ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਸੀਬੀਐਸਈ 10ਵੀਂ ਬੋਰਡ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਨੂੰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦੋ ਵਾਰ ਕਰਵਾਉਣ ਦੇ ਡਰਾਫਟ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਦਰ ਹੋਰ ਵਧੇਗੀ।
ਕੇਂਦਰੀ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਬੋਰਡ (ਸੀਬੀਐਸਈ) ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ 2026 ਤੋਂ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ 10ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਦੀਆਂ ਬੋਰਡ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਕਰਵਾਉਣ ਦੇ ਡਰਾਫਟ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਿਕ ਡਰਾਫਟ ਨੂੰ ਸੀਬੀਐੱਸਈ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਲੋਕ ਇਸ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦੇ ਸਕਣ। ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਲੋਕ ਜਾਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ 9 ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਵਾਬਾਂ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ CBSE ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦੋ ਵਾਰ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਅੰਤਿਮ ਰੂਪ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਨਵੇਂ ਡਰਾਫਟ ਮੁਤਾਬਿਕ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪ੍ਰੀਖਿਆ 17 ਫਰਵਰੀ ਤੋਂ 6 ਮਾਰਚ ਦਰਮਿਆਨ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਜੀ ਵਾਰ 5 ਤੋਂ 20 ਮਈ ਦਰਮਿਆਨ ਹੋਵੇਗਾ।
As per the recommendations of the National Education Policy 2020, students will have an opportunity to improve their performance in Board Examinations.
— CBSE HQ (@cbseindia29) February 26, 2025
A meeting chaired by Hon’ble Minister of Education discussed:
1️⃣ From 2025-26, two Board Examinations will be conducted for… pic.twitter.com/sUI6pvEklK
ਬੋਰਡ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਦੋਵੇਂ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਪੂਰੇ ਸਿਲੇਬਸ 'ਤੇ ਕਰਵਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਦੋਵਾਂ ਐਡੀਸ਼ਨਾਂ 'ਚ ਇੱਕੋ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਕੇਂਦਰ ਅਲਾਟ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਦੋਵਾਂ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਫੀਸ ਵਧਾਈ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਅਰਜ਼ੀ ਦਾਇਰ ਕਰਨ ਸਮੇਂ ਹੀ ਇਕੱਠੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
2026 ਤੋਂ ਸੀਬੀਐਸਈ ਆਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਦੋ ਵਾਰ ਬੋਰਡ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦੇਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਿਯਮ ਮੁਤਾਬਿਕ ਹਰ ਸਾਲ 15 ਫਰਵਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ। ਪਹਿਲੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ 6 ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਪੂਰੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਬੋਰਡ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦਾ ਦੂਜਾ ਪੜਾਅ 5 ਤੋਂ 20 ਮਈ ਤੱਕ ਚੱਲੇਗਾ। ਨਵੀਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਲੋੜ ਪੈਣ 'ਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਦੂਜੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਨਤੀਜੇ ਸੁਧਾਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲੇਗਾ।
ਨਵੀਂ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਖਰੜਾ ਸੀਬੀਐਸਈ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਸਮੀਖਿਆ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਕਰਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਨੀਤੀ 'ਤੇ ਸਕੂਲ, ਅਧਿਆਪਕ, ਮਾਪੇ, ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅਤੇ ਆਮ ਜਨਤਾ ਸਮੇਤ ਸਟੇਕਹੋਲਡਰ ਆਪਣੀ ਫੀਡਬੈਕ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਵਿਆਪਕ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਡਰਾਫਟ ਪਾਲਿਸੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਸੀਬੀਐਸਈ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਪੋਸਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸਟੇਕਹੋਲਡਰ 9 ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਡਰਾਫਟ ਨੀਤੀ 'ਤੇ ਫੀਡਬੈਕ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਧੇਰੇ ਲਚਕਤਾ, ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੀ ਚੋਣ ਅਤੇ ਦੋ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਅੰਕ ਲੈਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਾਰੀਆਂ ਬੋਰਡ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਟੈਸਟ ਯੋਗਤਾਵਾਂ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਤੁਰੰਤ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸੁਧਾਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਬੋਰਡ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇਮਤਿਹਾਨਾਂ ਦੇ ਵਧੇਰੇ ਵਿਹਾਰਕ ਮਾਡਲ ਵੀ ਵਿਕਸਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੋ ਦਬਾਅ ਅਤੇ ਕੋਚਿੰਗ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਲਾਨਾ/ਸਮੈਸਟਰ/ਮਾਡਿਊਲਰ ਬੋਰਡ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਤਾਂ ਜੋ ਹਰੇਕ ਇਮਤਿਹਾਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸਮੱਗਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਸਬੰਧਤ ਕੋਰਸਾਂ ਨੂੰ ਲੈਣ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਦਾ ਦਬਾਅ ਬਿਹਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵੰਡਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਡਰਾਫਟ ਵਿੱਚ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਸਮਾਂ-ਸਾਰਣੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ-
- ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ- ਮੇਨ ਪ੍ਰੀਖਿਆ: 17 ਫਰਵਰੀ ਤੋਂ 6 ਮਾਰਚ 2026 ਤੱਕ
- ਦੂਜੀ ਵਾਰ- ਇੰਪਰੂਵਮੈਂਟ ਪ੍ਰੀਖਿਆ: 5 ਮਈ ਤੋਂ 20 ਮਈ
