ਡਾਕਟਰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲੋੜੀਂਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤਮੰਦ ਅਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਦਰਅਸਲ, ਖੁਰਾਕ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਪੋਸ਼ਣ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੇ ਸੁਚਾਰੂ ਕੰਮਕਾਜ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਖੁਰਾਕ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਅਤੇ ਖਣਿਜ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਇਰਨ, ਪ੍ਰੋਟੀਨ, ਵਿਟਾਮਿਨ ਅਤੇ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਆਦਿ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਅਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਅਤੇ ਕਈ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਤੱਤ ਅਤੇ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਵੀ ਬਣਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਹੈ ਜੋ ਲਾਲ ਖੂਨ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ ਦੀ ਕਮੀ ਨੂੰ ਅਨੀਮੀਆ ਯਾਨੀ ਖੂਨ ਦੀ ਕਮੀ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਜੇਕਰ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ ਲੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਘੱਟਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਡੀਆਂ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਸਗੋਂ ਕਈ ਵਾਰ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪੋਸ਼ਣ ਮਾਹਿਰ ਡਾ. ਦਿਵਿਆ ਸ਼ਰਮਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ ਦਾ ਇੱਕ ਆਦਰਸ਼ ਪੱਧਰ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ ਸਾਡੇ ਲਾਲ ਖੂਨ ਸੈੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਹੈ, ਜੋ ਖੂਨ ਰਾਹੀਂ ਸਾਡੇ ਪੂਰੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਜਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਅੰਗਾਂ, ਟਿਸ਼ੂਆਂ ਅਤੇ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਉਮਰ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ ਕਿੰਨਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?
ਡਾ. ਦਿਵਿਆ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਮਰਦਾਂ, ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚੇ ਵਿੱਚ ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ ਦਾ ਆਮ ਪੱਧਰ 17.22 ਗ੍ਰਾਮ/ਡੀਐਲ ਆਮ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ 11.13 ਗ੍ਰਾਮ/ਡੀਐਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਇੱਕ ਬਾਲਗ ਆਦਮੀ ਦੇ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ ਦਾ ਆਦਰਸ਼ ਪੱਧਰ 14 ਤੋਂ 18 ਗ੍ਰਾਮ/ਡੀਐਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਬਾਲਗ ਔਰਤ ਵਿੱਚ ਇਹ 12 ਤੋਂ 16 ਗ੍ਰਾਮ/ਡੀਐਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬਾਲਗਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਅੰਕਾਂ ਦੀ ਕਮੀ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਪਰ ਜੇਕਰ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ ਦਾ ਪੱਧਰ 8 ਗ੍ਰਾਮ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਸਥਿਤੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।-ਡਾ. ਦਿਵਿਆ
2 ਤੋਂ 5 ਸਾਲ ਦੇ ਬੱਚੇ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਕਿੰਨੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ?
2 ਤੋਂ 5 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚੇ ਵਿੱਚ ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ ਦਾ ਪੱਧਰ 11.5 ਤੋਂ 13.5 ਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਡੈਸੀਲੀਟਰ (g/dL) ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪੜਾਅ ਬੱਚੇ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ ਦੀ ਕਮੀ ਜਾਂ ਅਨੀਮੀਆ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਕਾਰਨ ਕਈ ਵਾਰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਘੱਟ ਜਾਂ ਵੱਧ ਤੀਬਰਤਾ ਨਾਲ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਨ:-
- ਲਗਾਤਾਰ ਜਾਂ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਸਿਰ ਦਰਦ
- ਸਾਹ ਚੜ੍ਹਨਾ ਅਤੇ ਚੱਕਰ ਆਉਣਾ
- ਥਕਾਵਟ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀ
- ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕਠੋਰਤਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣਾ
- ਘੱਟ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ
- ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਊਰਜਾ ਦੀ ਕਮੀ।
- ਚਿੜਚਿੜਾਪਨ ਅਤੇ ਘਬਰਾਹਟ
- ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਦਰਦ
- ਤੇਜ਼ ਜਾਂ ਅਨਿਯਮਿਤ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ
- ਅਨੀਮੀਆ
- ਬਹੁਤ ਠੰਡ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਹੱਥ-ਪੈਰ ਠੰਡੇ ਹੋਣੇ
- ਘਟੀ ਹੋਈ ਇਕਾਗਰਤਾ
- ਹੱਡੀਆਂ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ
- ਕਮਜ਼ੋਰ ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਜਾਂ ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬਿਮਾਰੀਆਂ
- ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪੀਰੀਅਡਸ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਰਦ।
ਅਨੀਮੀਆ ਦੇ ਕਾਰਨ
ਡਾ. ਦਿਵਿਆ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪੋਸ਼ਣ ਦੀ ਘਾਟ ਹਮੇਸ਼ਾ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ ਘੱਟ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਕਈ ਵਾਰ ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ ਦਾ ਪੱਧਰ ਜੈਨੇਟਿਕ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਵੀ ਘੱਟ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਿਕਲ ਸੈੱਲ ਅਨੀਮੀਆ ਵਰਗੀਆਂ ਜੈਨੇਟਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ, ਕੁਝ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਾਂ ਸਰੀਰਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੈਂਸਰ, ਥੈਲੇਸੀਮੀਆ, ਗੁਰਦੇ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ, ਜਿਗਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ, ਆਟੋਇਮਿਊਨ ਬਿਮਾਰੀਆਂ, ਬੋਨ ਮੈਰੋ ਵਿਕਾਰ ਅਤੇ ਥਾਇਰਾਇਡ ਬਿਮਾਰੀ ਵਰਗੀਆਂ ਕੁਝ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਸਿਹਤ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵੀ ਇਸ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ ਦੀ ਘੱਟ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ, ਉਦਾਸੀਨਤਾ, ਸੁਸਤੀ, ਚਿੜਚਿੜੇਪਨ, ਬੋਧਾਤਮਕ ਅਤੇ ਤਰਕਸ਼ੀਲ ਯੋਗਤਾ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।-ਡਾ. ਦਿਵਿਆ
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-
- ਅੱਖਾਂ ਦਾ ਇਹ ਰੰਗ ਇਨ੍ਹਾਂ 7 ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਸੰਕੇਤ, ਸਮੇਂ ਰਹਿੰਦੇ ਜਾਣ ਲਓ ਨਹੀਂ ਤਾਂ...
- 45 ਤੋਂ 50 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਕਿੰਨਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ? ਜਾਣੋ ਸ਼ੂਗਰ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕੰਟਰੋਲ
- ਸਰੀਰ 'ਚ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਇਹ 10 ਵੱਡੇ ਲੱਛਣ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ 'ਚ ਵਾਧੇ ਦਾ ਹੋ ਸਕਦੇ ਨੇ ਸੰਕੇਤ, ਸਮੇਂ ਰਹਿੰਦੇ ਕਰ ਲਓ ਪਹਿਚਾਣ ਨਹੀਂ ਤਾਂ...
