ETV Bharat / bharat

Chipko movement: ਵਾਤਾਵਰਨ ਕਾਰਕੁੰਨਾਂ ਨੇ ਪੁਣੇ 'ਚ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕੀਤਾ 'ਚਿਪਕੋ' ਅੰਦੋਲਨ

author img

By

Published : Apr 30, 2023, 4:07 PM IST

ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਪੁਣੇ 'ਚ ਮੁਥਾ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਵਿਕਾਸ ਕਾਰਜਾਂ ਲਈ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਦੇ ਵਿਰੋਧ 'ਚ ਚੇਤੰਨ ਲੋਕਾਂ ਨੇ 'ਚਿਪਕੋ' ਅੰਦੋਲਨ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਕੀਮਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਨਾਅਰੇਬਾਜ਼ੀ ਕੀਤੀ।

ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਚਿਪਕੋ ਅੰਦੋਲਨ
ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਚਿਪਕੋ ਅੰਦੋਲਨ

ਪੁਣੇ: ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਪੁਣੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਭਿਲਾਸ਼ੀ ਨਦੀ ਕਿਨਾਰੇ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਨੇ ਮੁਥਾ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ 'ਚਲੋ ਚਿਪਕੋ' ਅੰਦੋਲਨ ਕੀਤਾ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਇਹ ਅੰਦੋਲਨ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਤਖ਼ਤੀਆਂ ਫੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ, 'ਨਦੀ, ਰੁੱਖ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰ ਬਚਾਓ' ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਲਾਏ ਅਤੇ ਦਰਿਆ ਦੇ ਕੰਢੇ ਲੱਗੇ ਦਰੱਖਤਾਂ ਨੂੰ ਫੜ ਕੇ ਮਨੁੱਖੀ ਚੇਨ ਬਣਾਈ।

ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਮੂਲਾ ਨਦੀ ਦੇ 22.2 ਕਿਲੋਮੀਟਰ, ਮੁਥਾ ਨਦੀ ਦੇ 10.4 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਅਤੇ ਮੂਲਾ-ਮੁਥਾ ਨਦੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਦੇ 11.8 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਸਮੇਤ ਕੁੱਲ 44 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਮਾਰਚ 2022 ਵਿੱਚ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਨੇ ਪੁਣੇ ਮਿਊਂਸੀਪਲ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ (ਪੀ.ਐੱਮ.ਸੀ.) 'ਤੇ 'ਬੰਡ ਗਾਰਡਨ' ਨੇੜੇ ਨਦੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ 'ਤੇ ਨਦੀ ਦੇ ਪੁਨਰ-ਸੁਰਜੀਤੀ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਹਰਿਆਲੀ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਇਆ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਇਆ ਕਿ ਦਰਿਆ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਕਿਲੋਮੀਟਰਾਂ ਤੱਕ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਦਰੱਖਤ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਦੁਰਲੱਭ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਰੁੱਖ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਨੂੰ ਕੱਟਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਧਰ, ਪੀਐਮਸੀ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾਅਵਿਆਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੱਟੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਦਰੱਖਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਪੁਰਾਣਾ ਅਤੇ ਦੁਰਲੱਭ ਦਰੱਖਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, 'ਨਦੀ ਦੇ ਪੁਨਰ ਸੁਰਜੀਤੀ ਲਈ ਕੁਝ ਦਰੱਖਤ ਕੱਟੇ ਜਾਣੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਥਾਂ 'ਤੇ 65,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਰੁੱਖ ਲਗਾਏ ਜਾਣਗੇ।' ਕਾਰਕੁਨ ਸਾਰੰਗ ਯਾਦਵਾਡਕਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਇਸ ਸ਼ਰਤ 'ਤੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਇਕ ਵੀ ਦਰੱਖਤ ਨਹੀਂ ਕੱਟਿਆ ਜਾਵੇਗਾ, ਪਰ ਪੀਐਮਸੀ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਕੱਟਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।" ਪੀਐਮਸੀ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਧਿਕਾਰੀ ਮੰਗੇਸ਼ ਦਿਘੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਨਦੀ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਹੜ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ ਹਰੀ ਪੱਟੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਰੁੱਖ ਲਗਾਏ ਜਾਣਗੇ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- Ludhiana Gas Leak: ਗੈਸ ਲੀਕ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਸਾਹ ਲੈਣਾ ਵੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਮੁਸ਼ਕਲ, ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ ਸੁਣੋ ਹਾਦਸੇ ਵੇਲੇ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਸੀ ਮਾਹੌਲ

ਪੁਣੇ: ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਪੁਣੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਭਿਲਾਸ਼ੀ ਨਦੀ ਕਿਨਾਰੇ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਨੇ ਮੁਥਾ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ 'ਚਲੋ ਚਿਪਕੋ' ਅੰਦੋਲਨ ਕੀਤਾ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਇਹ ਅੰਦੋਲਨ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਤਖ਼ਤੀਆਂ ਫੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ, 'ਨਦੀ, ਰੁੱਖ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰ ਬਚਾਓ' ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਲਾਏ ਅਤੇ ਦਰਿਆ ਦੇ ਕੰਢੇ ਲੱਗੇ ਦਰੱਖਤਾਂ ਨੂੰ ਫੜ ਕੇ ਮਨੁੱਖੀ ਚੇਨ ਬਣਾਈ।

ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਮੂਲਾ ਨਦੀ ਦੇ 22.2 ਕਿਲੋਮੀਟਰ, ਮੁਥਾ ਨਦੀ ਦੇ 10.4 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਅਤੇ ਮੂਲਾ-ਮੁਥਾ ਨਦੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਦੇ 11.8 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਸਮੇਤ ਕੁੱਲ 44 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਮਾਰਚ 2022 ਵਿੱਚ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਨੇ ਪੁਣੇ ਮਿਊਂਸੀਪਲ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ (ਪੀ.ਐੱਮ.ਸੀ.) 'ਤੇ 'ਬੰਡ ਗਾਰਡਨ' ਨੇੜੇ ਨਦੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ 'ਤੇ ਨਦੀ ਦੇ ਪੁਨਰ-ਸੁਰਜੀਤੀ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਹਰਿਆਲੀ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਇਆ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਇਆ ਕਿ ਦਰਿਆ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਕਿਲੋਮੀਟਰਾਂ ਤੱਕ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਦਰੱਖਤ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਦੁਰਲੱਭ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਰੁੱਖ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਨੂੰ ਕੱਟਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਧਰ, ਪੀਐਮਸੀ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾਅਵਿਆਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੱਟੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਦਰੱਖਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਪੁਰਾਣਾ ਅਤੇ ਦੁਰਲੱਭ ਦਰੱਖਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, 'ਨਦੀ ਦੇ ਪੁਨਰ ਸੁਰਜੀਤੀ ਲਈ ਕੁਝ ਦਰੱਖਤ ਕੱਟੇ ਜਾਣੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਥਾਂ 'ਤੇ 65,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਰੁੱਖ ਲਗਾਏ ਜਾਣਗੇ।' ਕਾਰਕੁਨ ਸਾਰੰਗ ਯਾਦਵਾਡਕਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਇਸ ਸ਼ਰਤ 'ਤੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਇਕ ਵੀ ਦਰੱਖਤ ਨਹੀਂ ਕੱਟਿਆ ਜਾਵੇਗਾ, ਪਰ ਪੀਐਮਸੀ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਕੱਟਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।" ਪੀਐਮਸੀ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਧਿਕਾਰੀ ਮੰਗੇਸ਼ ਦਿਘੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਨਦੀ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਹੜ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ ਹਰੀ ਪੱਟੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਰੁੱਖ ਲਗਾਏ ਜਾਣਗੇ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- Ludhiana Gas Leak: ਗੈਸ ਲੀਕ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਸਾਹ ਲੈਣਾ ਵੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਮੁਸ਼ਕਲ, ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ ਸੁਣੋ ਹਾਦਸੇ ਵੇਲੇ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਸੀ ਮਾਹੌਲ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.