੂੰ ਅਤੇ ਚਾਰਲਸ ਨੇਪੀਅਰ ਨੇ ਅੱਗੇ ਦਾ ਜੋ ਕੰਮ ਸੀ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸੈਕਟਰੀ ਸ੍ਰੀ ਕੈਨੇਡੀ ਨੂੰ ਸੌਂਪਿਆ। ਇਸ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਬਹੁਤ ਵਾਰ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਇਹ ਸੜਕ ਇਸ ਨੂੰ ਕੈਨੇਡੀ ਰੋਡ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਸੜਕ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਤਿੱਬਤ ਦਰਮਿਆਨ ਵਪਾਰਕ ਸੰਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨਾ ਸੀ।
ਇਸ ਸੁਰੰਗ ਦੀ ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਵੀ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਉੱਚੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਬਣਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ, ਇਹ ਇੱਕ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਪਹਿਲੀ ਅਜਿਹੀ ਸੜਕ ਸੀ ਜੋ ਇੰਨੀ ਉੱਚਾਈ' ਤੇ ਬਣਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। 2000 ਅਤੇ 2005 ਵਿਚ ਜੋ ਹੜ੍ਹ ਆਇਆ ਸੀਤਾਂ ਸਾਡੀਆਂ ਨਕਦੀ ਫਸਲਾਂ ਸੇਬ, ਮਟਰ ਅਸੀਂ ਇਸ ਰਸਤੇ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਆਏ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਸਤਲੁਜ ਦੇ ਨਾਲ ਜੋ ਰਾਜਮਾਰਗ ਹੈ ਉਹ ਬੰਦ ਸੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹੋਏ ਇੰਡੀਆ ਤਿੱਬਤ ਰੋਡ ਨੂੰ ਸੁਚਾਰੂ ਢੰਗ ਨਾਲ ਚਲਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
