ਜੋਧਪੁਰ: ਕਾਰ 'ਚ ਸੀਟ ਬੈਲਟ ਲਗਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਹਾਦਸੇ 'ਚ ਏਅਰਬੈਗ ਨਾ ਖੁੱਲ੍ਹਣ ਕਾਰਨ ਡਰਾਈਵਰ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਣ ਦੀ ਖਬਰ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ। ਰਾਜ ਖਪਤਕਾਰ ਝਗੜਾ ਨਿਵਾਰਨ ਕਮਿਸ਼ਨ, ਜੋਧਪੁਰ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨੁਕਸ ਮੰਨਦੇ ਹੋਏ, ਸ਼ਿਕਾਇਤਕਰਤਾ ਨੂੰ 20 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਮੁਆਵਜ਼ਾ, 50 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਮਾਨਸਿਕ ਪੀੜਾ ਅਤੇ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਖਰਚਾ ਅਦਾ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਰਾਜ ਖਪਤਕਾਰ ਝਗੜਾ ਨਿਵਾਰਨ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਦੇਵੇਂਦਰ ਕਛਵਾਹਾ ਅਤੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨਿਰਮਲ ਸਿੰਘ ਮੇਦਤਵਾਲ ਅਤੇ ਲਿਆਕਤ ਅਲੀ ਨੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਾਰ ਨਿਰਮਾਤਾ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਦੇਣ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।
ਨਿਰਮਾਤਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਅਤੇ ਜਵਾਬਦੇਹ: ਜੋਧਪੁਰ ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਨੀਤੂ ਨੇ ਐਡਵੋਕੇਟ ਅਨਿਲ ਭੰਡਾਰੀ ਰਾਹੀਂ ਕਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰਵਾਈ ਸੀ। ਦਾਅਵੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਇਤਕਰਤਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 2 ਮਈ 2012 ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਵਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਰੀਬ ਦਸ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕਾਰ ਖਰੀਦੀ ਸੀ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਏਅਰਬੈਗ ਵੀ ਫਿੱਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 27 ਦਸੰਬਰ 2012 ਨੂੰ ਉਸ ਦਾ ਪਤੀ 3 ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨਾਲ ਸੀਟ ਬੈਲਟ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਜੋਧਪੁਰ ਤੋਂ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਫਿਰ ਨਾਗੌਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਕਾਰ ਕਿਸੇ ਅਣਪਛਾਤੇ ਵਾਹਨ ਨਾਲ ਟਕਰਾ ਗਈ ਅਤੇ ਸੜਕ ਕਿਨਾਰੇ ਲੱਗੇ ਲੋਹੇ ਦੇ ਸਾਈਨ ਬੋਰਡ ਨਾਲ ਟਕਰਾ ਗਈ। ਫਿਰ ਦੋ-ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਪਲਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚਾਰੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਹੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਐਡਵੋਕੇਟ ਭੰਡਾਰੀ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਬਾਕੀ ਤਿੰਨ ਮ੍ਰਿਤਕਾਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੇ ਮੋਟਰ ਐਕਸੀਡੈਂਟ ਕਲੇਮ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨਲ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਪਰ ਵਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜੋ ਕਾਰ ਖੁਦ ਚਲਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਕਾਰ ਵਿਚ ਸੀਟ ਬੈਲਟ ਲਗਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਏਅਰਬੈਗ ਨਾ ਖੁੱਲ੍ਹਣ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੀ ਵੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਏਅਰਬੈਗ ਨਾ ਖੁੱਲ੍ਹਣਾ ਇੱਕ ਨਿਰਮਾਣ ਨੁਕਸ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਰ ਨਿਰਮਾਤਾ ਇਸਦੇ ਲਈ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਅਤੇ ਜਵਾਬਦੇਹ ਹੈ।
ਸ਼ਿਕਾਇਤਕਰਤਾ ਕਾਰ ਨਿਰਮਾਤਾ ਤੋਂ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਲੈਣ ਦਾ ਹੱਕਦਾਰ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਾਰ ਨਿਰਮਾਤਾ ਕੰਪਨੀ ਤੋਂ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਮੰਗਣ 'ਤੇ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਹਾਸੋਹੀਣਾ ਕਾਰਨ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਕਾਰ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਟੱਕਰ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਅਗਲਾ ਹਿੱਸਾ 30 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਘੱਟ ਖਰਾਬ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਵਕੀਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਰ ਡਰਾਈਵਰ ਹਾਦਸੇ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਖਰੀਦ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਕਾਰ ਨਿਰਮਾਤਾ ਨੇ ਇਹ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਏਅਰਬੈਗ ਕਿਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਹੋਣਗੇ। ਇਸ ਲਈ ਸ਼ਿਕਾਇਤਕਰਤਾ ਕਾਰ ਨਿਰਮਾਤਾ ਤੋਂ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਲੈਣ ਦਾ ਹੱਕਦਾਰ ਹੈ। ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਾਰ ਨਿਰਮਾਤਾ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਇਹ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਕਾਰ ਖਰੀਦਣ ਸਮੇਂ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਮੈਨੂਅਲ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਏਅਰਬੈਗ ਉਦੋਂ ਹੀ ਖੁੱਲ੍ਹਣਗੇ ਜਦੋਂ ਕਾਰ ਦੇ ਅਗਲੇ ਹਿੱਸੇ ਦਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 30 ਫੀਸਦੀ ਹਿੱਸਾ ਖਰਾਬ ਹੋ ਜਾਵੇ, ਜਦਕਿ ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ 20 ਫੀਸਦੀ ਕਾਰ ਦਾ ਅਗਲਾ ਹਿੱਸਾ ਨੁਕਸਾਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨੂੰ ਖਾਰਜ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਸਟੇਟ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਨਿਰਵਿਵਾਦ ਹੈ ਕਿ ਕਾਰ ਦੇ 40 ਸਾਲਾ ਡਰਾਈਵਰ ਦੀ ਏਅਰਬੈਗ ਨਾ ਖੁੱਲ੍ਹਣ ਕਾਰਨ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਕਾਰ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਕੁੱਲ ਨੁਕਸਾਨ ਮੰਨਦਿਆਂ ਕਾਰ ਦੀ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕਾਰ ਦੇ ਕਲੇਮ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਾਰ ਦਾ ਅਗਲਾ ਹਿੱਸਾ ਵੀ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨੁਕਸਾਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਿਰਮਾਤਾ ਤੋਂ ਕਾਰ ਮੈਨੂਅਲ ਖਰੀਦਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਕਾਰ ਨਿਰਮਾਤਾ ਦੀ ਇਹ ਦਲੀਲ ਕਿ ਇਸ ਕਾਰ ਦੁਰਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਏਅਰਬੈਗ ਨਾ ਖੋਲ੍ਹਣਾ ਕੋਈ ਸੇਵਾ ਨੁਕਸ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ।
ਮੁਆਵਜ਼ੇ ਵਜੋਂ 20 ਲੱਖ ਰੁਪਏ: ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਾਦਸੇ ਦੇ ਸਮੇਂ ਕਾਰ ਚਾਲਕ ਦੀ ਸੀਟ ਬੈਲਟ ਲਾਈ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਏਅਰਬੈਗ ਨਾ ਖੁੱਲ੍ਹਣਾ ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਾਰ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਨੁਕਸ ਹੈ। ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨੂੰ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਤਕਨੀਕੀ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਖਾਰਜ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦਿਆਂ, ਉਸਨੇ ਕਾਰ ਨਿਰਮਾਤਾ ਨੂੰ 45 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮੁਆਵਜ਼ੇ ਵਜੋਂ 20 ਲੱਖ ਰੁਪਏ, ਮਾਨਸਿਕ ਪੀੜਾ ਲਈ 50,000 ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦੇ ਖਰਚੇ ਲਈ 50,000 ਰੁਪਏ, ਕੁੱਲ 21 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੇਣ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ। ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ 15 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਸ਼ਿਕਾਇਤਕਰਤਾ ਨੂੰ, 2 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਪੁੱਤਰਾਂ ਅਤੇ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ।
