ਮੁੰਬਈ: ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (RBI) ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਹੋਏ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਭਰਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਅਰਥਚਾਰੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ 'ਤੇ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਲਗਭਗ 52 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਅਜਿਹਾ ਅਨੁਮਾਨ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੀ ਸਾਲ 2021-22 ਲਈ 'ਰਿਪੋਰਟ ਆਨ ਕਰੰਸੀ ਐਂਡ ਫਾਈਨੈਂਸ (ਆਰਸੀਐਫ)' ਦੇ ਚੈਪਟਰ 'ਐਪੀਡੈਮਿਕ ਮਾਰਕਸ' 'ਚ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਮੁਤਾਬਕ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੀਆਂ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਲਹਿਰਾਂ ਕਾਰਨ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਹਫੜਾ-ਦਫੜੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਸਥਿਰ ਪੁਨਰ ਸੁਰਜੀਤੀ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਆਈ ਅਤੇ ਕੁੱਲ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦ (ਜੀਡੀਪੀ) ਦੇ ਤਿਮਾਹੀ ਰੁਝਾਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਆਇਆ।
ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਾਲ 2020-21 ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਤਿਮਾਹੀ 'ਚ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਲਹਿਰ ਕਾਰਨ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ 'ਚ ਗਹਿਰਾ ਸੰਕੁਚਨ ਆਇਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੇ ਤੇਜ਼ੀ ਫੜੀ। ਪਰ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਜੋ ਕਿ 2021-22 ਦੀ ਅਪ੍ਰੈਲ-ਜੂਨ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ ਆਈ ਸੀ, ਨੇ ਇਸ 'ਤੇ ਡੂੰਘਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਇਆ। ਫਿਰ ਜਨਵਰੀ 2022 ਵਿੱਚ ਤੀਜੀ ਲਹਿਰ ਨੇ ਪੁਨਰ ਸੁਰਜੀਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, "ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਵਿਕਾਸ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਢਾਂਚਾਗਤ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਮੱਧਮ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਚਾਲ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।"
ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪ੍ਰੀ-ਕੋਵਿਡ ਪੀਰੀਅਡ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਲਗਭਗ 6.6 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ (2012-13 ਤੋਂ 2019-20 ਲਈ ਮਿਸ਼ਰਿਤ ਸਾਲਾਨਾ ਵਿਕਾਸ ਦਰ) ਏ ਕਰੀਬ ਸੀ। ਮੰਦੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਇਹ 7.1 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ (2012-13 ਤੋਂ 2016-17 ਤੱਕ ਮਿਸ਼ਰਿਤ ਸਾਲਾਨਾ ਵਿਕਾਸ ਦਰ) ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ 'ਤੇ ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ, ਜਾਣੋ ਕੀ ਹੈ ਮਾਮਲਾ
ਇਸ ਅਨੁਸਾਰ, '2020-21 ਲਈ ਨੈਗੇਟਿਵ 6.6 ਫੀਸਦੀ, 2021-22 ਲਈ 8.9 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ 2022-23 ਲਈ 7.2 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਅਸਲ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਕੋਵਿਡ-19 ਕਾਰਨ ਹੋਏ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਭਰਪਾਈ ਨੂੰ 2034-35 ਤੱਕ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਵੇਗਾ।
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 2020-21, 2021-22 ਅਤੇ 2022-23 ਵਿੱਚ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਘਾਟਾ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 19.1 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ, 17.1 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਅਤੇ 16.4 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਰਿਹਾ ਹੈ।
(ਪੀਟੀਆਈ-ਭਾਸ਼ਾ)
