ਮੰਗਲੁਰੂ: ਕਰਨਾਟਕ ਵਿੱਚ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਦਿਨੋਂ-ਦਿਨ ਵੱਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੂਬੇ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਚ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੁੱਦੇ ਚਰਚਾ 'ਚ ਆਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਤੱਟਵਰਤੀ ਕਰਨਾਟਕ 'ਚ ਗੱਲ ਕੁਝ ਹੋਰ ਹੀ ਹੈ। ਦੱਖਣੀ ਕੰਨੜ, ਉਡੁਪੀ ਅਤੇ ਉੱਤਰਾ ਕੰਨੜ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦਾ ਬਣਿਆ ਇਹ ਖੇਤਰ ਅਰਬ ਸਾਗਰ ਦੇ ਤੱਟ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਤੱਟਵਰਤੀ ਕਰਨਾਟਕ ਦਾ ਨਾਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਤੱਟਵਰਤੀ ਕਰਨਾਟਕ ਨੇ ਚੋਣਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਧਿਆਨ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਖਿੱਚਿਆ ਹੈ।
SDPI ਪਾਰਟੀ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਜਿਵੇਂ PFI ਅਤੇ CFI ਨੂੰ ਚੋਣ ਰਾਜਨੀਤੀ ਤੋਂ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣਾ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਹੈ। ਖਿੱਤੇ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਆਪੋ-ਆਪਣੇ ਏਜੰਡੇ ਨਾਲ ਰੌਲਾ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਤੱਟਵਰਤੀ ਕਰਨਾਟਕ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕੌਮੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਭਾਜਪਾ ਦਰਮਿਆਨ ਸਖ਼ਤ ਮੁਕਾਬਲਾ ਹੈ। ਤਿੰਨਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿਚਾਲੇ ਸਿੱਧੀ ਟੱਕਰ ਹੈ, ਜੇਡੀਐਸ ਆਪਣਾ ਖਾਤਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
ਤੱਟਵਰਤੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਿਆਸਤਦਾਨ: ਰਾਜ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਤੱਟਵਰਤੀ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਲੰਬੀ ਹੈ। ਮੰਗਲੁਰੂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਸੂਬਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਨਲਿਨ ਕੁਮਾਰ ਕਤੇਲ, ਉਡੁਪੀ-ਚਿਕਮਗਲੁਰੂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਸ਼ੋਭਾ ਕਰੰਦਲਾਜੇ, ਕਰਕਲਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਧਾਇਕ ਸੁਨੀਲ ਕੁਮਾਰ, ਐਮਐਲਸੀ ਕੋਟਾ ਸ੍ਰੀਨਿਵਾਸ ਪੁਜਾਰੀ, ਅੰਗਾਰਾ ਸੁਲਿਆ ਛੇ ਵਾਰ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਵਿਧਾਇਕ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।
ਐਮਪੀ ਅਨੰਤਕੁਮਾਰ ਹੇਗੜੇ ਦੁਆਰਾ ਉੱਤਰਾ ਕੰਨੜ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ। ਹਲਿਆਲ ਤੋਂ ਕਾਂਗਰਸੀ ਵਿਧਾਇਕ ਆਰ.ਵੀ. ਦੇਸ਼ਪਾਂਡੇ, ਮੰਗਲੁਰੂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣ ਲੜ ਚੁੱਕੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵੀਰੱਪਾ ਮੋਇਲੀ, ਮੰਗਲੁਰੂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਸਾਬਕਾ ਮੰਤਰੀ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਕਾਂਗਰਸੀ ਆਗੂ ਜਨਾਰਦਨ ਪੁਜਾਰੀ, ਰਾਮਨਾਥ ਰਾਏ ਵਰਗੇ ਕਾਂਗਰਸੀ ਆਗੂ ਅਤੇ ਯੂਟੀ ਖਾਦਰ ਤੱਟਵਰਤੀ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਹਨ।
ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਉਦਯੋਗ : ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਉਦਯੋਗ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਤੱਟਵਰਤੀ ਕਰਨਾਟਕ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਰੋੜਾਂ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਗਰੀਬ ਮਛੇਰਿਆਂ ਦੀ ਰਿਹਾਇਸ਼, ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ, ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਦੀ ਅਣਉਪਲਬਧਤਾ, ਡੀਜ਼ਲ ਸਬਸਿਡੀ ਨਾ ਮਿਲਣਾ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੀ ਲੰਮੀ ਸੂਚੀ ਹੈ। ਦੱਖਣੀ ਕੰਨੜ ਅਤੇ ਉਡੁਪੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਬੀੜੀ ਉਦਯੋਗ ਵੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਔਰਤਾਂ ਆਪਣੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਹਸਪਤਾਲ ਦੀ ਮੰਗ: ਉੱਤਰਾ ਕੰਨੜ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਹਸਪਤਾਲ ਦੀ ਮੰਗ ਹੈ. ਉੱਤਰਾ ਕੰਨੜ ਦੇ ਸਾਰੇ 6 ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ, ਹਸਪਤਾਲ ਦੀ ਘਾਟ, ਜੰਗਲੀ ਕਬਜ਼ੇ ਵਰਗੇ ਮੁੱਦੇ ਹਨ। ਤੱਟਵਰਤੀ ਤਾਲੁਕਾਂ ਵਿੱਚ ਖਾਰੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ, ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੀ ਘਾਟ, ਸਮੁੰਦਰੀ ਪੰਛੀਆਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ, ਹੜ੍ਹ ਰਾਹਤ ਅਤੇ ਤੱਟਾਂ ਵਿੱਚ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੀ ਘਾਟ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਤ੍ਰਾਸਦੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਮੁੱਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੇ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਅਤੀਕ ਦੀ ਪਤਨੀ ਸ਼ਾਇਸਤਾ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰ ਰਹੀ ਪੁਲਿਸ ਟੀਮ, ਇਨਾਮ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਵੀ ਕੀਤੀ ਤਿਆਰੀ
ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭਾਈਚਾਰਾ: ਬਿੱਲਾ, ਬੰਤਾ ਭਾਈਚਾਰਾ ਤੱਟਵਰਤੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਹੈ। ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਕਿ ਇਸ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਹਰ ਪਾਰਟੀ ਬਿਲਵਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦੇਵੇ। ਬਿਲਵਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਬੰਤਾ ਭਾਈਚਾਰਾ ਵੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭਾਈਚਾਰਾ ਹੈ, ਜੋ ਦੋ ਕੌਮੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਦੱਖਣੀ ਕੰਨੜ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿਚ ਲਿਲੇ ਮੁਸਲਿਮ ਮੋਗਾਵੀਰਾਂ ਵਿਚ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭਾਈਚਾਰੇ ਹਨ।
ਦਕਸ਼ੀਨਾ ਕੰਨੜ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ: ਦੱਖਣ ਕੰਨੜ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ 8 ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮੰਗਲੌਰ, ਮੈਂਗਲੋਰ ਉੱਤਰੀ, ਮੈਂਗਲੋਰ ਦੱਖਣੀ, ਮੂਡਬਿਡੀਰੇ, ਬੰਤਵਾਲਾ, ਬੇਲਥਾਂਗਡੀ, ਪੁੱਟੂਰ ਅਤੇ ਸੁਲਿਆ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੱਠ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ, 2018 ਦੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ, ਮੰਗਲੁਰੂ ਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਯੂਟੀ ਖਾਦਰ ਹੀ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਜਿੱਤੀ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਬਾਕੀ 7 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਮੈਂਗਲੋਰ ਦੱਖਣ ਤੋਂ ਵੇਦਵਿਆਸ ਕਾਮਥ, ਮੈਂਗਲੋਰ ਉੱਤਰੀ ਤੋਂ ਭਰਤ ਸ਼ੈਟੀ, ਮੁਡੁਬਿਡੀਰੇ ਤੋਂ ਉਮਾਨਾਥ ਕੋਟਯਾਨ, ਬੰਤਵਾਲਾ ਤੋਂ ਰਾਜੇਸ਼ ਨਾਇਕ, ਬੇਲਤੰਗੜੀ ਤੋਂ ਹਰੀਸ਼ ਪੁੰਜਾ, ਪੁੱਟੂਰ ਤੋਂ ਸੰਜੀਵ ਮਾਥੰਦੁਰ, ਸੁਲਿਆ ਤੋਂ ਅੰਗਾਰਾ ਜੇਤੂ ਰਹੇ। ਦੱਖਣ ਕੰਨੜ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 17,58,647 ਵੋਟਰ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪੁਰਸ਼ ਵੋਟਰ 8,60,396 ਅਤੇ ਮਹਿਲਾ ਵੋਟਰ 8,98,176 ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Supreme Court on Atiq, Ashraf: ਅਸ਼ਰਫ ਦੇ ਕਤਲ ਦੀ ਸੁਤੰਤਰ ਜਾਂਚ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਟੀਸ਼ਨ 'ਤੇ 28 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗੀ ਸੁਣਵਾਈ
ਉੱਤਰਾ ਕੰਨੜ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ: ਉੱਤਰਾ ਕੰਨੜ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 6 ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਰਵਾਰ, ਕੁਮਾਤਾ, ਭਟਕਲਾ-ਹੋਨਾਵਾੜਾ, ਸ਼ਿਰਸੀ-ਸਿਦਾਪੁਰਾ, ਯੱਲਾਪੁਰ-ਮੁੰਡਾਗੋਡਾ, ਹਲਿਆਲਾ-ਜੋਇਡਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। 2018 ਦੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਦੋ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਸਨ, ਜਦਕਿ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਚਾਰ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਕਰਵਰ-ਅੰਕੋਲਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟ ਤੋਂ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਰੂਪਾਲੀ ਨਾਇਕਾ, ਕੁਮਟਾ-ਹੋਨਾਵਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟ ਤੋਂ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਦਿਨਕਰਾ ਸ਼ੈਟੀ, ਭਟਕਲ ਤੋਂ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਸੁਨੀਲ ਬੀ ਨਾਇਕਾ ਨੇ ਜਿੱਤ ਦਰਜ ਕੀਤੀ।
ਵਿਸ਼ਵੇਸ਼ਵਰ ਹੇਗੜੇ ਕਾਗੇਰੀ ਨੇ ਸ਼ਿਰਸੀ-ਸਿੱਧੂਪੁਰ ਤੋਂ ਜਿੱਤ ਦਰਜ ਕੀਤੀ। ਯੱਲਾਪੁਰ-ਮੁੰਡਾਗੌੜਾ ਸੀਟ ਤੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਸ਼ਿਵਰਾਮ ਹੇਬੜਾ, ਹਾਲੀਆ ਤੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਆਰਵੀ ਦੇਸ਼ਪਾਂਡੇ ਜਿੱਤੇ ਹਨ। ਮਛੇਰੇ, ਕੋਂਕਣ ਮਰਾਠਾ, ਕੋਮਰਪੰਥ, ਹਲਕਾਕੀ ਓਕਲੀਗਾ, ਨਾਮਧਾਰੀ, ਮੁਸਲਮਾਨ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭਾਈਚਾਰੇ ਹਨ। 6 ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਵੋਟਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 11,83,461 ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 5,94,244 ਪੁਰਸ਼ ਵੋਟਰ ਹਨ। ਇੱਥੇ 5,89,211 ਔਰਤਾਂ ਹਨ ਅਤੇ 6 ਵੋਟਰ ਤੀਜੇ ਲਿੰਗ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Congress Slams Centre: 'ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਅਤੇ ਨਰਸਿਮਹਾ ਰਾਓ ਨੇ ਪੰਚਾਇਤੀ ਰਾਜ ਲਿਆਂਦਾ, ਕੇਂਦਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ'
ਉਡੁਪੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ: ਉਡੁਪੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ 5 ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਹਨ, ਅਰਥਾਤ ਉਡੁਪੀ, ਕਾਪੂ, ਕਰਕਲਾ, ਕੁੰਦਪੁਰ, ਬੇਂਦੂਰ। 2018 ਦੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ 'ਚ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਸਾਰੀਆਂ 5 ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਡੁਪੀ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਰਘੁਪਤੀ ਭੱਟ, ਕਾਪੂ ਤੋਂ ਲਾਲਾਜੀ ਆਰ ਮੇਂਡਨ, ਕਰਕਲਾ ਤੋਂ ਸੁਨੀਲ ਕੁਮਾਰ, ਕੁੰਡਾਪੁਰਾ ਤੋਂ ਹਲਦੀ ਸ਼੍ਰੀਨਿਵਾਸ ਸ਼ੈਟੀ, ਬੇਂਦੂਰ ਤੋਂ ਸੁਕੁਮਾਰ ਸ਼ੈਟੀ ਜਿੱਤੇ ਹਨ। ਬਿਲਵਾ, ਬੰਟ, ਮੁਸਲਿਮ, ਮੋਗਾਵੀਰ ਉਡੁਪੀ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭਾਈਚਾਰਾ ਹਨ। ਉਡੁਪੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 9,78,503 ਵੋਟਰ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 4,70,730 ਪੁਰਸ਼, 5,07,773 ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ 18 ਤੀਜੇ ਲਿੰਗ ਦੇ ਵੋਟਰ ਹਨ।
