ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ 2024 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਗੁਆਂਢੀ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧੀ ਤਾਕਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਅਖੌਤੀ 'ਭਾਰਤੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦਾ ਬਾਈਕਾਟ' ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਅਤੇ ਜੀਵੰਤ ਭਾਈਵਾਲੀ ਸਾਂਝੇ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਰਣਧੀਰ ਜੈਸਵਾਲ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਹਫਤਾਵਾਰੀ ਮੀਡੀਆ ਬ੍ਰੀਫਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਇਕ ਸਵਾਲ ਦੇ ਜਵਾਬ 'ਚ ਕਿਹਾ, 'ਭਾਰਤ-ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਸਬੰਧ ਬਹੁਤ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਤੇ ਡੂੰਘੇ ਹਨ। ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਆਰਥਿਕਤਾ ਤੋਂ ਵਪਾਰ, ਨਿਵੇਸ਼, ਵਿਕਾਸ ਸਹਿਯੋਗ ਤੋਂ ਲੋਕਾਂ-ਤੋਂ-ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਤੱਕ ਦੇ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵਿਆਪਕ ਭਾਈਵਾਲੀ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮਾਨਵਤਾਵਾਦੀ ਯਤਨ ਦਾ ਨਾਂ ਲਓ, ਇਹ ਭਾਰਤ-ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਸਬੰਧਾਂ ਦਾ ਅਨਿੱਖੜਵਾਂ ਅੰਗ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਈਵਾਲੀ ਕਿੰਨੀ ਜੀਵੰਤ ਹੈ ਅਤੇ ਬਣੀ ਰਹੇਗੀ।
ਇਸ ਸਾਲ 7 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਸੰਸਦੀ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ, ਹਸੀਨਾ ਦੀ ਅਵਾਮੀ ਲੀਗ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਪਰਤੀ। ਕੁਝ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਆਨਲਾਈਨ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਨ ਦੇ ਬਾਈਕਾਟ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨੈਸ਼ਨਲਿਸਟ ਪਾਰਟੀ (ਬੀਐਨਪੀ) ਅਤੇ ਜਮਾਤ-ਏ-ਇਸਲਾਮੀ ਦੋਵਾਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੇ ਚੋਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਅਨੁਚਿਤ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਚੋਣ ਤੋਂ ਵਾਕਆਊਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਹਸੀਨਾ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਚੋਣਾਂ ਅੰਦਰੂਨੀ ਮਾਮਲਾ ਹੈ। ਹਸੀਨਾ ਨੇ ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਜਵਾਬੀ ਹਮਲਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਆਪਣੀਆਂ ਪਤਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਸਾੜੀਆਂ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਸਾੜ ਰਹੇ ਹਨ।
ਢਾਕਾ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ ਨੇ ਅਵਾਮੀ ਲੀਗ ਦੁਆਰਾ ਆਯੋਜਿਤ ਇੱਕ ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰੇ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਿਹਾ, "ਬੀਐਨਪੀ ਨੇਤਾ ਆਪਣੀ ਪਾਰਟੀ ਦਫ਼ਤਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਪਣੀਆਂ ਪਤਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਸਾੜੀਆਂ ਕਦੋਂ ਸਾੜਨਗੇ? ਤਾਂ ਹੀ ਇਹ ਸਾਬਤ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਉਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦਾ ਬਾਈਕਾਟ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ।" ਲਈ ਵਚਨਬੱਧ ਹਨ।'
ਉਸਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਬੀਐਨਪੀ ਦੇ ਕੁਝ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਪਤਨੀਆਂ ਨੂੰ ਜਾਣਦੀ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤੀ ਸਾੜੀਆਂ ਵੇਚਣ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਤੀ ਮੰਤਰੀ ਸਨ। ਹਸੀਨਾ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, 'ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਪਿਆਜ਼, ਅਦਰਕ ਅਤੇ ਮਸਾਲਿਆਂ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਕੀ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਭਾਰਤੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਪਕਾ ਸਕਦੇ ਹਨ? ਵਿਦੇਸ਼ ਮਾਮਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਸੰਸਦੀ ਸਥਾਈ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਏ ਕੇ ਅਬਦੁਲ ਮੋਮਨ ਨੇ ਮੀਡੀਆ ਨਾਲ ਵੱਖਰੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਸਿਆਸੀ ਸਟੰਟ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ।
ਮੋਮਨ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਗਿਆ, 'ਇਹ ਇੱਕ ਅਪ੍ਰਸੰਗਿਕ, ਸਿਆਸੀ ਸਟੰਟ ਹੈ। ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਅਤੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹਾਂ। ਇਹ ਆਤਮਘਾਤੀ ਹੈ'। ਅਵਾਮੀ ਲੀਗ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਅਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਸੜਕੀ ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਪੁਲ ਮੰਤਰੀ ਓਬੈਦੁਲ ਕਾਦਿਰ ਨੇ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੀਐਨਪੀ ਭਾਰਤੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਬਾਈਕਾਟ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਮਾਰਕੀਟ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਅਸਥਿਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
ਕਾਦਿਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਲਾਪਰਵਾਹ ਬੀਐਨਪੀ ਗੁਆਂਢੀ ਰਾਜਾਂ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਖਰਾਬ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਪਾਗਲਪਨ ਅਤੇ ਬੇਲੋੜੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਸ਼ਰੀਨ ਸ਼ਜਾਹਾਨ ਨਾਓਮੀ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਇੱਕ ਅਕਾਦਮਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਕੁਨ, ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੇਆਰਈਏ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪੋਸਟ-ਡਾਕਟੋਰਲ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ 'ਭਾਰਤੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦਾ ਬਾਈਕਾਟ ਕਰੋ' ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਪੇਸ਼ੇ ਤੋਂ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਪਿਨਾਕੀ ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ ਨੇ ਯੂ-ਟਿਊਬ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਨਾਓਮੀ ਨੇ ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, 'ਭਟਾਚਾਰੀਆ ਬੀਐਨਪੀ ਅਤੇ ਜਮਾਤ ਦੇ ਜਾਣੇ-ਪਛਾਣੇ ਸਮਰਥਕ ਹਨ। ਉਹ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੈਰ ਗ੍ਰਾਟਾ ਵਿਅਕਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਚਲਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਮਰਥਨ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ 1947 ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਦੇ ਸਮਰਥਕ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵੰਡ ਰਾਹੀਂ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ। 1971 ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਨਹੀਂ, ਜਦੋਂ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਨਾਓਮੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿਰੋਧੀ ਲਾਬੀ ਸਰਗਰਮ ਹੈ, ਜੋ ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਵੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਖੱਬੇਪੱਖੀ ਹਨ। BNP ਜਾਂ ਜਮਾਤ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਨਾ ਕਰੋ। ਉਸਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਸਮੂਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬੁਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਜਾਂਚ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਨਾਓਮੀ ਮੁਤਾਬਕ ਬੀਐਨਪੀ ਅਤੇ ਜਮਾਤ-ਏ-ਇਸਲਾਮੀ ਵੱਲੋਂ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਮਰਥਨ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਿਆਸੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾਵਾਂ ਕਾਰਨ ਕੋਈ ਮਾਇਨੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, 'ਉਹ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਭਾਰਤੀ ਕੱਪੜਿਆਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਸੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸਲਵਾਰ ਕਮੀਜ਼ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਮਹਿੰਦੀ ਨੂੰ ਲੋਕ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਖੱਬੇਪੱਖੀ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀਆਂ ਦਾ ਸਮੂਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੇਕਾਬੂ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰਤ-ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਸਬੰਧਾਂ 'ਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। 'ਭਾਰਤੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦਾ ਬਾਈਕਾਟ ਕਰੋ' ਮੁਹਿੰਮ 'ਤੇ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਛੋਟੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਭਾਰਤੀ ਸਾੜੀਆਂ ਖਰੀਦਦੇ ਅਤੇ ਵੇਚਦੇ ਹਨ।
ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਜੇਕਰ ਮੁਹਿੰਮ ਜਾਰੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਵੇਗਾ।' ਨਾਓਮੀ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਸਕਦੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, 'ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਉਡਾਣਾਂ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਬਾਂਝਪਨ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਭਰੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਲਈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹੀਨਾ ਪਹਿਲਾਂ ਏਅਰ ਟਿਕਟ ਬੁੱਕ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ।