ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਇੱਕ ਚਰਬੀ ਵਾਲਾ ਪਦਾਰਥ ਹੈ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਜਿਗਰ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਤੁਹਾਡਾ ਸਰੀਰ ਆਪਣੇ ਕੰਮਕਾਜ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਕੁਝ ਭੋਜਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰੋਗ ਨਿਯੰਤਰਣ ਅਤੇ ਰੋਕਥਾਮ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦੀਆਂ ਦੋ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ। ਇੱਕ ਮਾੜਾ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਚੰਗਾ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਹੈ।
ਖਰਾਬ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਵਧਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾ
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ LDL ਯਾਨੀ ਖਰਾਬ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦਾ ਵਧਣਾ ਇੱਕ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਲਗਭਗ ਹਰ ਉਮਰ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਹੇਠਾਂ ਉਮਰ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਪੂਰਾ ਚਾਰਟ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦਾ ਪੱਧਰ ਕਿੰਨਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਚਾਰਟ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਬਾਲਗ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦਾ ਪੱਧਰ
ਅਮਰੀਕਨ ਹਾਰਟ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਨੇ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਬਾਲਗ 20 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਰ 4-6 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣ। ਇਹ ਉਹ ਸਮਾਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵਧਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਬਾਲਗਾਂ 'ਚ ਕਿੰਨਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦਾ ਪੱਧਰ?
ਬਾਲਗਾਂ ਲਈ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕੀਤਾ ਕੁੱਲ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਪੱਧਰ 200 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਡੈਸੀਲੀਟਰ (mg/dL) ਜਾਂ ਘੱਟ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਮਾੜਾ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ 100 mg/dL ਜਾਂ ਘੱਟ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ HDL ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਜਾਂ ਚੰਗਾ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ 60 mg/dL ਜਾਂ ਵੱਧ ਅਤੇ ਗੈਰ-HDL ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ 130 mg/dL ਜਾਂ ਘੱਟ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡਾ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰਾਲ ਲੈਵਲ ਇਸ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਕਿਸੇ ਚੰਗੇ ਦਿਲ ਦੇ ਰੋਗਾਂ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਨੂੰ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦਾ ਪੱਧਰ
ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਾਰਕ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ, ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਖੁਰਾਕ ਖਾਣਾ, ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਉੱਚ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰਕ ਇਤਿਹਾਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਸੀਡੀਸੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ 9 ਤੋਂ 11 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਅਤੇ ਦੁਬਾਰਾ 17 ਤੋਂ 21 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਆਪਣੇ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਸ਼ੂਗਰ ਜਾਂ ਮੋਟਾਪੇ ਵਰਗੇ ਉੱਚ ਜੋਖਮ ਵਾਲੇ ਕਾਰਕਾਂ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਾਰ ਟੈਸਟ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਬੱਚਿਆਂ 'ਚ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦਾ ਪੱਧਰ ਕਿੰਨਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?
ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦਾ ਪੱਧਰ 170 mg/dL ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਵੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਮਾਪਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਬੱਚੇ ਦਾ ਮਾੜਾ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ 130 mg/dL ਜਾਂ ਵੱਧ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਬੱਚੇ ਦਾ ਟ੍ਰਾਈਗਲਿਸਰਾਈਡਸ ਲੈਵਲ 200 mg/dL ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਡਾਕਟਰ ਕੋਲ ਜ਼ਰੂਰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਓ। ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਕਸਰਤ ਕਰਨਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦਾ ਪੱਧਰ
ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਰਦਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਚੰਗੇ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦਾ ਪੱਧਰ 200 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ/ਡੀਐਲ ਜਾਂ ਘੱਟ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। HDL ਭਾਵ ਚੰਗਾ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ 55 mg/dL ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, LDL ਭਾਵ ਖਰਾਬ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ 100 mg/dL ਜਾਂ ਘੱਟ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਦਿਲ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਖੂਨ ਦੀ ਜਾਂਚ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਨੂੰ ਕੁੱਲ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਖਰਾਬ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ (LDL) ਅਤੇ ਚੰਗੇ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ (HDL) ਪੱਧਰਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਾਪਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦਾ ਸਰਵੋਤਮ ਪੱਧਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਉਮਰ ਅਤੇ ਲਿੰਗ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਬਦਲਦਾ ਹੈ।
ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਮਾਪਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
ਇੱਕ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਤੁਹਾਡੇ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦੀ ਕੁੱਲ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਲਈ ਇੱਕ ਲਿਪਿਡ ਪੈਨਲ ਖੂਨ ਦੀ ਜਾਂਚ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਨੂੰ ਕੁੱਲ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਲਿਪਿਡ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ:-
- ਘੱਟ ਘਣਤਾ ਵਾਲੇ ਲਿਪੋਪ੍ਰੋਟੀਨ (LDL) ਤੁਹਾਡੇ ਖੂਨ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਰਾਹੀਂ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਨੂੰ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। LDL ਨੂੰ ਮਾੜਾ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉੱਚ ਮਾਤਰਾ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਤਖ਼ਤੀ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਉੱਚ ਘਣਤਾ ਵਾਲੀ ਲਿਪੋਪ੍ਰੋਟੀਨ (HDL) ਤੁਹਾਨੂੰ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। HDL ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਜਿਗਰ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਫਿਰ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਟ੍ਰਾਈਗਲਿਸਰਾਈਡਸ ਇੱਕ ਹੋਰ ਕਿਸਮ ਦੀ ਚਰਬੀ ਹੈ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦੇ ਬਿਲਡਿੰਗ ਬਲਾਕ ਹਨ। ਟ੍ਰਾਈਗਲਿਸਰਾਈਡਸ ਦੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਅਤੇ ਐਚਡੀਐਲ ਦੇ ਘੱਟ ਪੱਧਰ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-
