ETV Bharat / bharat

Holi 2023: ਕਾਸ਼ੀ 'ਚ ਬਲਦੀਆਂ ਚਿਤਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਖੇਡੀ ਗਈ ਹੋਲੀ, ਚਿਤਾ ਦੀ ਸੁਆਹ ਨਾਲ ਉਡਦਾ ਰਿਹਾ ਗੁਲਾਲ - ਰਾਖ ਨਾਲ ਹੋਲੀ

ਵਾਰਾਣਸੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਮਣੀਕਰਨਿਕਾ ਘਾਟ ਵਿੱਚ ਬਲਦੀਆਂ ਚਿਤਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਲੀ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਖੇਡੀ ਗਈ। ਇਸ ਅਨੋਖੀ ਹੋਲੀ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ।

ਮਣੀਕਰਨਿਕਾ ਘਾਟ 'ਚ ਖੇਡੀ ਗਈ ਅਨੌਖੀ ਹੋਲੀ
ਮਣੀਕਰਨਿਕਾ ਘਾਟ 'ਚ ਖੇਡੀ ਗਈ ਅਨੌਖੀ ਹੋਲੀ
author img

By

Published : Mar 4, 2023, 7:39 PM IST

ਵਾਰਾਣਸੀ: ਕਾਸ਼ੀ ਬਹੁਤ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਦੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਵੀ ਵਿਲੱਖਣ ਹਨ। ਕੱਲ੍ਹ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਰੰਗਭਰੀ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਧੂਮਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ। ਭੋਲੇਨਾਥ ਨੇ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਦਾ ਗੌਣਾ ਲੈ ਕੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੇ ਮੋਢਿਆਂ 'ਤੇ ਪਾਲਕੀ 'ਚ ਸਵਾਰ ਹੋ ਕੇ ਬਾਹਰ ਆਏ। ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੇ ਅਬੀਰ ਗੁਲਾਲ ਦੀ ਭਰਪੂਰ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ (ਮਣੀਕਰਨਿਕਾ ਘਾਟ) ਵਿੱਚ ਬਲਦੀਆਂ ਚਿਤਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਲੀ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਖੇਡੀ ਗਈ। ਲਾਸ਼ਾਂ ਲੈ ਕੇ ਪਹੁੰਚੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਦਰਦ ਜ਼ਰੂਰ ਸੀ ਪਰ ਇਸ ਅਨੋਖੀ ਪਰੰਪਰਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸਭ ਕੁਝ ਭੁੱਲਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਦੀ ਹੋਲੀ: ਦਰਅਸਲ, ਮਹਾਸ਼ਮਸ਼ਾਨ ਨਾਥ ਮੰਦਰ ਦੀ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਵੱਲੋਂ ਕਾਸ਼ੀ ਦੇ ਮਣੀਕਰਨਿਕਾ ਘਾਟ 'ਤੇ ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਦੀ ਹੋਲੀ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਹੋਲੀ ਚਿਤਾ ਭਸਮ ਨਾਲ ਖੇਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਬੀਰ ਗੁਲਾਲ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਥੇ ਇਕੱਠੀ ਹੋਈ ਭੀੜ ਹੋਲੀ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਮਗਨ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਹਾਜ਼ਰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਹੋਲੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਇਆ। ਬਲਦੀ ਚਿਤਾ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਉੱਡਦੇ ਗੁਲਾਲ ਅਤੇ ਚਿਖਾ ਦੀ ਸੁਆਹ ਨੇ ਸਭ ਦਾ ਧਿਆਨ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਖਿੱਚਿਆ। ਮਹਾਸ਼ਮਸ਼ਾਨ ਨਾਥ ਮੰਦਰ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਭੋਲੇਨਾਥ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਨੂੰ ਵਿਦਾਇਗੀ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੈਲਾਸ਼ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਭੋਲੇਨਾਥ ਆਪਣੇ ਗੜ੍ਹ ਪਰਤਦੇ ਹਨ। ਭੂਤ -ਭ੍ਰੇਤ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨਾਲ ਹੋਲੀ ਖੇਡਣ ਲਈ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਪਰੰਪਰਾ ਦਾ ਅੱਜ ਵੀ ਪਾਲਣ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਰਾਖ ਨਾਲ ਹੋਲੀ : ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਭੋਲੇਨਾਥ ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ, ਚਿਤਾ ਦੀ ਰਾਖ ਨਾਲ ਹੋਲੀ ਖੇਡਦੇ ਹਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਹੋਲੀ ਵਿੱਚ ਚਿਤਾ ਭਸਮ ਦੇ ਨਾਲ ਅਬੀਰ-ਗੁਲਾਲ ਦੀ ਵੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹੋਲੀ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈਣ ਲਈ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਇਕੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਅਦਭੁਤ ਨਜ਼ਾਰਾ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਥਾਂ 'ਤੇ ਕਦੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ। ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮਣੀਕਰਨਿਕਾ ਘਾਟ ਵਿਖੇ ਹੋਲੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਹਾਸ਼ਮਸ਼ਾਨਨਾਥ ਮੰਦਰ 'ਚ ਪੂਜਾ ਅਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਬਾਬਾ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨ ਨਾਥ ਨੂੰ 100 ਡਮਰੂਆਂ ਦੀ ਧੁਨੀ ਵਿੱਚ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕਪਾਲ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਾਬ ਵੀ ਭੇਂਟ ਕੀਤੀ ਗਈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Queen Victoria Coins: ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਰਾਏਗੰਜ 'ਚ ਮਿਲੇ ਰਾਣੀ ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਸਿੱਕੇ

ਵਾਰਾਣਸੀ: ਕਾਸ਼ੀ ਬਹੁਤ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਦੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਵੀ ਵਿਲੱਖਣ ਹਨ। ਕੱਲ੍ਹ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਰੰਗਭਰੀ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਧੂਮਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ। ਭੋਲੇਨਾਥ ਨੇ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਦਾ ਗੌਣਾ ਲੈ ਕੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੇ ਮੋਢਿਆਂ 'ਤੇ ਪਾਲਕੀ 'ਚ ਸਵਾਰ ਹੋ ਕੇ ਬਾਹਰ ਆਏ। ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੇ ਅਬੀਰ ਗੁਲਾਲ ਦੀ ਭਰਪੂਰ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ (ਮਣੀਕਰਨਿਕਾ ਘਾਟ) ਵਿੱਚ ਬਲਦੀਆਂ ਚਿਤਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਲੀ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਖੇਡੀ ਗਈ। ਲਾਸ਼ਾਂ ਲੈ ਕੇ ਪਹੁੰਚੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਦਰਦ ਜ਼ਰੂਰ ਸੀ ਪਰ ਇਸ ਅਨੋਖੀ ਪਰੰਪਰਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸਭ ਕੁਝ ਭੁੱਲਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਦੀ ਹੋਲੀ: ਦਰਅਸਲ, ਮਹਾਸ਼ਮਸ਼ਾਨ ਨਾਥ ਮੰਦਰ ਦੀ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਵੱਲੋਂ ਕਾਸ਼ੀ ਦੇ ਮਣੀਕਰਨਿਕਾ ਘਾਟ 'ਤੇ ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਦੀ ਹੋਲੀ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਹੋਲੀ ਚਿਤਾ ਭਸਮ ਨਾਲ ਖੇਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਬੀਰ ਗੁਲਾਲ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਥੇ ਇਕੱਠੀ ਹੋਈ ਭੀੜ ਹੋਲੀ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਮਗਨ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਹਾਜ਼ਰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਹੋਲੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਇਆ। ਬਲਦੀ ਚਿਤਾ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਉੱਡਦੇ ਗੁਲਾਲ ਅਤੇ ਚਿਖਾ ਦੀ ਸੁਆਹ ਨੇ ਸਭ ਦਾ ਧਿਆਨ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਖਿੱਚਿਆ। ਮਹਾਸ਼ਮਸ਼ਾਨ ਨਾਥ ਮੰਦਰ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਭੋਲੇਨਾਥ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਨੂੰ ਵਿਦਾਇਗੀ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੈਲਾਸ਼ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਭੋਲੇਨਾਥ ਆਪਣੇ ਗੜ੍ਹ ਪਰਤਦੇ ਹਨ। ਭੂਤ -ਭ੍ਰੇਤ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨਾਲ ਹੋਲੀ ਖੇਡਣ ਲਈ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਪਰੰਪਰਾ ਦਾ ਅੱਜ ਵੀ ਪਾਲਣ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਰਾਖ ਨਾਲ ਹੋਲੀ : ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਭੋਲੇਨਾਥ ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ, ਚਿਤਾ ਦੀ ਰਾਖ ਨਾਲ ਹੋਲੀ ਖੇਡਦੇ ਹਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਹੋਲੀ ਵਿੱਚ ਚਿਤਾ ਭਸਮ ਦੇ ਨਾਲ ਅਬੀਰ-ਗੁਲਾਲ ਦੀ ਵੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹੋਲੀ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈਣ ਲਈ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਇਕੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਅਦਭੁਤ ਨਜ਼ਾਰਾ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਥਾਂ 'ਤੇ ਕਦੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ। ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮਣੀਕਰਨਿਕਾ ਘਾਟ ਵਿਖੇ ਹੋਲੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਹਾਸ਼ਮਸ਼ਾਨਨਾਥ ਮੰਦਰ 'ਚ ਪੂਜਾ ਅਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਬਾਬਾ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨ ਨਾਥ ਨੂੰ 100 ਡਮਰੂਆਂ ਦੀ ਧੁਨੀ ਵਿੱਚ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕਪਾਲ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਾਬ ਵੀ ਭੇਂਟ ਕੀਤੀ ਗਈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Queen Victoria Coins: ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਰਾਏਗੰਜ 'ਚ ਮਿਲੇ ਰਾਣੀ ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਸਿੱਕੇ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.