ਢਾਕਾ: ਢਾਕਾ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਦੇ ਹਲਚਲ ਭਰੇ ਗਲਿਆਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਦਿੱਖ ਖ਼ਤਰਾ ਚੁੱਪਚਾਪ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਤੈਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਖਬਾਰ ਡੇਲੀ ਸਟਾਰ ਮੁਤਾਬਕ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ 'ਚ ਡਰੱਗ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਹਫਤਾਵਾਰੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਮੈਗਜ਼ੀਨ 'ਨੇਚਰ' ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਗ੍ਰੇਟਰ ਢਾਕਾ ਦੇ ਕਈ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਦੀ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਬਹੁ-ਦਵਾਈ-ਰੋਧਕ ਸੂਖਮ ਜੀਵਾਣੂਆਂ ਦੇ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਪੱਧਰ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਨੇ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਸੈਟਿੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਖ਼ਤਰੇ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ।
ਡੇਲੀ ਸਟਾਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਖੋਜਕਰਤਾ ਅਬਦੁਸ ਸਲਾਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਹੈ। ਏਅਰਬੋਰਨ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਸਟਾਫ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਹਸਪਤਾਲ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸੰਕਰਮਣ (HAIs) ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲਾਗਾਂ ਦਾ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਨਾਲ ਇਲਾਜ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ।
ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਚਾਰ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਅਤੇ ਦੋ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਛੋਟੇ ਕਣ (PM) ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕਈ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਪ੍ਰਤੀ ਰੋਧਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਧਿਐਨ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਢਾਕਾ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਵਾਤਾਵਰਣਾਂ ਤੋਂ ਕਣਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਇਓਏਰੋਸੋਲ ਦੀ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਤਾ ਹੈ।
ਡੇਲੀ ਸਟਾਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਬੰਗਬੰਧੂ ਸ਼ੇਖ ਮੁਜੀਬ ਮੈਡੀਕਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਹਸਪਤਾਲ, ਖਵਾਜਾ ਬਦਰੂਦੁਜਾ ਮਾਡਰਨ ਹਸਪਤਾਲ, ਢਾਕਾ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਹਸਪਤਾਲ ਅਤੇ ਮੋਨੋ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਨਮੂਨੇ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਡਾਟਾ ਫਰਵਰੀ ਤੋਂ ਜੂਨ 2023 ਤੱਕ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਜਾਂ ਐਂਟੀਮਾਈਕਰੋਬਾਇਲ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ (AMR) ਉਦੋਂ ਵਾਪਰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਜਰਾਸੀਮ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇੱਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ, ਪਰਜੀਵੀ, ਜਾਂ ਉੱਲੀ) ਇੱਕ ਖਾਸ ਦਵਾਈ ਪ੍ਰਤੀ ਰੋਧਕ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਲਾਜ ਲਾਗ ਨਾਲ ਲੜਨ ਵਿੱਚ ਬੇਅਸਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਹਸਪਤਾਲ ਦੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਬਾਰੀਕ ਕਣ ਪਦਾਰਥ (ਪੀਐਮ 2.5) ਦਾ ਪੱਧਰ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੇ ਮਿਆਰਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਤਿ ਬਰੀਕ ਕਣਾਂ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ PM 1.0) ਕੋਲ ਐਲਵੀਓਲੀ (ਫੇਫੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਦੀਆਂ ਥੈਲੀਆਂ) ਰਾਹੀਂ ਖੂਨ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਪੂਰੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਰੋਕ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪੀਐਮ ਦਾ ਗਾੜ੍ਹਾਪਣ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ ਸਗੋਂ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੁਆਰਾ ਪੀਐਮ 2.5 ਅਤੇ ਪੀਐਮ 10 (15 µg/m³) ਲਈ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਇਲਾਜ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਿਲ
ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪੀਐਮ 2.5 ਅਤੇ ਪੀਐਮ 10 ਵੀ ਫੇਫੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ 11 ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਜੀਵਾਣੂਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਟੈਫ਼ੀਲੋਕੋਕਸ ਔਰੀਅਸ (ਸਟੈਫ਼), ਐਸਚੇਰੀਚੀਆ ਕੋਲੀ (ਈ. ਕੋਲੀ) ਅਤੇ ਸੂਡੋਮੋਨਾਸ ਐਰੂਗਿਨੋਸਾ (PA) ਸਮੇਤ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਗੰਭੀਰ HAIs ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਿਮੋਨੀਆ ਅਤੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲੀ ਅਤੇ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਲਾਗਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਕਈ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਪ੍ਰਤੀ ਰੋਧਕ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
ਅੱਠ ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਗਲੋਬਲ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਕੁਝ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਦਰ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਹਰ ਸਾਲ ਅੰਦਾਜ਼ਨ 800,000 ਵਾਧੂ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਚਾਰ ਤੋਂ ਨੌਂ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਬੇਕਾਰ ਸਾਬਤ ਹੋਏ
ਢਾਕਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਸਾਇੰਸ ਫੈਕਲਟੀ ਦੇ ਡੀਨ ਸਲਾਮ ਨੇ ਡੇਲੀ ਸਟਾਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਗ੍ਰਹਿ ਦੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਬੁਨਿਆਦੀ ਖ਼ਤਰਾ ਮੰਨਦਾ ਹੈ। ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਅਤੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿਚਕਾਰ ਇਸ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਆਪਸੀ ਸਬੰਧ ਨੇ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਪਹਿਲੂ ਜੋੜਿਆ ਹੈ। ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਟੈਸਟਿੰਗ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸਾਰੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਆਈਸੋਲੇਟ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਚਾਰ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਪ੍ਰਤੀ ਰੋਧਕ ਸਨ। ਕੁਝ ਨੂੰ ਨੌਂ ਦਵਾਈਆਂ ਤੱਕ ਰੋਧਕ ਪਾਇਆ ਗਿਆ।
ਐਂਪਿਸਿਲਿਨ, ਅਜ਼ੀਥਰੋਮਾਈਸਿਨ, ਏਰੀਥਰੋਮਾਈਸਿਨ ਅਤੇ ਸੇਫਿਕਸਾਈਮ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਦਰ ਦਰਸਾਈ, ਜੋ ਕਿ 81-90 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਸੀ। ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇਹ ਅਦਿੱਖ ਖ਼ਤਰਾ ਰਿਕਵਰੀ ਦੀ ਬਜਾਏ ਹੋਰ ਵਿਗੜ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੇ ਫੈਲਣ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਈ ਕਾਰਕਾਂ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਸਪਤਾਲ, ਬੁਢਾਪਾ ਇਮਾਰਤੀ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਅਤੇ ਖਰਾਬ ਹਵਾ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਪੁਰਾਣੇ ਫਰਨੀਚਰ, ਕੰਧਾਂ ਅਤੇ ਫਰਸ਼ਾਂ ਵਾਲੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਪਾਏ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਵਾ ਰਾਹੀਂ ਹੋਰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਫੈਲਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਡੇਲੀ ਸਟਾਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਡਾ: ਸਮਸਾਦ ਰੱਬਾਨੀ ਖਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਾਡੀਆਂ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਐਂਟੀਮਾਈਕਰੋਬਾਇਲ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ (ਏਐਮਆਰ) ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇੱਕ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਮੁੱਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਵਿੱਚ AMR ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਬਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਸੀ।-ਡਾ: ਸਮਸਾਦ ਰੱਬਾਨੀ ਖਾਨ
ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਏਐਮਆਰ ਦੀ ਹਵਾ ਨਾਲ ਮੌਜੂਦ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਹਿਲੂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਪਹਿਲਾਂ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪਹਿਲੂਆਂ 'ਤੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਖਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਰਜ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਕਦਮ ਚੁੱਕ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਮਨੁੱਖੀ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਸਿਹਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰੋਗਾਣੂਨਾਸ਼ਕ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੰਬੰਧੀ AMR ਨਿਗਰਾਨੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਹਾਂ। ਚੁਣੌਤੀ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੰਕਰਮਣ ਰੋਕਥਾਮ ਨਿਯੰਤਰਣਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰੋਗਾਣੂਨਾਸ਼ਕ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਅਤੇ ਚੰਗੇ ਕਲੀਨਿਕਲ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-
