ETV Bharat / bharat

ਰੋਡ ਸ਼ੋਅ ਤੇ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਦਾ ਅਸਰ ਰਿਹਾ ਫਲੋਪ, ਗੁਜਰਾਤ 'ਚ ਪੋਲਿੰਗ ਫੀਸਦੀ ਡਿੱਗੀ

ਗੁਜਰਾਤ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣ 2022 ਦੇ Gujarat Assembly Election 2022 ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵੋਟ ਪਾਈ। ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜ ਮਤਦਾਨ ਲਈ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ, ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਦੀਆਂ ਬੇਨਤੀਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਬੇਰੁਖ਼ੀ ਦਾ ਸਬੂਤ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰਿਪੋਰਟ

Gujarat Assembly Election 2022
Gujarat Assembly Election 2022
author img

By

Published : Dec 6, 2022, 9:17 AM IST

ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ/ਗਾਂਧੀਨਗਰ: ਗੁਜਰਾਤ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣ 2022 ਦੇ ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ Gujarat Assembly Election 2022 ਵਿੱਚ 93 ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਸ਼ਾਮ 5 ਵਜੇ ਤੱਕ ਲਗਭਗ 61.21 ਫੀਸਦੀ ਪੋਲਿੰਗ ਹੋਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੰਕੜਿਆਂ ਨੂੰ ਅੰਤਿਮ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਬਦਲਾਅ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। 2017 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਹ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ। ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ 2017 ਲਈ ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਦੀ ਵੋਟਿੰਗ 'ਚ 69.77 ਫੀਸਦੀ ਵੋਟਾਂ ਪਈਆਂ ਸਨ।

ਸਾਬਰਕਾਂਠਾ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੋਟਿੰਗ, ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ:- ਸਾਰੇ 14 ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਾਬਰਕਾਂਠਾ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 65.84 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵੋਟਿੰਗ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਨਾਸਕਾਂਠਾ ਵਿੱਚ 65.65 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋਈ। ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 21 ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਔਸਤਨ 53.84 ਫੀਸਦੀ ਵੋਟਿੰਗ ਦੇ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਵੋਟਿੰਗ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ 2017 ਦੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ 65.55 ਫੀਸਦੀ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸ ਵਾਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੀ।

ਮੋਦੀ ਦੇ ਰੋਡ ਸ਼ੋਅ ਦਾ ਚੋਣਾਂ 'ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ :- 1 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ 'ਚ 51 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਰੋਡ ਸ਼ੋਅ 'ਚ 13 ਹਲਕਿਆਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ। 2 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਫਾਲੋ-ਅੱਪ ਰੋਡ ਸ਼ੋਅ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 3 ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਕਵਰ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ 16 ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਰੋਡ ਸ਼ੋਅ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਨੇ ਸਰਸਪੁਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਨਸਭਾ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਮਤਦਾਨ 53.84 ਫੀਸਦੀ ਵੋਟਰਾਂ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਨਾਲ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਆਈ:- ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰਿਕਾਰਡ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵੋਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਸੂਬਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੀਆਰ ਪਾਟਿਲ ਨੇ ਵੀ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਗੁਜਰਾਤ ਇਸ ਵਾਰ ਵੋਟਾਂ ਅਤੇ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤਣ ਦੇ ਸਾਰੇ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜ ਦੇਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੋਟਰ ਆਪਣੀ ਵੋਟ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਅਵੇਸਲੇ ਰਹੇ।

ਦੂਜੇ ਗੇੜ ਦੀ ਵੋਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਚੋਣ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ 'ਚ 89 ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਕੁੱਲ 63.31 ਫੀਸਦੀ ਪੋਲਿੰਗ ਹੋਈ ਸੀ, ਜਦਕਿ 2017 ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ 'ਚ ਕੁੱਲ 67.2 ਫੀਸਦੀ ਪੋਲਿੰਗ ਹੋਈ ਸੀ। ਯਾਨੀ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਗੁਜਰਾਤ ਅਤੇ ਕੱਛ-ਸੌਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ। 2022 ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਮਤਦਾਨ 61.21 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ 2017 ਵਿੱਚ ਇਹ 69.77 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਭਾਰੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ।

ਦੋਵਾਂ ਗੇੜਾਂ 'ਚ ਘਟੀ ਵੋਟਿੰਗ:- ਇਸ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਦੋਵਾਂ ਪੜਾਵਾਂ 'ਚ ਹੋਈ ਕੁੱਲ ਵੋਟਿੰਗ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕਰੀਏ ਤਾਂ 2022 'ਚ ਔਸਤ ਵੋਟਿੰਗ 61.21 ਫੀਸਦੀ ਸੀ, ਜਦਕਿ 2017 'ਚ ਇਹ 69.01 ਫੀਸਦੀ ਸੀ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਸਮੁੱਚੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਘੱਟ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵੋਟ ਪਾਈ ਹੈ।

ਵਾਅਦੇ ਅਤੇ ਗਾਰੰਟੀ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ:- ਇਸ ਵਾਰ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਮੁੱਦਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਭਾਜਪਾ ਸਿਰਫ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਝੂਠੇ ਵਾਅਦੇ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ। ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਮੁਫਤ 'ਚ ਕੁਝ ਦੇਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜਦੋਂ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਸ਼ੋਕ ਗਹਿਲੋਤ ਨੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਮਾਡਲ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਦਿੱਲੀ-ਪੰਜਾਬ ਮਾਡਲ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਮੁਫਤ ਬਿਜਲੀ, ਮੁਫਤ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਅਤੇ ਮੁਫਤ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਗੁਜਰਾਤੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਵੱਲ ਬਹੁਤਾ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ।

ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਬੂਥ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਮੇਟੀ ਨਾਕਾਮ :- ਭਾਜਪਾ ਪੇਜ ਕਮੇਟੀ ਮੈਂਬਰ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਬੂਥ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕੇ। ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਵੇਂ ਭੀੜ ਵੀ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਅਨੁਸਾਰ ਵੋਟਰ ਆਪਣੀ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਲਈ ਬੂਥ ’ਤੇ ਨਹੀਂ ਪੁੱਜੇ। ਵੋਟਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਅਤੇ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣੀ ਰਹੇਗੀ। ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਵੋਟ ਨਾ ਪਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।

ਵਿਆਹਾਂ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ 'ਤੇ ਵੀ ਪਿਆ ਅਸਰ :- ਇਸ ਸਮੇਂ ਵਿਆਹਾਂ ਦਾ ਸੀਜ਼ਨ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਅਸਰ ਚੋਣਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਪਿਆ ਹੈ। ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸੋਨੇ-ਚਾਂਦੀ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਰਿਆਨੇ ਦਾ ਸਮਾਨ ਵੀ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਹੁਣ ਮੱਧ ਵਰਗ ਅਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰ ਵਰਗ ਲਈ ਵਿਆਹ ਵੀ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਵੋਟਰ ਬੇਪਰਵਾਹ ਰਹੇ।

ਤਿਕੋਣਾ ਮੁਕਾਬਲਾ:- ਇਸ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ, ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦਰਮਿਆਨ ਲੜਾਈ ਕਾਰਨ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਹੋਵੇਗੀ। ਏਆਈਐਮਆਈਐਮ ਦੇ 13 ਉਮੀਦਵਾਰ ਮੁਸਲਿਮ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਚੋਣ ਲੜ ਰਹੇ ਹਨ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, 13 ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਬੈਲਟ 'ਤੇ ਚਾਰ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਵੋਟਰ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਵੋਟ ਪਾਉਣ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹਰ ਚੋਣ ਜਾਤੀ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਟਿਕਟਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟੀ:- ਟਿਕਟਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੋਵਾਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰੰਜਿਸ਼ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਈ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਨਵੇਂ ਚਿਹਰਿਆਂ ਨੂੰ ਮੌਕਾ ਦਿੱਤਾ। ਚਾਰ ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਬਗਾਵਤ ਹੋਈ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿਚ ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਇਕ ਨੇਤਾ ਆਜ਼ਾਦ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਬਕਾ ਵਿਧਾਇਕ ਵੀ ਉਸ ਸੀਟ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਨਾਰਾਜ਼ ਸਨ ਜਿੱਥੋਂ ਪਿਛਲੇ ਦਾਅਵੇਦਾਰ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਵਰਕਰ ਵੀ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋਣਗੇ।

ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਿਜੇ ਰੂਪਾਨੀ, ਸਾਬਕਾ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਿਤਿਨ ਪਟੇਲ, ਸਾਬਕਾ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਭੂਪੇਂਦਰ ਪਟੇਲ, ਸਾਬਕਾ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਪ੍ਰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਜਡੇਜਾ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮੰਤਰੀ ਆਰਸੀ ਫਾਲਦੂ ਸਮੇਤ ਸੀਨੀਅਰ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਟਿਕਟਾਂ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਸੀਟ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਵਰਕਰ ਅਫਵਾਹਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਹਨ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਹਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਵੋਟਿੰਗ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ।

ਪਾਰਟੀਆਂ ਚੋਣ ਮਾਹੌਲ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਸਕੀਆਂ:- ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਫੜ ਲਿਆ ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਕਿਸੇ ਜਨਤਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਜਾਂ ਰੋਡ ਸ਼ੋਅ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਪਹੁੰਚੇ। ਕੇਂਦਰੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਪੱਖ ਤੋਂ ਉਦਾਸੀਨ ਰਹੀ। ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਭਾਰਤ ਜੋੜੋ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਰੂਟ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸੋਨੀਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰਿਅੰਕਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਵੀ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖਿਆ। ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰਕਾਂ ਨੇ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇੱਥੇ ਉਸ ਲਈ ਇਹ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਸੀ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ:- PM ਮੋਦੀ ਮਾਣਹਾਨੀ ਕੇਸ: ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਬੰਬੇ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਤੋਂ ਰਾਹਤ

ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ/ਗਾਂਧੀਨਗਰ: ਗੁਜਰਾਤ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣ 2022 ਦੇ ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ Gujarat Assembly Election 2022 ਵਿੱਚ 93 ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਸ਼ਾਮ 5 ਵਜੇ ਤੱਕ ਲਗਭਗ 61.21 ਫੀਸਦੀ ਪੋਲਿੰਗ ਹੋਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੰਕੜਿਆਂ ਨੂੰ ਅੰਤਿਮ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਬਦਲਾਅ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। 2017 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਹ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ। ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ 2017 ਲਈ ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਦੀ ਵੋਟਿੰਗ 'ਚ 69.77 ਫੀਸਦੀ ਵੋਟਾਂ ਪਈਆਂ ਸਨ।

ਸਾਬਰਕਾਂਠਾ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੋਟਿੰਗ, ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ:- ਸਾਰੇ 14 ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਾਬਰਕਾਂਠਾ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 65.84 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵੋਟਿੰਗ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਨਾਸਕਾਂਠਾ ਵਿੱਚ 65.65 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋਈ। ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 21 ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਔਸਤਨ 53.84 ਫੀਸਦੀ ਵੋਟਿੰਗ ਦੇ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਵੋਟਿੰਗ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ 2017 ਦੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ 65.55 ਫੀਸਦੀ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸ ਵਾਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੀ।

ਮੋਦੀ ਦੇ ਰੋਡ ਸ਼ੋਅ ਦਾ ਚੋਣਾਂ 'ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ :- 1 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ 'ਚ 51 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਰੋਡ ਸ਼ੋਅ 'ਚ 13 ਹਲਕਿਆਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ। 2 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਫਾਲੋ-ਅੱਪ ਰੋਡ ਸ਼ੋਅ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 3 ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਕਵਰ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ 16 ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਰੋਡ ਸ਼ੋਅ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਨੇ ਸਰਸਪੁਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਨਸਭਾ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਮਤਦਾਨ 53.84 ਫੀਸਦੀ ਵੋਟਰਾਂ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਨਾਲ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਆਈ:- ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰਿਕਾਰਡ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵੋਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਸੂਬਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੀਆਰ ਪਾਟਿਲ ਨੇ ਵੀ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਗੁਜਰਾਤ ਇਸ ਵਾਰ ਵੋਟਾਂ ਅਤੇ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤਣ ਦੇ ਸਾਰੇ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜ ਦੇਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੋਟਰ ਆਪਣੀ ਵੋਟ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਅਵੇਸਲੇ ਰਹੇ।

ਦੂਜੇ ਗੇੜ ਦੀ ਵੋਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਚੋਣ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ 'ਚ 89 ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਕੁੱਲ 63.31 ਫੀਸਦੀ ਪੋਲਿੰਗ ਹੋਈ ਸੀ, ਜਦਕਿ 2017 ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ 'ਚ ਕੁੱਲ 67.2 ਫੀਸਦੀ ਪੋਲਿੰਗ ਹੋਈ ਸੀ। ਯਾਨੀ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਗੁਜਰਾਤ ਅਤੇ ਕੱਛ-ਸੌਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ। 2022 ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਮਤਦਾਨ 61.21 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ 2017 ਵਿੱਚ ਇਹ 69.77 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਭਾਰੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ।

ਦੋਵਾਂ ਗੇੜਾਂ 'ਚ ਘਟੀ ਵੋਟਿੰਗ:- ਇਸ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਦੋਵਾਂ ਪੜਾਵਾਂ 'ਚ ਹੋਈ ਕੁੱਲ ਵੋਟਿੰਗ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕਰੀਏ ਤਾਂ 2022 'ਚ ਔਸਤ ਵੋਟਿੰਗ 61.21 ਫੀਸਦੀ ਸੀ, ਜਦਕਿ 2017 'ਚ ਇਹ 69.01 ਫੀਸਦੀ ਸੀ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਸਮੁੱਚੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਘੱਟ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵੋਟ ਪਾਈ ਹੈ।

ਵਾਅਦੇ ਅਤੇ ਗਾਰੰਟੀ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ:- ਇਸ ਵਾਰ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਮੁੱਦਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਭਾਜਪਾ ਸਿਰਫ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਝੂਠੇ ਵਾਅਦੇ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ। ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਮੁਫਤ 'ਚ ਕੁਝ ਦੇਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜਦੋਂ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਸ਼ੋਕ ਗਹਿਲੋਤ ਨੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਮਾਡਲ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਦਿੱਲੀ-ਪੰਜਾਬ ਮਾਡਲ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਮੁਫਤ ਬਿਜਲੀ, ਮੁਫਤ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਅਤੇ ਮੁਫਤ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਗੁਜਰਾਤੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਵੱਲ ਬਹੁਤਾ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ।

ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਬੂਥ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਮੇਟੀ ਨਾਕਾਮ :- ਭਾਜਪਾ ਪੇਜ ਕਮੇਟੀ ਮੈਂਬਰ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਬੂਥ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕੇ। ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਵੇਂ ਭੀੜ ਵੀ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਅਨੁਸਾਰ ਵੋਟਰ ਆਪਣੀ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਲਈ ਬੂਥ ’ਤੇ ਨਹੀਂ ਪੁੱਜੇ। ਵੋਟਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਅਤੇ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣੀ ਰਹੇਗੀ। ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਵੋਟ ਨਾ ਪਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।

ਵਿਆਹਾਂ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ 'ਤੇ ਵੀ ਪਿਆ ਅਸਰ :- ਇਸ ਸਮੇਂ ਵਿਆਹਾਂ ਦਾ ਸੀਜ਼ਨ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਅਸਰ ਚੋਣਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਪਿਆ ਹੈ। ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸੋਨੇ-ਚਾਂਦੀ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਰਿਆਨੇ ਦਾ ਸਮਾਨ ਵੀ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਹੁਣ ਮੱਧ ਵਰਗ ਅਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰ ਵਰਗ ਲਈ ਵਿਆਹ ਵੀ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਵੋਟਰ ਬੇਪਰਵਾਹ ਰਹੇ।

ਤਿਕੋਣਾ ਮੁਕਾਬਲਾ:- ਇਸ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ, ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦਰਮਿਆਨ ਲੜਾਈ ਕਾਰਨ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਹੋਵੇਗੀ। ਏਆਈਐਮਆਈਐਮ ਦੇ 13 ਉਮੀਦਵਾਰ ਮੁਸਲਿਮ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਚੋਣ ਲੜ ਰਹੇ ਹਨ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, 13 ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਬੈਲਟ 'ਤੇ ਚਾਰ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਵੋਟਰ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਵੋਟ ਪਾਉਣ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹਰ ਚੋਣ ਜਾਤੀ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਟਿਕਟਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟੀ:- ਟਿਕਟਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੋਵਾਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰੰਜਿਸ਼ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਈ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਨਵੇਂ ਚਿਹਰਿਆਂ ਨੂੰ ਮੌਕਾ ਦਿੱਤਾ। ਚਾਰ ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਬਗਾਵਤ ਹੋਈ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿਚ ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਇਕ ਨੇਤਾ ਆਜ਼ਾਦ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਬਕਾ ਵਿਧਾਇਕ ਵੀ ਉਸ ਸੀਟ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਨਾਰਾਜ਼ ਸਨ ਜਿੱਥੋਂ ਪਿਛਲੇ ਦਾਅਵੇਦਾਰ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਵਰਕਰ ਵੀ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋਣਗੇ।

ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਿਜੇ ਰੂਪਾਨੀ, ਸਾਬਕਾ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਿਤਿਨ ਪਟੇਲ, ਸਾਬਕਾ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਭੂਪੇਂਦਰ ਪਟੇਲ, ਸਾਬਕਾ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਪ੍ਰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਜਡੇਜਾ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮੰਤਰੀ ਆਰਸੀ ਫਾਲਦੂ ਸਮੇਤ ਸੀਨੀਅਰ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਟਿਕਟਾਂ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਸੀਟ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਵਰਕਰ ਅਫਵਾਹਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਹਨ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਹਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਵੋਟਿੰਗ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ।

ਪਾਰਟੀਆਂ ਚੋਣ ਮਾਹੌਲ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਸਕੀਆਂ:- ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਫੜ ਲਿਆ ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਕਿਸੇ ਜਨਤਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਜਾਂ ਰੋਡ ਸ਼ੋਅ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਪਹੁੰਚੇ। ਕੇਂਦਰੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਪੱਖ ਤੋਂ ਉਦਾਸੀਨ ਰਹੀ। ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਭਾਰਤ ਜੋੜੋ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਰੂਟ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸੋਨੀਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰਿਅੰਕਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਵੀ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖਿਆ। ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰਕਾਂ ਨੇ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇੱਥੇ ਉਸ ਲਈ ਇਹ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਸੀ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ:- PM ਮੋਦੀ ਮਾਣਹਾਨੀ ਕੇਸ: ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਬੰਬੇ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਤੋਂ ਰਾਹਤ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.