ਮਾਸਕੋ: ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਕੱਟੜ ਦੁਸ਼ਮਣ ਅਲੈਕਸੀ ਨਵਲਨੀ ਦੀ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਰੂਸ ਦੀ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਰੂਸ ਦੀ ਜੇਲ੍ਹ ਸੇਵਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਲੈਕਸੀ ਨਵਲਨੀ ਆਰਕਟਿਕ ਪੈਨਲ ਕਲੋਨੀ ਵਿੱਚ 19 ਸਾਲ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਕੱਟ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਣਪਛਾਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹਾਂ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਵਿੱਚ ਰਾਤ ਭਰ ਉਸਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਧਾ ਦੇ ਫੁੱਲ ਭੇਟ ਕੀਤੇ। ਰੂਸ ਵਿਚ ਸਿਆਸੀ ਦਮਨ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਇਕ ਸਮੂਹ ਓਵੀਡੀ-ਇਨਫੋ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਨਵਲਨੀ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਫੁੱਲ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਆਏ 300 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰੂਸ ਦੇ ਅੱਠ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
OVD-Info ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਸਾਇਬੇਰੀਅਨ ਸ਼ਹਿਰ ਨੋਵੋਸਿਬਿਰਸਕ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮਾਰਕ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ। ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਅਜਿਹਾ ਉਸ ਸਮੇਂ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਅਸਹਿਮਤੀ 'ਤੇ ਬੇਮਿਸਾਲ ਕਾਰਵਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਰੂਸੀ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਮਰਹੂਮ ਨੇਤਾ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਅਸਥਾਈ ਸਮਾਰਕਾਂ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਢਾਹ ਦਿੱਤਾ।
ਰੂਸੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਚੈਨਲਾਂ 'ਤੇ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਵੀਡੀਓ ਅਤੇ ਫੋਟੋਆਂ ਨੇ ਪੂਰੇ ਰੂਸ ਵਿਚ ਸੋਵੀਅਤ ਯੁੱਗ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮ ਦੇ ਪੀੜਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਰਕਾਂ ਤੋਂ ਫੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਾਸਕੋ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਸਮੂਹ ਦੁਆਰਾ ਰੱਖੇ ਗਏ ਫੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਰੂਸ ਦੀ ਸੰਘੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੇਵਾ ਦੇ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਸਮਾਰਕ ਤੋਂ ਰਾਤੋ ਰਾਤ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਸਵੇਰ ਤੱਕ ਹੋਰ ਫੁੱਲ ਆ ਗਏ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਨਵਲਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਖਬਰ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ 'ਚ ਆਈ ਹੈ ਜਦੋਂ ਚੋਣਾਂ 'ਚ ਇਕ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸਮਾਂ ਬਚਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਪੁਤਿਨ ਅਗਲੇ ਛੇ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਬੇਲਾਰੂਸ ਵਿੱਚ ਸਾਬਕਾ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜਦੂਤ ਅਤੇ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਫਾਰ ਸਟ੍ਰੈਟੇਜਿਕ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਅਤੇ ਯੂਰੇਸ਼ੀਆ ਲਈ ਸੀਨੀਅਰ ਫੈਲੋ ਨਾਈਜੇਲ ਗੋਲਡ-ਡੇਵਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਜੇਲ੍ਹ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਮੌਤ ਹੈ।
ਰੂਸ ਦੀ ਸੰਘੀ ਸਜ਼ਾ ਸੇਵਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਵਲਨੀ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸੈਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੀਮਾਰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਲੱਗਾ ਅਤੇ ਮਾਸਕੋ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 1,900 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (1,200 ਮੀਲ) ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਵਿਚ ਯਾਮਾਲੋ-ਨੇਨੇਟਸ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਖਰਾਪ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਪੈਨਲ ਕਾਲੋਨੀ ਵਿਚ ਬੇਹੋਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ। ਇੱਕ ਐਂਬੂਲੈਂਸ ਆਈ, ਪਰ ਉਸਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਿਆ; ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮੌਤ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਨਵਲਨੀ ਨੂੰ ਜਨਵਰੀ 2021 ਤੋਂ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਨਰਵ ਏਜੰਟ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਠੀਕ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਝ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮਾਸਕੋ ਵਾਪਸ ਪਰਤਿਆ। ਉਸ ਨੂੰ ਸਿਆਸੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੱਟੜਵਾਦ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ 19 ਸਾਲ ਦੀ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਸੀ।
ਆਖਰੀ ਫੈਸਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਵਲਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਸਮਝਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਕੱਟ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੇਰੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਜਾਂ ਇਸ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਤੋਂ ਮਾਪਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਵਲਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਕੁਝ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ, ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਯੂਲੀਆ ਨਵਲਨਾਯਾ ਨੇ ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਨਾਟਕੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ, ਜਿੱਥੇ ਕਈ ਨੇਤਾ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਸਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਂ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਅੱਜ ਦਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਰੱਦ ਕਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਫਿਰ ਮੈਂ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਮੇਰੀ ਥਾਂ ਅਲੈਕਸੀ ਨੇ ਕੀ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਮੈਨੂੰ ਯਕੀਨ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਉਹੀ ਕਰੇਗਾ ਜੋ ਮੈਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਹ ਅਧਿਕਾਰਤ ਰੂਸੀ ਸੂਤਰਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਖਬਰ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਪੁਤਿਨ ਅਤੇ ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ, ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਦੋਸਤਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗੇ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼, ਮੇਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਪਤੀ ਦਾ ਭਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਜੋ ਕੀਤਾ ਹੈ ਉਸਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲੈਣ ਲਈ ਉਹ ਦਿਨ ਬਹੁਤ ਜਲਦੀ ਆਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਪਰਾਧਾਂ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਮਿਲੇਗੀ।
ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋ ਬਾਈਡਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਨੂੰ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਕੀ ਹੋਇਆ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਵਿਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਨਵਲਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਪੁਤਿਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਦੀ ਬਦਨੀਤੀ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ। ਬਾਈਡਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਵਲਨੀ ਜਲਾਵਤਨੀ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੀ ਪਰ ਉਹ ਇਹ ਜਾਣਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਘਰ ਪਰਤਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਕੈਦ ਜਾਂ ਕਤਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼, ਰੂਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੀਤਾ।
ਜਰਮਨੀ ਵਿਚ ਚਾਂਸਲਰ ਓਲਾਫ ਸਕੋਲਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਵਲਨੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਹਿੰਮਤ ਦੀ ਕੀਮਤ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਨਾਲ ਚੁਕਾਉਣੀ ਪਈ। ਕ੍ਰੇਮਲਿਨ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਦਮਿਤਰੀ ਪੇਸਕੋਵ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੁਤਿਨ ਨੂੰ ਨਵਲਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਬਾਰੇ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ ਦੀ ਬੁਲਾਰਾ ਕਿਰਾ ਯਾਰਮੀਸ਼ ਨੇ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਇਟਲੀ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਐਂਟੋਨੀਓ ਤਾਜਾਨੀ ਦੇ ਦਫਤਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਮਿਊਨਿਖ ਵਿੱਚ ਜੀ 7 ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦੀ ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ ਨਵਲਨੀ ਲਈ ਇੱਕ ਮਿੰਟ ਦਾ ਮੌਨ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਪੈਨੀ ਵੋਂਗ ਨੇ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਵਲਨੀ ਦੇ "ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਦਮਨਕਾਰੀ ਅਤੇ ਬੇਇਨਸਾਫੀ ਵਾਲੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਬਹਾਦਰੀ ਵਾਲੇ ਵਿਰੋਧ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।" ਵੋਂਗ ਨੇ ਐਕਸ 'ਤੇ ਪੋਸਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਉਸ ਦੇ ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿਚ ਮੌਤ ਲਈ ਰੂਸੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਮੰਨਦੇ ਹਾਂ।
ਰੂਸੀ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਦਮਿਤਰੀ ਮੁਰਾਤੋਵ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨੇਵਲਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਇੱਕ "ਕਤਲ" ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਏ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ "ਤਸੀਹੇ ਅਤੇ ਦੁੱਖ" ਝੱਲੇ ਸਨ। ਰੂਸ ਦੇ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਹਿਯੋਗੀ ਚੀਨ ਨੇ ਉਸਦੀ ਮੌਤ 'ਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
