ETV Bharat / health

ਇਸ ਕੰਮ ਨੂੰ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਨਾ ਕਰੋ ਹੈੱਡਫੋਨ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਹੋ ਸਕਦੇ ਨੇ ਕਈ ਨੁਕਸਾਨ

ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਕੰਨਾਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ 5-7 ਮਰੀਜ਼ ਹਸਪਤਾਲ ਪਹੁੰਚ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

EAR PROBLEMS
EAR PROBLEMS (Getty Images)
author img

By ETV Bharat Health Team

Published : 3 hours ago

ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਹੈੱਡਫੋਨ ਅਤੇ ਈਅਰਫੋਨ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਕਾਰਨ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਕੰਨ ਖਰਾਬ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਛੋਟੇ ਕਸਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਕੰਨਾਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ 5 ਤੋਂ 7 ਮਰੀਜ਼ ਹਸਪਤਾਲ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਈਅਰਫੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹਨ। ਈਐਨਟੀ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਈਅਰਫੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ 20 ਤੋਂ 40 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨ ਹਨ।

ਈਐਨਟੀ ਮਾਹਿਰ ਡਾ: ਦਿਗਪਾਲ ਦੱਤ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਈਅਰਫੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਾਰਨ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਕੰਨਾਂ 'ਚ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਲੱਗੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੰਨ ਦੇ ਸੂਖਮ ਅਤੇ ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋਣ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ। -ਈਐਨਟੀ ਮਾਹਿਰ ਡਾ: ਦਿਗਪਾਲ ਦੱਤ

ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਇੱਕ ਵਾਰ ਕੰਨ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਜਾਣ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਪਰੇਸ਼ਨ ਨਾਲ ਵੀ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ 'ਚ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਨੂੰ ਦਵਾਈਆਂ ਨਾਲ ਠੀਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਈਅਰਫੋਨ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ

ਸਿਰਦਰਦ ਦੀ ਮੁੱਖ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਈਅਰਫੋਨ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਈਅਰਫੋਨ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਮੈਗਨੈਟਿਕ ਤਰੰਗਾਂ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਿਰਦਰਦ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਲਗਾਤਾਰ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਇਸ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਵੀ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਪਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਈਅਰਫੋਨ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਚਿੜਚਿੜਾਪਨ ਵੀ ਵਧਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਸਮੇਂ ਈਅਰਫੋਨ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖੋ

  1. ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਸੁਣਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਜ਼ੀਰੋ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 130 ਡੈਸੀਬਲ ਤੱਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸਵੇਰੇ-ਸ਼ਾਮ ਸੈਰ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਹੈੱਡਫੋਨ/ਈਅਰਬਡਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੰਨਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
  2. ਤੁਰਦੇ ਸਮੇਂ ਈਅਰਫੋਨ/ਈਅਰਬਡ ਪਹਿਨਣ ਨਾਲ ਕੰਨ ਦੀਆਂ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਬਾਅ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੋਜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
  3. ਈਅਰਫੋਨ ਲਗਾਉਣ ਨਾਲ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੰਦਗੀ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਅਤੇ ਫੰਗਸ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸੁਣਨਾ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਕੰਨਾਂ ਦੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋਣ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣ

ਈਐਨਟੀ ਮਾਹਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਈਅਰਫੋਨ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸਥਿਤੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਮਹੀਨੇ 5 ਤੋਂ 7 ਮਰੀਜ਼ ਈਐਨਟੀ ਸਰਜਨਾਂ ਕੋਲ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਈਐਨਟੀ ਮਾਹਿਰ ਡਾ. ਦਿਗਪਾਲ ਦੱਤ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 'ਚ ਕੰਨਾਂ 'ਚ ਘੰਟੀਆਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕੰਨਾਂ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਦਵਾਈਆਂ ਨਾਲ ਠੀਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਡਾਕਟਰ

ਉਪ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸੰਯੁਕਤ ਹਸਪਤਾਲ ਸ੍ਰੀਨਗਰ ਦੇ ਈਐਨਟੀ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰ ਦਿਗਪਾਲ ਦੱਤ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਕੰਨਾਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ 30 ਤੋਂ 35 ਮਰੀਜ਼ ਹਸਪਤਾਲ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 5 ਅਤੇ 7 ਨੌਜਵਾਨ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋਣ 'ਤੇ ਕਦੇ ਵੀ ਕੰਨਾਂ 'ਚ ਤੇਲ ਜਾਂ ਕੋਈ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਨਾ ਪਾਓ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੰਨਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋਣ 'ਤੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ।-ਈਐਨਟੀ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰ ਦਿਗਪਾਲ ਦੱਤ

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-

ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਹੈੱਡਫੋਨ ਅਤੇ ਈਅਰਫੋਨ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਕਾਰਨ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਕੰਨ ਖਰਾਬ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਛੋਟੇ ਕਸਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਕੰਨਾਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ 5 ਤੋਂ 7 ਮਰੀਜ਼ ਹਸਪਤਾਲ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਈਅਰਫੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹਨ। ਈਐਨਟੀ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਈਅਰਫੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ 20 ਤੋਂ 40 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨ ਹਨ।

ਈਐਨਟੀ ਮਾਹਿਰ ਡਾ: ਦਿਗਪਾਲ ਦੱਤ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਈਅਰਫੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਾਰਨ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਕੰਨਾਂ 'ਚ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਲੱਗੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੰਨ ਦੇ ਸੂਖਮ ਅਤੇ ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋਣ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ। -ਈਐਨਟੀ ਮਾਹਿਰ ਡਾ: ਦਿਗਪਾਲ ਦੱਤ

ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਇੱਕ ਵਾਰ ਕੰਨ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਜਾਣ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਪਰੇਸ਼ਨ ਨਾਲ ਵੀ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ 'ਚ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਨੂੰ ਦਵਾਈਆਂ ਨਾਲ ਠੀਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਈਅਰਫੋਨ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ

ਸਿਰਦਰਦ ਦੀ ਮੁੱਖ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਈਅਰਫੋਨ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਈਅਰਫੋਨ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਮੈਗਨੈਟਿਕ ਤਰੰਗਾਂ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਿਰਦਰਦ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਲਗਾਤਾਰ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਇਸ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਵੀ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਪਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਈਅਰਫੋਨ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਚਿੜਚਿੜਾਪਨ ਵੀ ਵਧਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਸਮੇਂ ਈਅਰਫੋਨ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖੋ

  1. ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਸੁਣਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਜ਼ੀਰੋ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 130 ਡੈਸੀਬਲ ਤੱਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸਵੇਰੇ-ਸ਼ਾਮ ਸੈਰ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਹੈੱਡਫੋਨ/ਈਅਰਬਡਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੰਨਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
  2. ਤੁਰਦੇ ਸਮੇਂ ਈਅਰਫੋਨ/ਈਅਰਬਡ ਪਹਿਨਣ ਨਾਲ ਕੰਨ ਦੀਆਂ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਬਾਅ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੋਜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
  3. ਈਅਰਫੋਨ ਲਗਾਉਣ ਨਾਲ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੰਦਗੀ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਅਤੇ ਫੰਗਸ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸੁਣਨਾ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਕੰਨਾਂ ਦੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋਣ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣ

ਈਐਨਟੀ ਮਾਹਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਈਅਰਫੋਨ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸਥਿਤੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਮਹੀਨੇ 5 ਤੋਂ 7 ਮਰੀਜ਼ ਈਐਨਟੀ ਸਰਜਨਾਂ ਕੋਲ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਈਐਨਟੀ ਮਾਹਿਰ ਡਾ. ਦਿਗਪਾਲ ਦੱਤ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 'ਚ ਕੰਨਾਂ 'ਚ ਘੰਟੀਆਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕੰਨਾਂ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਦਵਾਈਆਂ ਨਾਲ ਠੀਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਡਾਕਟਰ

ਉਪ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸੰਯੁਕਤ ਹਸਪਤਾਲ ਸ੍ਰੀਨਗਰ ਦੇ ਈਐਨਟੀ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰ ਦਿਗਪਾਲ ਦੱਤ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਕੰਨਾਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ 30 ਤੋਂ 35 ਮਰੀਜ਼ ਹਸਪਤਾਲ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 5 ਅਤੇ 7 ਨੌਜਵਾਨ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋਣ 'ਤੇ ਕਦੇ ਵੀ ਕੰਨਾਂ 'ਚ ਤੇਲ ਜਾਂ ਕੋਈ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਨਾ ਪਾਓ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੰਨਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋਣ 'ਤੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ।-ਈਐਨਟੀ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰ ਦਿਗਪਾਲ ਦੱਤ

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.