ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ: ਵਧਦੇ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਚਾਲੂ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਅੱਠ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰੁਪਏ (ਪੀਕੇਆਰ) 4,304 ਅਰਬ ਵੱਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਏਆਰਵਾਈ ਨਿਊਜ਼ ਨੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਫਰਵਰੀ ਵਿੱਚ 64.810 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਪੀਕੇਆਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਕੇ 69.114 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਪੀਕੇਆਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਚ ਟੈਕਸ ਸਾਲ 1 ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ 30 ਜੂਨ ਤੱਕ ਹੈ। ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ, ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਘਰੇਲੂ ਕਰਜ਼ਾ 4,556 ਅਰਬ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰੁਪਏ ਵਧਿਆ ਹੈ ਜਦਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਰਜ਼ਾ 251 ਅਰਬ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰੁਪਏ ਘਟਿਆ ਹੈ।
ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਘਰੇਲੂ ਕਰਜ਼ਾ 47.231 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਰੁਪਏ ਰਿਹਾ ਜੋ ਫਰਵਰੀ ਵਿੱਚ 42.675 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਰੁਪਏ ਸੀ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਸੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਰਜ਼ਾ 22.134 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ PKR ਤੋਂ ਘੱਟ ਕੇ PKR 21.884 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਰਹਿ ਗਿਆ।
ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ 50 ਕਰੋੜ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਬਜਟ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਜ਼ੇ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਕਾਰਨ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਚੀਨ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਆਰਥਿਕ ਗਲਿਆਰੇ (CPEC) ਦੇ ਤਹਿਤ ਬਿਜਲੀ ਖਰੀਦ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੋਧਾਂ ਸਮੇਤ ਮੁੱਖ ਸ਼ਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ-ਅਧਾਰਤ ਕਰਜ਼ਾ ਪ੍ਰਦਾਤਾ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ ਕੋਈ ਨਵਾਂ ਬਜਟ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਜ਼ਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਹੋਰ ਝਟਕਾ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀਆਂ ਦੋ ਅਰਬ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰਾਂ ਦਾ ਨਵਾਂ ਕਰਜ਼ਾ ਮਿਲਣ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਫਿਰਦਾ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਆਪਣਾ ਕਰਜ਼ਾ ਕੋਟਾ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਤੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ
ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਅਕਤੂਬਰ 'ਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਕਰੰਸੀ (PKR) 70.36 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ, ਜੋ ਕਿ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਅੰਕੜਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਾ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਟੇਟ ਬੈਂਕ ਆਫ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ ਫੈਡਰਲ ਕਰਜ਼ੇ 'ਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰੁਪਏ 1,448 ਅਰਬ ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਦਕਿ ਇਕੱਲੇ ਅਗਸਤ 'ਚ 739 ਅਰਬ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਫੈਡਰਲ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਸਤੰਬਰ 2023 ਤੋਂ ਅਗਸਤ 2024 ਦਰਮਿਆਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰੁਪਏ 6,392 ਬਿਲੀਅਨ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਅਗਸਤ 2024 ਤੱਕ ਘਰੇਲੂ ਕਰਜ਼ਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰੁਪਏ 48,339 ਬਿਲੀਅਨ ਸੀ ਜਦਕਿ ਬਾਹਰੀ ਕਰਜ਼ਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰੁਪਏ 22,023 ਬਿਲੀਅਨ ਸੀ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-