ਤਾਈਪੇ: ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ 25 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ। ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਨੌਂ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਅਤੇ ਸੈਂਕੜੇ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ, ਇਮਾਰਤਾਂ ਅਤੇ ਰਾਜਮਾਰਗਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਿਆ ਅਤੇ ਦਰਜਨਾਂ ਮਜ਼ਦੂਰ ਖਾਣਾਂ ਵਿੱਚ ਫਸ ਗਏ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਤਾਈਵਾਨ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਭੁਚਾਲਾਂ ਲਈ ਕੋਈ ਅਜਨਬੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਫਿਰ ਵੀ ਉੱਚ-ਤਕਨੀਕੀ ਟਾਪੂ ਦੇ 23 ਮਿਲੀਅਨ ਵਸਨੀਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸਦੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਭੂਚਾਲ ਤਿਆਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਨਿਗਰਾਨੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਭੂਚਾਲ ਇਤਿਹਾਸ 'ਤੇ ਇੱਕ ਡੂੰਘੀ ਨਜ਼ਰ ਹੈ:
ਇੰਨੇ ਭੂਚਾਲ ਕਿਉਂ?: ਤਾਈਵਾਨ ਪੈਸਿਫਿਕ 'ਰਿੰਗ ਆਫ ਫਾਇਰ' 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਮਹਾਸਾਗਰ ਨੂੰ ਘੇਰਦੇ ਹੋਏ ਭੂਚਾਲ ਸੰਬੰਧੀ ਨੁਕਸਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲਾਈਨ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਭੂਚਾਲ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਖੇਤਰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੋ ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਪਲੇਟਾਂ,ਫਿਲੀਪੀਨ ਸਾਗਰ ਪਲੇਟ ਅਤੇ ਯੂਰੇਸ਼ੀਅਨ ਪਲੇਟ ਦੇ ਆਪਸੀ ਤਾਲਮੇਲ ਕਾਰਨ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਤਣਾਅ ਕਾਰਨ ਭੂਚਾਲਾਂ ਲਈ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਅਚਾਨਕ ਭੂਚਾਲ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਦਾ ਪਹਾੜੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਜ਼ਮੀਨੀ ਹਿੱਲ ਜੁਲ੍ਹ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਤੱਟ 'ਤੇ ਪੂਰਬੀ ਹੁਆਲਿਅਨ ਕਾਉਂਟੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਕਈ ਅਜਿਹੀਆਂ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣੀਆਂ ਹੋਈਆਂ, ਬੁੱਧਵਾਰ ਦੇ ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਕੇਂਦਰ, ਮਲਬਾ ਡਿੱਗਣ ਨਾਲ ਸੁਰੰਗਾਂ ਅਤੇ ਰਾਜਮਾਰਗਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਿਆ, ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕੁਚਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।
ਭੂਚਾਲਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਤਾਈਵਾਨ ਕਿੰਨਾ ਤਿਆਰ? : ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਭੂਚਾਲ ਨਿਗਰਾਨੀ ਏਜੰਸੀ ਮੁਤਾਬਕ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਆਏ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ 7.2 ਮਾਪੀ ਗਈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨ ਸਰਵੇਖਣ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ 7.4 ਮਾਪੀ। ਹੁਆਲਿਅਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਿਆ, ਪਰ ਰਾਜਧਾਨੀ ਤਾਈਪੇ ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਮਾਮੂਲੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਭੂਚਾਲ ਸਵੇਰੇ ਭੀੜ-ਭੜੱਕੇ ਦੇ ਸਮੇਂ ਆਇਆ, ਫਿਰ ਵੀ ਨਿਯਮਤ ਆਵਾਜਾਈ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ। ਕੁਝ ਮਿੰਟਾਂ ਬਾਅਦ, ਮਾਪੇ ਫਿਰ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਕੂਲ ਲੈ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਕੰਮ 'ਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ।
ਸਖਤ ਨਿਯਮਾਂ, ਸਬਸਿਡੀਆਂ ਅਤੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਨੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ: ਸਟੀਫਨ ਗਾਓ, ਭੂਚਾਲ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਮਿਸੂਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਸਾਇੰਸ ਐਂਡ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ, ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਨਤ ਹੈ। ਇਸ ਟਾਪੂ ਨੇ ਸਖ਼ਤ ਬਿਲਡਿੰਗ ਕੋਡ, ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵ-ਪੱਧਰੀ ਭੂਚਾਲ ਨੈੱਟਵਰਕ, ਅਤੇ ਭੂਚਾਲ ਸੁਰੱਖਿਆ 'ਤੇ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਜਨਤਕ ਸਿੱਖਿਆ ਮੁਹਿੰਮ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨਵੀਆਂ ਅਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਇਮਾਰਤਾਂ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੇ ਭੂਚਾਲ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧੀ ਪੱਧਰਾਂ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਸੋਧਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਨਾਲ ਉਸਾਰੀ ਦੀ ਲਾਗਤ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਮਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਸਰਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਸਬਸਿਡੀਆਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦੇ ਭੂਚਾਲ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਨੂੰ ਪਰਖਣ ਦੇ ਚਾਹਵਾਨ ਹਨ।
ਘਾਟ ਛਡਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਸਖਤ ਸਜ਼ਾ: ਟਾਪੂ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਤੱਟ 'ਤੇ ਤੈਨਾਨ ਵਿੱਚ 2016 ਦੇ ਭੂਚਾਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇੱਕ 17-ਮੰਜ਼ਿਲਾ ਉੱਚੀ ਅਪਾਰਟਮੈਂਟ ਬਿਲਡਿੰਗ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਪੰਜ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਰਜਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਢਹਿਣ ਦਾ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਢਾਂਚਾ, ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਜੇਲ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਤਾਈਵਾਨ ਵੀ ਸਕੂਲਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰਜ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਭੂਚਾਲ ਅਭਿਆਸਾਂ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਜਨਤਕ ਮੀਡੀਆ ਅਤੇ ਸੈਲਫੋਨ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭੂਚਾਲਾਂ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਗਾਓ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਉਪਾਵਾਂ ਨੇ ਭੂਚਾਲਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਲਚਕਤਾ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਅਤੇ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ।
1999 ਦਾ ਭੂਚਾਲ ਇੱਕ ਵੇਕ-ਅੱਪ ਕਾਲ ਸੀ: USGS ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 1980 ਤੋਂ ਤਾਈਵਾਨ ਅਤੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਪਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ 4.0 ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤੀਬਰਤਾ ਦੇ ਲਗਭਗ 2,000 ਭੂਚਾਲ ਅਤੇ 5.5 ਤੋਂ ਵੱਧ ਤੀਬਰਤਾ ਦੇ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਭੂਚਾਲ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਟਾਪੂ ਉੱਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਗੰਭੀਰ ਭੂਚਾਲ 21 ਸਤੰਬਰ, 1999 ਨੂੰ ਆਇਆ ਸੀ, ਜਿਸਦੀ ਤੀਬਰਤਾ 7.7 ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ 2,400 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ, ਲਗਭਗ 100,000 ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋਏ ਅਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਈਆਂ।
ਉੱਤਰ ਪੂਰਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਨੀਤੀ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ, ਡੈਨੀਅਲ ਐਲਡਰਿਕ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਇੱਕ ਜਗਾਉਣ ਦੀ ਕਾਲ ਵੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੰਕਟਕਾਲੀਨ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਅਤੇ ਆਫ਼ਤ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵੱਡੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਨਿਰੀਖਕਾਂ ਨੇ 21 ਸਤੰਬਰ, 1999 ਦੇ ਭੂਚਾਲ ਪ੍ਰਤੀ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਜਵਾਬ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ, ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਈਮੇਲ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਮੈਡੀਕਲ ਰਿਸਪਾਂਸ ਟੀਮਾਂ ਨੂੰ ਪਹੁੰਚਣ ਵਿੱਚ ਕਈ ਘੰਟੇ ਲੱਗ ਗਏ, ਬਚਾਅ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿਖਲਾਈ ਦੀ ਘਾਟ ਸੀ, ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਰੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਾਲਮੇਲ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਨਤੀਜੇ ਵੱਜੋਂ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਫ਼ਤ ਰੋਕਥਾਮ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਐਕਟ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਭੂਚਾਲਾਂ ਲਈ ਤਾਲਮੇਲ ਅਤੇ ਸਿਖਲਾਈ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਦੋ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਤਾਜ਼ਾ ਝਟਕੇ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਾਂ।
